จริงอยู่ว่าความฝันของนักลงทุนทั้งโลกคือการไล่ล่าหาหุ้น 10 เด้ง อย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต!! แต่สำหรับปรมาจารย์หุ้น 10 เด้ง อย่าง “ปีเตอร์ ลินช์” สิ่งสำคัญไม่แพ้กันคือ การรู้จักหุ้นที่ต้องหลีกเลี่ยง เท่ากับปิดประตูความเสี่ยงไปได้หลายบาน
ปรมาจารย์หุ้น 10 เด้ง เล่าไว้ในหนังสือ “One Up On Wall Street” คัมภีร์ของเหล่านักลงทุนเน้นคุณค่าว่า ถ้าจะหลีกเลี่ยงหุ้นสักตัวหนึ่งมันคือ “หุ้นร้อนที่สุดในอุตสาหกรรมร้อนแรงที่สุด” ประเภทหุ้นที่ได้รับการกล่าวขวัญมากที่สุด ตัวที่นักลงทุนทุกคนได้ยินเกี่ยวกับมันและยอมจำนนต่อแรงกดดันทางสังคมโดยการซื้อมัน เพราะกลัวตกรถ
ระวัง “หุ้นที่จะเป็นตัวต่อไปของบางอย่าง” หุ้นอีกตัวที่ควรหลีกเลี่ยงคือ หุ้นของบริษัทที่ถูกกล่าวขานว่าจะเป็น IBM ตัวต่อไป แมคโดนัลด์ตัวต่อไป หรือดิสนีย์ตัวต่อไปจากประสบการณ์ของ “ปีเตอร์ ลินช์” ธุรกิจที่จะเป็นตัวต่อไปของบางอย่างแทบไม่เคยเกิดขึ้นจริง ตรงกันข้ามเมื่อคนกล่าวขานกันว่าหุ้นตัวนั้นจะเป็นอะไรตัวต่อไปมันมักจะเป็นเครื่องหมายของการสิ้นสุดความรุ่งเรืองไม่ใช่เฉพาะกับบริษัทที่เลียนแบบเท่านั้น แต่กับบริษัทที่เป็นต้นแบบด้วย
หลีกเลี่ยง “หุ้นประเภทยิ่งกระจายยิ่งแย่” แทนที่จะซื้อหุ้นคืนหรือเพิ่มการจ่ายปันผล บริษัทที่มีกำไรมักจะชอบเผาเงินเล่นบ่อยๆ โดยการซื้อกิจการอื่นๆอย่างโง่เขลา นักกระจายความเสียหายที่ทุ่มเทเหล่านี้มักมองหาสินค้าที่ราคาสูงเกินไปและอยู่นอกเหนือความรู้ ความเข้าใจของตนเอง ซึ่งทำให้มั่นใจได้ว่าจะเกิดการขาดทุนสูงสุด ทุกๆสองทศวรรษ บริษัทใหญ่ๆมักจะวนเวียนอยู่ระหว่างการกระจายความเสียหายอย่างพุ่งพล่าน และการปรับโครงสร้าง อย่างรุนแรง ฉากที่เกิดขึ้นบ่อยๆคือ การซื้อแล้วก็เสียใจเพื่อที่จะต้องขายและซื้ออีกแล้วก็เสียใจอีก
...
อันตรายสุดคือ “หุ้นกระซิบ” ประเภทมีคนมาบอกว่า ผมมีหุ้นสุดยอดที่จะบอกคุณ มันตัวเล็กเกินไปสำหรับกองทุนของคุณ แต่คุณควรจะซื้อเข้าพอร์ตส่วนตัวนะ อีกไม่กี่เดือนข้างหน้ามันจะวิ่ง ใครๆก็ชอบเรื่องตื่นเต้น ยิ่งบอกต่อๆกันมาแบบมีลับลมคมใน ยิ่งเหมือนถูกสะกดจิต ทำให้นักลงทุนจำนวนมากรู้สึกน้ำลายหกโดยไม่คำนึงถึงความเสี่ยง
“หุ้นพ่อค้าคนกลาง” หลีกเลี่ยงซะกับการลงทุนในบริษัทที่ขายสินค้า 15-50% ให้แก่ลูกค้าเพียงรายเดียว เพราะมีความเสี่ยงมาก ถึงจะไม่เลิกสั่งซื้อแต่ลูกค้ารายใหญ่ก็มีข้อต่อรองมหาศาลที่จะลดกำไรของผู้ขายสินค้า มีโอกาสน้อยมากที่การลงทุนที่ยิ่งใหญ่จะเกิดจากโครงสร้างธุรกิจแบบนี้
ระวัง “หุ้นที่มีชื่อน่าตื่นเต้น” ในขณะที่คนส่วนใหญ่ไม่อยากซื้อหุ้นที่มีชื่อน่าเบื่อ คนจำนวนมากก็ดี๊ด๊าไปกับหุ้นที่มีชื่อน่าตื่นเต้น ประเภทมีอักษรตัว X อยู่ หรือมีตัวสัญลักษณ์ลึกลับอยู่ ถึงจะอยู่ในธุรกิจธรรมดาก็สามารถดึงดูดนักลงทุนและทำให้เกิดความรู้สึกมั่นคงได้อย่างผิดๆ.
มิสแซฟไฟร์