เฟินชายผ้าสีดา เป็นชื่อเรียกเฟินสกุล Platycerium ในวงศ์ Polypodiaceae ชื่อสากลของเฟินชนิดนี้ คือ Staghorn Fern ลักษณะเด่นคือ มีใบห้อยย้อยลงดูราวกับชายผ้านุ่งหรือผ้าสไบของสตรี พื้นที่การกระจายพันธุ์ส่วนมากอยู่ในเขตร้อนชื้น แต่อยู่ในพื้นที่สูงเหนือระดับทะเลแตกต่างกัน จึงส่งผลในเรื่องอุณหภูมิของสภาพแวดล้อม บางชนิดต้องการอากาศเย็นเพื่อให้ปลูกเลี้ยงได้งดงาม

จัดสวนด้วย เฟินชายผ้าสีดา มนตร์เสน่ห์แห่งไม้คาคบ

โดยลักษณะทางพฤกษศาสตร์แล้วเฟินชายผ้าสีดาเป็นเฟินอิงอาศัย (Epiphytes) มักเกาะอยู่ตามคาคบไม้ใหญ่ แต่ไม่จัดเป็นพืชจำพวกกาฝาก เพราะไม่ได้ดูดกินอาหารจากต้นไม้ที่อาศัยอยู่ ส่วนมากมีแหล่งกำเนิดอยู่ในป่า แต่บางชนิดก็อาจพบได้ในพื้นที่แห้งแล้ง

จัดสวนด้วย เฟินชายผ้าสีดา มนตร์เสน่ห์แห่งไม้คาคบ

...

ในอดีตเฟินชายผ้าสีดาที่นักเล่นเฟินรู้จักกัน ส่วนมากเป็นชนิดแท้ของไทยที่เก็บมาจากป่า บางพื้นที่ทางภาคใต้ดูเหมือนเฟินสกุลนี้จะมีสถานะเป็นวัชพืชเสียด้วยซ้ำ อย่างไรก็ตาม เฟินชายผ้าสีดากำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในเมืองไทยและประเทศแถบเอเชีย เช่น มาเลเซีย ฮ่องกง ญี่ปุ่น แม้แต่เจ้าของเว็บไซต์เฟินค่ายใหญ่ๆ ของไทยต่างก็มุ่งผลิตและเพาะพันธุ์เฟินชายผ้าสีดากันอย่างจริงจัง ซึ่งช่วยให้วงการเฟินบ้านเราคึกคักขึ้นมาก

จัดสวนด้วย เฟินชายผ้าสีดา มนตร์เสน่ห์แห่งไม้คาคบ

หลักการทั่วไปสำหรับการปลูกเลี้ยงเฟินชายผ้าสีดา

เฟินชายผ้าสีดาทุกชนิดเป็นเฟินเกาะอาศัยอยู่ตามต้นไม้ใหญ่หรือตามหน้าผาหินที่มีความชุ่มชื้นในบรรยากาศสูงต้องการแสงแดดปานกลางถึงมาก และอากาศถ่ายเทสะดวกหรืออาจกล่าวว่าเฟินชายผ้าสีดาชื่นชอบสายลม แสงแดด และไอน้ำในอากาศ

จัดสวนด้วย เฟินชายผ้าสีดา มนตร์เสน่ห์แห่งไม้คาคบ

อ่านข้อมูล “การดูแลเฟินชายผ้าสีดา” เพิ่มเติมได้ที่ นิตยสาร my home ฉบับที่ 16 (กันยายน 2554) คอลัมน์ my secret garden หรือติดตามข่าวสารได้ ที่นี่