ก่อนหน้านี้แหล่งโบราณคดีของอาณาจักรมายาที่ชื่อว่า Ceibal หรือชื่อ Seibal ถูกคิดว่าเป็นศูนย์กลางพิธีกรรมที่เก่าแก่ที่สุด แต่เมื่อเร็วๆนี้มีการค้นพบโครงสร้างขนาดยักษ์แผ่บริเวณยาวเกือบ 1.6 กิโลเมตร แหล่งโบราณแห่งนี้เรียกว่า Aguada Fenix ตั้งอยู่ในรัฐตาบัสโกรตรงอ่าวเม็กซิโก การที่โครงสร้างแห่งนี้มีขนาด ใหญ่มาก ทำให้นักโบราณคดีต้องประเมินความเก่าแก่ของโครงสร้างดังกล่าวใหม่
การวิจัยนำโดยทาเคชิ อิโนมาตะ นักโบราณคดีจากมหาวิทยาลัยอริโซนา ในสหรัฐอเมริกา เผยว่า Aguada Fenix อาจเป็นอนุสาวรีย์เก่าแก่ที่สุดและใหญ่ที่สุดของอารยธรรมมายาโบราณที่เคยพบมา จากการสำรวจทางอากาศโดยใช้วิธีการสำรวจที่เรียกว่าไลดาร์ (Light Detection and Ranging-Lidar) วัดระยะทางด้วยแสงเลเซอร์เพื่อสร้างรูปจำลอง 3 มิติของลักษณะพื้นผิวโครงสร้างสถาปัตยกรรม ซึ่งไลดาร์ตรวจพบความผิดปกติและเผยให้เห็นแท่นยกระดับรูปสี่เหลี่ยมขนาดมหึมา มีความสูง 1,413 เมตรจากเหนือจดใต้ และ 399 เมตรจากตะวันออกไปตะวันตก ทั้งยังขยายไปถึง 15 เมตรเหนือพื้นที่โดยรอบ
...
นักโบราณคดีประเมินว่า Aguada Fenix ถูกสร้างขึ้นระหว่าง 1,000-800 ปีก่อนคริสต์ศักราช โดยซ่อนอยู่มานานหลายศตวรรษ เพราะมันแบนและใหญ่มากจนดูเหมือนภูมิประเทศตามธรรมชาติ ไม่มีร่องรอยประติมากรรมที่แสดงถึงชนชั้นสูง หรือสามารถให้เบาะแสเกี่ยวกับชาวมายาโบราณที่อาศัยอยู่ในพื้นที่อันซับซ้อนแห่งนี้.