ผ้าฝ้ายหมักโคลนย้อมคราม ที่ลิซ่า BLACKPINK สวมใส่เป็นผ้าซิ่นไปเที่ยวอยุธยากับเพื่อน กลายเป็นกระแสในโลกโซเชียลที่หลายคนตามหา เรามาทำความรู้จักผ้าชนิดนี้กัน

ไม่ว่าจะหยิบจับหรือทำอะไรก็กลายเป็นที่สนใจในโลกโซเชียลได้ทุกอย่างสำหรับลิซ่า BLACKPINK โดยล่าสุดได้นุ่งผ้าซิ่นลาย ผ้าฝ้ายหมักโคลนย้อมคราม ไปเที่ยวอยุธยากับเพื่อนๆ จนเกิดเป็นกระแสว่าลวดลายผ้าซิ่นที่ลิซ่าสวมใส่นี้คืออะไร และหลายคนอยากไปหาซื้อมาสวมใส่บ้าง

ที่มาของผ้าฝ้ายหมักโคลนย้อมคราม

จากข้อมูลของร้าน Kety Smile Shop ได้เผยถึงประวัติของผ้าฝ้ายหมักโคลนย้อมครามว่าเริ่มต้นขึ้นที่อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร เป็นกลุ่มแรกและกลุ่มดั้งเดิมที่มีวิธีการใช้เทคนิคนำผ้าไปหมักโคลนก่อนการย้อมสีธรรมชาติ การทอผ้าฝ้ายและผ้าไหมทุกผืนเป็นงานฝีมือ วิธีการย้อมใช้สีธรรมชาติจากเปลือกไม้ชนิดต่างๆ ซึ่งการทำผ้าหมักโคลนจะทำให้ได้สีที่สวยงามและจะทำให้สีติดผ้าคงทน สีธรรมชาติที่ได้จากเปลือกไม้หรือแก่นไม้ชนิดต่างๆ จะออกสีแตกต่างกัน เช่น

...

  • ต้นเข (ต้นกาแล) ใช้เนื้อไม้จะให้สีเหลืองทอง สีเหลืองอ่อน
  • ต้นเพกา (ลิ้นฟ้า) ใช้เปลือกแก่นและรากจะได้สีเขียวอ่อน สีเขียวแก่
  • ต้นมะม่วง ใช้เปลือก ลำต้นและเนื้อไม้ จะให้สีเขียวและสีเขียวขี้ม้า
  • ต้นขนุน ใช้แก่น ให้สีเหลือง สีเหลืองอมเขียว
  • ต้นประดู่ ใช้เปลือก ลำต้น ให้สีชมพูอมแดง หรือสีแดงอมน้ำตาล
  • ต้นมะกอก ต้นหว้า ให้สีเขียวครีม
  • ต้นค่อ เปลือกแดง ให้สีส้ม

ทั้งหมดนี้เป็นการย้อมสีธรรมชาติ โดยนำเอาวัตถุดิบที่ได้จาก พืช สัตว์ จุรินทรีย์ และแร่ธาตุต่างๆ มาย้อมกับเส้นด้ายที่ทอจากฝ้าย แล้วนำมาถักทอเป็นผืนผ้า เพิ่มสีสันและความงามให้กับผืนผ้า เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน และเป็นที่นิยมทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ

ข้อดีของการทำผ้าฝ้ายหมักโคลนจะทำให้สีติดทนนาน ปราศจากสารเคมี มีธาตุเหล็กและแมกนีเซียมมีผลให้มีสีเข้มขึ้น และยังสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นให้มีค่ามากขึ้น

สำหรับลวดลายผ้าฝ้ายย้อมครามแบบที่ลิซ่า BLACKPINK สวมใส่เป็นผ้าซิ่น ข้อมูลจากร้านสิริญญาฝ้ายไทย เผยว่าโดยส่วนใหญ่มีลายน้ำไหลเล็ก-ใหญ่, ลายสีครามล้วน, ลายมัดหมี่, ลายสีครามล้วนคั่นหมี่, ลายคั่นแถบ ลวดลายผ้าที่ได้ขึ้นอยุ่กับความคิดสร้างสรรค์ของผู้ทอผ้าและมัดย้อม ซึ่งมีลักษณะไม่ซ้ำ และสีที่ได้ขึ้นอยู่กับการย้อมของแต่ละคน และความต้องการของผู้ที่ย้อมและทอผ้า

ขั้นตอนในการทำผ้าหมักโคลนนั้นไม่ได้ยุ่งยากซับซ้อนมากนัก เริ่มจากการย้อมเส้นฝ้ายสีขาวด้วยคราม ซึ่งจะใช้เวลานานนับชั่วโมงกว่าสีจะติดตามต้องการ แล้วนำเส้นฝ้ายไปผึ่งแดดให้แห้งและซักน้ำครามออก นำกลับไปผึ่งแดดอีกครั้งหนึ่ง จึงนำมาทอตามลวดลายที่กำหนดตามเอกลักษณ์ของผ้าทอบ้านนาต้นจั่น ซึ่งลวดลายส่วนใหญ่ลอกเลียนแบบจากธรรมชาติ เช่น ลายผักแว่น ลายดอกพิกุล

การยอมสีผ้าของผ้าหมักโคลน จะเป็นการย้อมผ้าที่ใช้สีธรรมชาติ ในขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณชั่วโมงครึ่ง และจะต้องใส่เกลือลงไปเพื่อไม่ให้สีตก และใส่ผงซักฟอกเพื่อไม่ให้ผ้าหดตัว ซึ่งเป็นอีกหนึ่งเคล็ดลับของภูมิปัญญาท้องถิ่น

ภาพจาก: IG @lalalalisa_m