ระวังอย่าให้แมลงมาช่วยผสมพันธ์ุ
“คนที่ชื่นชอบการปลูกบัวทั่วโลก จะให้ความสนใจบัวสายพันธุ์ใหม่ๆ ทุกวันนี้ตลาดมี ความต้องการบัว แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นกับวงการบัวขณะนี้ คือ หาได้น้อยคนนักที่จะผสมพันธุ์บัวให้เกิดสายพันธุ์ใหม่ๆได้ทันความต้องการของตลาดทั่วโลก”
แต่สำหรับ ผศ.ดร.ณ.นพชัย ชาญศิลป์ ผอ.สถาบันบัวราชมงคลตะวันออก ต.บางพระ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี นักปรับปรุงพันธุ์บัว เจ้าของฉายา “ปรมาจารย์แห่งบัว” นั้นไม่ใช่เรื่องยาก เพราะเป็นผู้คิดค้นและผสมพันธุ์บัวได้ลูกผสมสายพันธุ์ใหม่ๆ มากว่า 20 ปี และได้ให้กำเนิดบัวสายพันธุ์ใหม่ๆมากมายหลายร้อยชนิด จนคว้ารางวัลบัว พันธุ์ใหม่สวยที่สุดในโลกมากว่า 20 รางวัล จาก 11 สายพันธุ์ใหม่
...
“การขยายพันธุ์บัวมีวิธีการมากมาย ทั้งการแยกเหง้า การแยกไหล การแยกต้นอ่อนที่เกิดจากใบ และการเพาะเมล็ด ทำได้ไม่ยากนัก แต่การผสมพันธุ์ ให้เกิดพันธุ์ใหม่ๆเป็นเรื่องค่อนข้างยากสำหรับมือใหม่ การจะผสมพันธุ์ให้ได้พันธุ์ใหม่ตามใจที่เราต้องการ สิ่งแรกที่จะต้องทำความเข้าใจก่อน บัวที่สมบูรณ์ในดอกจะมีเกสรตัวผู้และตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน เกสรตัวเมียจะบานก่อนเกสรตัวผู้ 1-2 วัน”
ดร.ณ.นพชัย เผยเคล็ดลับในการผสมพันธุ์ จะต้องเตรียมบัวแม่พันธุ์ไว้ก่อนดอกบาน 2 วัน และใช้มือเปิดดอก เอากรรไกรตัดเกสรตัวผู้ออกไปให้หมด เพื่อไม่ให้ผสมตัวเอง พร้อมนำผ้ามุ้งตาถี่มาคลุมดอกไว้ ป้องกันผึ้ง แมลงต่างๆจะนำเอาเกสรตัวผู้จากพันธุ์อื่นมาผสม
เมื่อดอกแม่พันธุ์บาน ให้นำพู่กันไปปัดเกสรตัวผู้จากดอกบัวพ่อพันธุ์ที่เราต้องการ แล้วนำพู่กันเปื้อนเกสรตัวผู้มาปัดให้ทั่วเกสรตัวเมีย และปิดผ้ามุ้งคลุมไว้เหมือนเดิม
...
“ปล่อยทิ้งไว้ 2 สัปดาห์ ให้สังเกต ถ้าผสมแล้วไม่สำเร็จ ดอกจะลอยอยู่ปริ่มน้ำแล้วจะโรยไป ถ้าผสมติด ดอกจะเริ่มกลายเป็นฝักแล้วค่อยๆจมลงใต้น้ำ ช่วงนี้ให้เปลี่ยนผ้ามุ้งมาใช้ถุงพลาสติกมาสวมฝักโดยให้มีน้ำอยู่ในถุงด้วย ทั้งนี้ เพื่อป้องกันสัตว์ใต้น้ำมากินฝัก พร้อมกับติดป้ายชื่อพ่อแม่พันธุ์ และวันที่ เดือน ปี เพื่อจดบันทึกไว้อย่างชัดเจน ป้องกันการหลงลืม”
ถัดมาประมาณ 2 สัปดาห์ เมื่อดอกเจริญเป็นฝักแก่ มีเมล็ดแก่ ฝักบัวจะลอยขึ้นมาบนผิวน้ำใหม่อีกครั้ง จากนั้นจึงเก็บเอาฝักแก่มาแยกเอาเมล็ดนำไปเพาะในกระถางไว้ในที่ร่ม...รอจนเติบโต ใบโผล่พ้นถึงจะนำออกไปวางกลางแจ้งได้ รอไปจนให้ดอกนั่นแหละ ถึงรู้ว่าบัวที่ผสมพันธุ์ไว้ได้เป็นพันธุ์ใหม่ มีสีสัน รูปโฉมใบดอกเกสรแตกต่างจากพันธุ์พ่อแม่อย่างไร รวมทั้งมีกลิ่นหอมแค่ไหน
เมื่อได้พันธุ์ใหม่เหมือนดั่งใจ สามารถนำไปเพาะขยายพันธุ์เพื่อจำหน่ายได้หลายวิธี ทั้งเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ หรือทำง่ายๆด้วยการแยกเหง้า แยกไหล แยกต้นอ่อนจากใบ ได้ทั้งนั้น...สนใจจะฝึกอาชีพนักปรับปรุงพันธุ์บัว สอบถามได้ที่
08-1371-0187.
...
ไชยรัตน์ ส้มฉุน
ข่าวที่เกี่ยวข้อง