อาการวัยทองส่งผลกับร่างกายและอารมณ์มากกว่าที่คิด

อาการวัยทองเป็นปัญหาสุขภาพของผู้หญิงที่อาจทำให้ชีวิตครอบครัวที่กำลังดำเนินไปได้อย่างสวยงามสะดุดลงได้ โดยเฉพาะเมื่ออายุเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เข้าสู่วัยเกือบ 50 ปี เหมือนอย่างหลายเคสที่แพทย์หญิงชุติมา เกิดศิริ ผู้อำนวยการศูนย์เวชศาสตร์ป้องกันและชะลอวัย Revital Life Center โรงพยาบาลพญาไท 1 ได้พบมา

หากคุณอายุ 40 กว่าๆ คุณหมอชุติมา ชวนสำรวจสภาพร่างกาย จิตใจ และอารมณ์ ว่ามีความเปลี่ยนแปลงไปหรือไม่ เช่น สภาพร่างกายที่เคยแข็งแรง มีผิวพรรณสดใส ผมยาวสลวย ในส่วนสภาพจิตใจ และอารมณ์ ที่เคยใจเย็น อารมณ์ดี ร่าเริง มีมนุษยสัมพันธ์ดีเลิศ ตอนนี้เป็นอย่างไร

หากพบว่ามีแต่ความหงุดหงิด อารมณ์แปรปรวน วู่วามง่าย วิตกกังวลบ่อย อ่อนเพลียอย่างไม่มีสาเหตุ ความจำก็ไม่ค่อยดี ผิวพรรณหมองและแห้งเหี่ยวลงอย่างเห็นได้ชัด ฝ้าและตกกระก็เริ่มมาเยือนบนใบหน้า หนำซ้ำยังมีริ้วรอยเกิดขึ้นที่หางตาและข้างแก้มอีก ผมที่เคยสลวยเงางามก็กลับแห้งไม่มีน้ำหนักและบางลงจนน่าใจหาย เริ่มมีไขมันพอกตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย

ส่วนสุขภาพทางกายที่มองไม่เห็น แต่รู้ได้จากการตรวจเช็กร่างกายประจำปีพบว่ามีภาวะกระดูกพรุนจนหลายคนวิตกกังวล ไปถึงขั้นกลัวหกล้มกระดูกหัก กังวลเวลาออกจากบ้าน

อาการเหล่านี้ยังอาจส่งผลกระทบต่อไปถึงความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง เพราะไม่เพียงไม่อยากพบปะใคร แต่อาจทำให้คนรอบตัวไม่เข้าใจ เพราะไม่เข้าใจพฤติกรรมและอารมณ์ บางคนกระทบไปถึงความสัมพันธ์ภายในครอบครัว โดยเฉพาะผู้ที่ใกล้ชิดที่สุด อย่างสามีและลูก ซึ่งปัญหาในครอบครัวที่เกิดจากอารมณ์ไม่ปกตินี้ มีหลายคนที่มีอาการรุนแรงมากขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป

“บางคนรู้ว่าทำพฤติกรรมไม่เหมาะสมแต่ก็ไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ การแยกมาอยู่ตามลำพังคนเดียวจึงเป็นวิธีการแก้ปัญหา ซึ่งหลายคนไม่รู้มาก่อนว่าอาการที่เป็นทั้งหมดข้างต้น เป็นอาการของสุภาพสตรีที่กำลังเข้าสู่วัยทอง และไม่ทราบว่าจะรักษาอาการเหล่านี้อย่างไร ซึ่งการแยกมาอยู่ตามลำพังแต่เพียงผู้เดียวนอกจากจะไม่ใช่วิธีการแก้ปัญหาที่ดีแล้ว ยังเพิ่มปัญหาอีกอย่างคือ ความรู้สึกเหงานั่นเอง ซึ่งจะยิ่งทำให้ทรมาน หดหู่และว้าเหว่ยิ่งขึ้น” คุณหมอชุติมา เล่าถึงเคสที่ผ่านมา

นี่คือสภาวะวัยทอง ที่คุณหมอชุติมา บอกว่าทุกคนไม่สามารถหลีกเลี่ยงช่วงเวลานี้ได้ แต่มีวิธีป้องกันอาการต่างๆ ได้ โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจของสาเหตุอาการวัยทองกันก่อน

อาการวัยทองเกิดจากอะไร

การเสื่อมลงของรังไข่ของคุณผู้หญิงเป็นสาเหตุหลักทำให้เกิดอาการวัยทองต่างๆ โดยเมื่อเรายังอยู่ในวัยเจริญพันธุ์ รังไข่จะผลิตฮอร์โมนเพศหญิง (Estrogen และ Progesterone) ทำให้เรามีผิวพรรณที่สดใส มีรูปร่างในช่วงวัยสาวที่กระชับ เต่งตึง อารมณ์แจ่มใส ความจำดี กระดูกแข็งแรง มีประจำเดือนทำให้เจริญพันธุ์ สามารถตั้งครรภ์และให้กำเนิดบุตรได้ แต่เมื่อสภาพร่างกายเสื่อมไปตามกาลเวลา รังไข่ก็เป็นอวัยวะอีกส่วนหนึ่งที่ต้องเสื่อมลงไปตามอายุ และผลของอนุมูลอิสระ ทำให้การผลิตฮอร์โมนของรังไข่ด้อยประสิทธิภาพลงจนไม่สามารถผลิตได้ในที่สุด

นอกจากนี้ที่สำคัญคือ ระยะเวลาที่เข้าสู่ภาวะวัยทองในปัจจุบันพบว่าหลายคนเข้าสู่วัยทองเร็วกว่าปกติ เพราะพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ทำให้มีอนุมูลอิสระสูงในร่างกาย เช่น ความเครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ การรับประทานอาหารไม่มีประโยชน์ ซึ่งการชะลอความเสื่อม ส่วนหนึ่งสามารถใช้สารต้านอนุมูลอิสระ (Anti-oxidant) และฮอร์โมนทดแทนในระดับที่เหมาะสม

นอกจากนี้ผู้ที่มีอาการวัยทองหากได้ปรึกษาแพทย์และได้รับการวินิจฉัยว่าอาจมีปัญหาทางด้านฮอร์โมน และเมื่อตรวจโดยละเอียดพบว่าฮอร์โมนไม่ปกติจริง หลายคนจึงได้รับการดูแลโดยการให้ฮอร์โมนทดแทนรูปแบบธรรมชาติ (Bio-identical Hormonal replacement therapy) และวิตามินที่มีคุณสมบัติเป็น Anti-oxidant เมื่ออาการร่างกาย และอารมณ์ดีขึ้น ความสุขด้านอื่นๆ ก็ตามมา