ปวดหัวแบบไหนมีภัยร้ายซ่อนอยู่

โรคปวดศีรษะ เป็นโรคที่พบบ่อยชนิดหนึ่งในคลินิกระบบประสาท หรือแม้แต่ในโรงพยาบาลทั่วไป โรคปวดศีรษะเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ อวัยวะที่อยู่บริเวณศีรษะ ใบหน้า และคอ หรือแม้แต่อาการทางกาย เช่น ไข้ ล้วนแล้วแต่เป็นสาเหตุของอาการปวดศีรษะได้ทั้งสิ้น และมีความรุนแรงหรืออันตรายมากน้อยแตกต่างกันไป ซึ่งอาการปวดศีรษะโดยส่วนใหญ่แล้ว ไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต หรือก่อให้เกิดความพิกลพิการ ที่พบบ่อยได้แก่ โรคปวดศีรษะจากความเครียด และโรคปวดศีรษะไมเกรน ซึ่งเป็นกลุ่มโรคปวดศีรษะที่ไม่มีสาเหตุชัดเจนทางกาย แต่อย่างไรก็ตามมีอาการปวดศีรษะบางประเภท ที่บ่งบอกถึงความผิดปกติที่อันตรายจนอาจถึงแก่ชีวิตได้

นพ.ปริณ จิตศานติกุล อายุรแพทย์ระบบประสาท ศูนย์สมองและระบบประสาท เปิดเผยว่า 90% ของผู้ป่วยที่มีอาการปวดศีรษะ เกิดจากโรคปวดศีรษะทั่วๆ ไป ซึ่งไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต การจำแนกโรคปวดศีรษะทั่วไป จากโรคปวดศีรษะที่มีสาเหตุอื่นซ่อนอยู่ โดยเฉพาะสาเหตุจากภายในสมอง เช่น ก้อนเนื้องอก เลือดออก หรือ เส้นเลือดผิดปกติ ถือเป็นสิ่งสำคัญมากทางการแพทย์ และเป็นวัตถุประสงค์แรกของแพทย์ในการเริ่มต้นค้นหา และทำการรักษาผู้ป่วยที่มีอาการปวดศีรษะเป็นอาการสำคัญ ประวัติและรายละเอียดลักษณะของอาการปวดศีรษะจากผู้ป่วย ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด ที่จะนำไปสู่การวินิจฉัยโรค รวมถึงการสืบค้นสาเหตุอื่นๆ ที่เป็นต้นเหตุของการปวดศีรษะ ที่อาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยได้

ลักษณะอาการปวดศีรษะต่างจากอาการปวดศีรษะที่เป็นประจำ โดยเฉพาะอาการปวดศีรษะที่รุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ โดยที่ไม่มีช่วงเวลาที่หายปวด หรือมีความถี่และความรุนแรงมากขึ้น

อาการปวดศีรษะที่แย่ลงเมื่อไอจามหรือเบ่ง มักสัมพันธ์กับความดันในกะโหลกศีรษะสูงขึ้นเช่นกัน

อาการปวดศีรษะที่แย่ลงเมื่อมีการเปลี่ยนท่าทาง เช่น ปวดมากขึ้นเมื่อยืน นอน หรือเมื่อมีการเคลื่อนไหวของศีรษะและคอ อาจเกิดจากความผิดปกติของระบบน้ำในโพรงสมองและไขสันหลัง หรือกระดูกต้นคออาการปวดศีรษะที่เกิดขึ้นข้างเดียวตลอดเวลา หรือมักปวดบริเวณด้านหลังของศีรษะ แสดงถึงพยาธิสภาพที่อาจเกิดอยู่บริเวณนั้นของศีรษะ หากเป็นอาการปวดศีรษะทั่วไปมักมีการสลับข้างซ้ายขวาบ้าง แต่มักพบว่าปวดข้างใดข้างหนึ่งมากกว่าอีกข้าง

เมื่อมีอาการปวดศีรษะครั้งแรก แม้จะมีหรือไม่มีอาการดังกล่าวข้างต้น ควรไปพบแพทย์ เพื่อประเมินว่าเป็นโรคปวดศีรษะชนิดใด การวินิจฉัยที่ถูกต้อง จะทำให้ผู้ป่วยได้รับคำแนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัว และยารักษาที่ตรงกับชนิดของโรคปวดศีรษะที่เป็น แม้จะเป็นโรคปวดศีรษะทั่วไปที่ไม่เป็นอันตรายก็ตาม แต่หลายครั้งที่อาการปวดศีรษะเป็นบ่อยหรือรุนแรงมาก จนทำให้รบกวนชีวิตประจำวัน เสียสมาธิในการทำงาน หรือทำให้ต้องขาดงาน การรักษาที่ถูกต้องจึงเป็นสิ่งจำเป็น ดังนั้น อาการปวดศีรษะน้อยหรือไม่ปวดเลย ย่อมดีกว่าปวดศีรษะเป็นประจำอย่างแน่นอน ส่วนผู้ที่มีอาการปวดศีรษะอยู่แล้ว หรือปวดศีรษะครั้งแรก แล้วมีสัญญานอันตรายดังกล่าวข้างต้น ให้รีบมาปรึกษาแพทย์ระบบประสาทโดยเร็ว เพื่อสืบค้นสาเหตุที่อาจเป็นอันตรายได้ และเพื่อให้ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที และตรงกับโรคที่เป็นสาเหตุ การตรวจวินิจฉัยที่สำคัญ ได้แก่ การเอกซเรย์สมองด้วยคอมพิวเตอร์ หรือคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การเจาะตรวจเลือดทางห้องปฎิบัติการ และอื่นๆ ตามแต่โรคที่แพทย์วินิจฉัยเบื้องตัน

ถึงแม้ส่วนใหญ่ของโรคปวดศีรษะจะไม่เป็นอันตราย แต่การรักษาอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้การดำรงชีวิตเป็นปกติสุข การคอยสังเกตสัญญานอันตรายหรือความผิดปกติจะทำให้การวินิจฉัยและรักษาได้ทันท่วงทีและส่งผลกระทบกับผู้ป่วยน้อยลงได้

คลินิกปวดศีรษะ ศูนย์สมองและระบบประสาท
โรงพยาบาลเวชธานี www.vejthani.com