ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา มาตรการป้องกันการระบาดของโควิด-19 จำกัดการเดินทางไปไหนมาไหน ชาวฝรั่งเศสหันมาผลิตงานเขียนเพิ่มขึ้น จนสำนักพิมพ์ยักษ์ใหญ่ต้องประกาศหยุดรับต้นฉบับชั่วคราว ด้วยเหตุผลง่ายๆ คือ อ่านไม่ทัน
Gallimard สำนักพิมพ์ชื่อดังของฝรั่งเศส ตีพิมพ์ผลงานของนักเขียนคนสำคัญมากมาย เช่น มาร์แซล พรูสต์, ซีโมน เดอ โบวัวร์, อัลแบร์ต กามูส์ ประกาศทางเว็บไซต์และทวิตเตอร์ เมื่อวันที่ 2 เมษายน 2021 ว่า “เนื่องด้วยสถานการณ์พิเศษ เราขอหยุดรับต้นฉบับ โปรดดูแลตัวเอง และขอให้มีความสุขกับการอ่าน”
ตามปกติแล้ว Gallimard จะได้รับต้นฉบับประมาณ 30 ชิ้นต่อวัน แต่หลังจากล็อกดาวน์ในฝรั่งเศส ยอดต้นฉบับเพิ่มเป็น 50 ชิ้นต่อวัน
ไม่ใช่แค่สำนักพิมพ์เดียวที่ประสบปัญหานี้ สำนักพิมพ์ Seuil ที่แต่ละปีเคยได้รับต้นฉบับประมาณ 3,500 ชิ้น แต่ตอนนี้เพียงแค่ 3 เดือนแรกของปี 2021 มีผู้ส่งงานมาแล้ว 1,200 ชิ้น ด้าน เวโรนิค คาร์ดิ จากสำนักพิมพ์ JC Lattès ให้สัมภาษณ์กับ France Culture เกี่ยวกับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นว่า มีต้นฉบับเพิ่มขึ้น 20 เปอร์เซ็นต์ ในจำนวนนี้มีทั้งนักเขียนหน้าใหม่จำนวนมาก และนักเขียนอาชีพที่มีเวลาผลิตผลงานของตัวเองให้เสร็จในช่วงล็อกดาวน์ เธอยังกล่าวว่า ต้นฉบับมาจากนักเขียนที่มีภูมิหลังหลากหลายมาก เช่น เป็นนักแสดง นักร้อง ขณะเดียวกันก็มีรายงานว่า นักเขียนตีพิมพ์ผลงานด้วยตัวเองเพิ่มขึ้นจากเดิม
อย่างไรก็ตาม ตัวเลขการอ่านหนังสือของชาวฝรั่งเศสสวนทางกับการเขียน รายงานของศูนย์การพิมพ์แห่งชาติ (Centre national du livre) เมื่อเดือนมีนาคม 2021 เผยว่า ชาวฝรั่งเศสเกิน 80 เปอร์เซ็นต์ อ่านหนังสืออย่างน้อย 1 เล่มต่อปี ซึ่งเป็นค่าเฉลี่ยที่น้อยกว่าปีก่อนหน้า สาเหตุหนึ่งเป็นเพราะพื้นที่อ่านหนังสือ เช่น ห้องสมุด ปิดทำการ หรือช่วงเวลาการอ่านระหว่างเดินทางด้วยขนส่งมวลชนจากบ้านไปทำงานหายไป รายงานยังระบุว่า คนอ่านหนังสือนิยายน้อยกว่าประเภทอื่นๆ
ในระลอกแรกของการระบาดเมื่อมีนาคม - พฤษภาคม 2020 รัฐบาลสั่งปิดร้านหนังสือ จากนั้นระหว่างตุลาคม - ธันวาคม ได้รับอนุญาตให้เปิดเฉพาะแบบสั่งออนไลน์ จนกุมภาพันธ์ 2021 แม้ว่าจะมีมาตรการล็อกดาวน์เข้มงวด แต่รัฐบาลประกาศว่า ร้านหนังสือเป็นบริการที่สำคัญ จึงสามารถเปิดให้บริการได้ ขณะที่มีผลการสำรวจเดือนตุลาคม 2020 ว่า ชาวฝรั่งเศสอ่านหนังสือในรูปแบบดิจิทัลมากขึ้น และหันมาซื้ออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เพื่ออ่านหนังสือในช่วงล็อกดาวน์ เช่น หนังสือเสียง (audiobook) มีผู้อ่านเพิ่มขึ้น 11 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับต้นปีเดียวกัน.
...