ปฏิเสธไม่ได้ว่าในชีวิตประจำวันยังคงต้องใช้เอกสารสำเนาบัตรประชาชน ตั้งแต่การสมัครเรียน การติดต่อบางหน่วยงาน การขอสินเชื่อ และการมอบอำนาจอื่นๆ อย่างไรก็ดีบนบัตรประจำตัวประชาชน ทะเบียนบ้าน และเอกสารอื่นๆ มีข้อมูลสำคัญเพียงพอที่มิจฉาชีพจะนำไปใช้ มาดู "วิธีการเซ็นสำเนาถูกต้อง" ป้องกันการถูกแอบอ้าง
“สำเนาถูกต้อง” เซ็นอย่างไรป้องกันการปลอมแปลง
- นอกจาก “ชื่อ” กับ “สำเนาถูกต้อง” ควร “ระบุวัตถุประสงค์การใช้เอกสาร”
ทุกครั้งที่เซ็นสำเนาถูกต้อง ต้องเขียนวัตถุประสงค์ของการใช้เอกสารด้วย หากกลัวเขียนผิด ก็นำกระดาษอื่นๆ มาเขียนเป็นต้นฉบับไว้ เมื่อต้องเซ็นเอกสารหลายใบ ก็เขียนตาม เช่น
“สำเนาถูกต้อง สำหรับสมัครบัตรเครดิตธนาคาร….เท่านั้น”
“สำเนาถูกต้อง สำหรับทำประกันชีวิตกับ….เท่านั้น”
“สำเนาถูกต้อง สำหรับขอสินเชื่อซื้อรถกับธนาคาร….เท่านั้น”
“สำเนาถูกต้อง สำหรับสมัครงานบริษัท….เท่านั้น”
“สำเนาถูกต้อง สำหรับรับรางวัลจากบริษัท….เท่านั้น”
- ขีดฆ่าทับ
เอกสารที่มี 2 หน้าควรขีดฆ่าทับบริเวณที่สำคัญ แต่ไม่ควรบังใบหน้า หรือตัวเลขจนอ่านเอกสารนั้นไม่ออก ยกตัวอย่างเช่น สำเนาบัตรประชาชนหน้าหลัง, พาสปอร์ต, ทะเบียนบ้าน, ทะเบียนรถยนต์ เพื่อป้องกันการปลอมแปลงตัดต่อ
- เขียนวันที่กำกับ
นอกจาก “ชื่อสกุล” “วัตถุประสงค์” “ขีดฆ่าทับ” อาจจะเขียนวันที่เพิ่มเติม เพื่อระบุช่วงเวลาการใช้เอกสารได้ชัดเจน ป้องกันการนำเอกสารนั้นไปใช้ในช่วงเวลาอื่น ที่ป้องกันได้ชัดเจนคือการเปิดบัญชี หากถูกนำเอกสารไปปลอมแปลงเปิดบัญชี เจ้าหน้าที่ก็จะตรวจสอบเห็นวันที่ใช้เอกสาร หากเขียนวันเดือนปีที่ดูห่างเกินไป เจ้าหน้าที่ก็จะได้ตรวจสอบอีกขั้น
...
- ใช้ปากกาลูกลื่น “สีน้ำเงิน” ธรรมดา
ปัจจุบันนี้มีปากกาหลายรูปแบบ ควรใช้ปากกาลูกลื่นสีน้ำเงินแบบธรรมดา ไม่ควรใช้หมึกเจล หรือหมึกพิเศษ ป้องกันการปลอมแปลงเอกสาร
ทำไมต้องเซ็นสำเนาถูกต้อง
หน่วยงานที่ต้องติดต่อกับบุคคลที่ต้องยืนยันตัวตนก่อนนั้นมักเรียกขอเอกสารสำเนาบัตรประจำตัวประชาชน เพราะเมื่อมีข้อผูกพันทางสัญญาก็ต้องการติดต่อกับบุคคลนั้นได้ และสิ่งที่ยืนยันตัวตนได้ดีที่สุดก็คือ บัตรประจำตัวประชาชน หรือทะเบียนบ้าน นอกจากนี้ยังมีเอกสารอื่นๆ เช่น พาสปอร์ต, สูติบัตร, ใบขับขี่ ที่ใช้แทนกันได้
เอกสารที่มักต้องถ่ายเอกสารและต้องเซ็นสำเนาถูกต้อง ได้แก่
- บัตรประจำตัวประชาชน ถ่ายหน้าเดียว หรือสองหน้า
- ใบขับขี่
- บัตรประจำตัวข้าราชการ หรือหน่วยงานอื่นๆ ออกให้
- สูติบัตร
- ทะเบียนบ้านเจ้าบ้าน
- ทะเบียนบ้านลูกบ้าน
- ทะเบียนรถยนต์
- โฉนดที่ดิน
- สมุดบัญชี
- หนังสือรับรองรายได้
- หนังสือรับรองเงินเดือน
- หนังสือรับรองการทำงาน
- หนังสือรับรองการศึกษา
- ทะเบียนการศึกษา
วัตถุประสงค์ที่ต้องใช้เอกสารที่รับรองสำเนาถูกต้อง เช่น
- แจ้งเกิด และแจ้งการเปลี่ยนแปลงทะเบียนราษฎร์อื่นๆ
- สมัครเรียน
- สมัครบัตรสิทธิพิเศษต่างๆ
- เปิดบัญชี
- สมัครบัตรเครดิด และขอสินเชื่อต่างๆ
- ซื้อสินค้าราคาผ่อน
- ซื้อขายสินค้าที่มีมูลค่าสูง เช่น รถยนต์มือสอง, โทรศัพท์มือถือมือสอง ฯลฯ เพื่อป้องกันการรับซื้อของโจร
- เพื่อลงทะเบียนรับสิทธิพิเศษ หรือรับรางวัล
- เพื่อติดต่อกับหน่วยงานราชการ เช่น ขึ้นศาล หรือสถานกงสุลให้ออกเอกสารสำคัญ
- ทำประกันภัย ประกันสุขภาพ หรือประกันชีวิต พร้อมทั้งการเคลมประกันต่างๆ
- สมัครงาน
- ค้ำประกัน
เนื่องจากการเซ็นสำเนาถูกต้อง มีผลต่อการทำธุรกรรมต่างๆ มิจฉาชีพจึงมักเลือกใช้ข้อมูลของบุคคลอื่นมาแอบอ้าง เพื่อเปิดบัญชี หรือยืนยันตัวตนในหลากหลายรูปแบบ เพื่อป้องกันไม่ให้เอกสารของเราถูกนำไปใช้ ควรขีดฆ่า และเซ็นสำเนาถูกต้อง พร้อมลายเซ็นตัวใหญ่ๆ ระบุวันที่ใช้เอกสารไปด้วย เพราะเอกสารนี้อาจตกไปอยู่ที่ไหนก็ได้ ขอให้พึงระวังเอาไว้.