ไข้หวัดนกตามปกติจะติดคนได้ยากอยู่แล้วแต่ปี 2011 นักวิทยาศาสตร์ Erasmus Netherlands Ron Fouchier และ Yoshihiro Kawaoka จาก University Wisconsin–Madison ประกาศความสำเร็จในการปรับแต่งไข้หวัดนก H5N1 ให้สามารถแพร่ในตัวเฟอเร็ท (ซึ่งเป็นสัตว์ทดลองเพื่อพิสูจน์ว่าติดต่อในคนได้) และสามารถแพร่ทางอากาศได้ (air borne transmission) และตีพิมพ์ในวารสาร Science ปี 2012
นักวิทยาศาสตร์ทั้งสองคณะได้รับทุนวิจัย gain of function นี้ จาก Francis Collins NIH และ Anthony Fauci NIAID
ไวรัส H5N1 ที่นำมาปรับแต่งนั้น ส่งจากประเทศไทยด้วยหรือไม่ ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด จากที่มีการติดในเสือและเสือตาย และมีนักวิทยาศาสตร์ไทยไปเรียนต่อที่เนเธอร์แลนด์ และมีชื่ออยู่ในบทความตีพิมพ์ในปี 2012
เหตุการณ์ที่น่ากลัวปรากฏในห้องปฏิบัติการหลายครั้งด้วยกันที่ Kawaoka แล็บ ที่ Wisconsin ในวันที่ 16 พฤศจิกายน 2013 เวลา 18.30 น. นักวิจัยเกิดอุบัติเหตุแทงเข็มที่มีไวรัสปรับแต่งพันธุกรรม H5N1 เข้านิ้วตัวเอง และถูกกักตัวเจ็ดวันที่บ้านและได้รับยารักษาเป็นเวลา 10 วัน
...
ในขณะนั้นจากการสืบสวนพบว่าทางห้องปฏิบัติการไม่มีมาตรการที่รัดกุมพอสำหรับการป้องกันการติดเชื้อที่อาจเกิดขึ้นได้ในคนและหลุดรั่วออกไป และเป็นการปฏิบัติที่ไม่ถูกต้องที่เก็บตัวที่บ้าน เพราะถ้าเกิดติดเชื้อจะสามารถแพร่ทางอากาศออกไปสู่ชุมชนข้างเคียงได้ ทางระบบระบายอากาศของอพาร์ตเมนต์ และสมควรที่จะต้องกักตัวในโรงพยาบาลในห้องกักกันพิเศษ
ในขณะเดียวกัน โรงพยาบาลมหาวิทยาลัย ก็ไม่ได้อยากรับตัวเช่นกัน พร้อมทั้งกลัวว่าประชาชนจะรู้เกี่ยวข้องกับข่าวนี้
ตั้งแต่ปี 2014 เป็นต้นมาหลังจาก needle stick incident มีการหลุดรั่วของเชื้อแอนแทรกซ์และไข้หวัดนกที่ CDC แม้กระทั่งมีหลอดบรรจุไวรัสฝีดาษ (small pox) ทิ้งในห้องเก็บของเป็น 10 ปีที่ NIH
ในเดือนตุลาคม 2014 ทำเนียบขาวมีนโยบายห้ามให้ทุนเกี่ยวกับการสร้างไวรัสใหม่ แต่ตั้งแต่ปี 2019 ยังมีการทดลองที่ถูกสั่งห้ามถูกปล่อยให้ทำเงียบๆ ทั้งนี้ รวมถึงห้อง lab ของ Kawaoka ที่ Wisconsin และข่าวที่มีอุบัติเหตุการรั่วไหลต่างๆ ถูกปิดเงียบจากประชาชน
ในวันที่ 9 ธันวาคม 2019 นักวิทยาศาสตร์สองคนได้สอนผู้ร่วมงานอีกหนึ่งคนในการทำงานในห้องชีวนิรภัยระดับสามที่ Wisconsin โดยใส่ชุดมนุษย์อวกาศและมีถังกรองอากาศ ไวรัสที่ทำขณะนั้นคือไวรัสไข้หวัดนกที่ปรับแต่งพันธุกรรมให้ติดในคนได้และแพร่ทางอากาศ VN1203HA (N158D/N224K/Q226L/T318I)/CA04. หนึ่งในผู้ปฏิบัติงานพบว่าท่ออากาศไม่ทำงาน และตื่นตระหนกและไม่ได้ทำตามมาตรฐานความปลอดภัย
ทางการรัฐไม่ได้รับทราบเรื่องแล็บ แอ็กซิเดนต์เหล่านี้ โดยแล็บและมหาวิทยาลัยกล่าวว่าเรื่องเหล่านี้ไม่ได้เป็นปัญหา ไม่ใช่ significant exposure แต่หลีกเลี่ยงที่จะตอบว่า แล้วอะไรถือว่าเป็นความเสี่ยง?
ข้อมูลเหล่านี้รวบรวมจากหลักฐานการตีพิมพ์และที่รายงานจาก award winning journalist Alison Young และในหนังสือ ออกเผยแพร่ 25 เมษายน 2023 pandora’gamble: Lab leaks, pandemics and the world at risk
ข้อมูล Gain of function GoF research ไข้หวัดนกในเมืองไทย กลุ่มวิจัยของ อ.ยง ภู่วรวรรณ ร่วมกับ Ron Fouchier และคณะ แต่ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่ามีการส่ง H5N1 จากไทยออกนอกไปวิจัยที่ Netherlands หรือไม่?
ดูเผินๆ ไวรัส H5N1 จากสัตว์ปีกไปสู่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จำพวกเสือ เป็นเรื่องไม่น่าตกใจ แต่สำหรับกลุ่มวิจัย GoF เรื่องนี้ เป็นเรื่องน่าสนใจสำหรับเขา และนำไปสู่การได้มาซึ่งไวรัสชนิดใหม่ที่ระบาดในคนได้เป็นวงกว้าง เรียก Enhanced potential pandemic pathogens หรือ PPPs
นิสิตชื่อ จุฑาทิพย์ เขียวเจริญ และ สลิล ชุตินิมิตรกุล ไปศึกษาต่อที่ Rotterdam สลิลผ่านเข้าวงการวิจัยไปคนเดียว ส่วน จุฑาทิพย์ไม่ประสบความสำเร็จ
...
ในปี 2012 Ron Fouchier และสลิลสามารถตัดแต่งพันธุกรรม GoF-H5N1 จนติดต่อใน ferrets สำเร็จ สามารถ ติดต่อเป็น air borne ได้ แพร่ทางอากาศได้สำเร็จ และการที่ติดต่อได้ในตัว ferrets นั้น
เท่ากับแสดงว่าสามารถติดต่อในคนได้ รายงานในวารสาร Science 2012.
หมอดื้อ