- ปัจจุบันมีเทคโนโลยีการตรวจ DNA หรือรหัสพันธุกรรม ในการดูแลสุขภาพเชิงรุก ที่สามารถตรวจเพื่อวางแผนชีวิตและการดูแลสุขภาพได้มากกว่า 500 เรื่อง
- การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่าง DNA กับความต้องการสารอาหารและการออกกำลังกายเฉพาะบุคคล ช่วยให้ผู้ที่ได้รับการตรวจ หรือนักกีฬา สามารถเลือกชนิดและปริมาณอาหารตามที่เหมาะสมกับตัวเองในแต่ละวัน รวมไปถึงช่วยให้เข้าใจความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บจากการออกกำลังกาย และประสิทธิภาพในการฟื้นตัวหลังจากออกกำลังกาย
ในช่วงหลายปีมานี้ ความเจริญทางการแพทย์ที่พัฒนาไปมาก ทำให้เราทราบว่า ปัญหาของสุขภาพส่วนหนึ่งถูกกำหนดมาแล้วตั้งแต่เราเกิด โรคบางโรค เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ โรคอัลไซเมอร์ ปัจจุบันพบว่ามีการถ่ายทอดจากรุ่นพ่อแม่สู่รุ่นลูกได้
การตรวจยีน หรือตรวจ DNA คืออะไร
หลายคนอาจจะเคยได้ยินเกี่ยวกับโครโมโซม หรือสารพันธุกรรมในร่างกายของมนุษย์ ที่เป็นตัวกำหนดลักษณะต่างๆ เช่น สีตา สีผม ความสูง และควบคุมการทำงานของร่างกาย โดยโครโมโซมจะอยู่ในเซลล์ทุกเซลล์ในร่างกาย หากเปรียบโครโมโซม 23 คู่ในร่างกายเรา เป็นหนังสือเล่มหนึ่งที่มี 23 บท โดยแต่ละบทจะมีตัวหนังสือเรียงกันไปเรื่อยๆ เป็นรหัสคำสั่ง เปรียบเสมือนรหัสบนสายดีเอ็นเอ (DNA) ที่อยู่ในโครโมโซม ซึ่งรหัสเหล่านี้ได้รับการถ่ายทอดมาจากพ่อและแม่อย่างละครึ่ง ความผิดปกติของโรคต่างๆ นั้นมักเกิดจากรหัสมีการเรียงตัวผิด เสมือนในบางบรรทัด (สาย DNA) ของบางบทนั้น (โครโมโซม) อาจมีการสะกดผิด จนอาจส่งผลให้เกิดโรคที่รุนแรงได้ตั้งแต่เกิด หรือส่งผลในช่วงใดช่วงหนึ่งของชีวิต
...
เทคโนโลยีการตรวจ DNA ช่วยวางแผนการดูแลสุขภาพแบบเฉพาะบุคคล
นอกจากโรครุนแรงต่างๆ ที่อาจถ่ายทอดมากทางพันธุกรรมแล้ว ในรหัสพันธุกรรมยังมีความจำเพาะเจาะจงต่ออาหาร การออกกำลังกาย การฟื้นฟูร่างกาย และอื่นๆ ปัจจุบันมีเทคโนโลยีการตรวจ DNA หรือรหัสพันธุกรรมในการดูแลสุขภาพเชิงรุกมากขึ้น หากเราเข้าใจร่างกาย และดำเนินชีวิตไปตามรหัสพันธุกรรม นั่นคือส่วนหนึ่งของการมีชีวิตที่สมบูรณ์แบบและอ่อนเยาว์จากภายใน ซึ่งในปัจจุบันเราสามารถตรวจเพื่อวางแผนสุขภาพได้มากกว่า 500 เรื่อง ยกตัวอย่างเช่น
- ความต้องการสารอาหาร (Nutrient needs) ปริมาณสารอาหารแต่ละชนิดที่ร่างกายต้องการ ได้แก่ กรดโฟลิก วิตามินบี 12 วิตามินบี 6 วิตามินซี วิตามินดี โอเมก้า 3 และสารต้านอนุมูลอิสระ
- ความไวต่ออาหาร (Food sensitivity) การตอบสนองของร่างกายต่ออาหารบางชนิด ได้แก่ คาร์โบไฮเดรต แอลกอฮอล์ เกลือ กลูเตน กาเฟอีน รสชาติอาหาร การแพ้แลคโตส และไขมันอิ่มตัว
- การดูแลสุขภาพแบบองค์รวม (Wellness) ได้แก่ การตอบสนองต่อการอักเสบ (Inflammatory Response) การตอบสนองต่อการเผาผลาญ (Metabolic Response) ความเสี่ยงต่อโรคอ้วน (Obesity Risk) และ
- การควบคุมความอยากอาหาร (Appetite Control) การกำจัดสารพิษ (Detoxification)
- การออกกำลังกาย (Fitness) ได้แก่ ความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ (Injury Risk) สมรรถนะและความทนทาน (Power & Endurance) ประสิทธิภาพ
- การฟื้นตัว (Recovery Efficiency) ประสิทธิภาพการใช้ออกซิเจน (Oxygen Efficiency)
- สุขภาพของการนอนและภาวะที่ร่างกายจัดการต่อความเครียด (Stress and Sleep)
- ยีนของบรรพบุรุษที่หลากหลายอาจอยู่ในตัวเรา (Ancestry Composition)
- สุขภาพของผิวพรรณโดยกำเนิด และการแสดงออกต่อสิ่งแวดล้อม (Skin Summary)
- ยีนทางกายภาพทั่วไป (Physical Trait) และยีนทางพฤติกรรมและบุคลิกภาพ (Behavioral and Personality Traits)
- ยีนที่แสดงออกถึงความสามารถและการเรียนรู้ (Success Trait)
- ความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไขมันในเลือดสูง เบาหวาน หัวใจ ความดันโลหิตสูง และโรคอื่นๆ (Common Health Risk and Disease Risk)
- การตอบสนองต่อยา (Drug response)
- ความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง (Cancer risk Screening)
- การวางแผนครอบครัว ในโรคที่มีความเกี่ยวข้อง (Family Planning)
การตรวจ DNA หรือรหัสพันธุกรรมในการดูแลสุขภาพเชิงรุก เหมาะกับใคร
- นักกีฬา หรือผู้ที่ต้องการจัดโปรแกรมการรับประทานอาหาร และวางตารางการฝึกซ้อม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพทางด้านร่างกายให้พร้อมรับกับการฝึกและการแข่งขัน
- สำหรับบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพ หรือผู้ที่มีโรคเรื้อรังแต่ต้องการดูแลสุขภาพให้ดีขึ้น
- ผู้ที่ต้องการทราบภาวะโภชนาการเพื่อการลดน้ำหนัก
- สำหรับคู่รักที่กำลังวางแผนมีบุตร
คนทั่วไปที่ต้องการสร้างเสริมสุขภาพที่ดี เพื่อความอ่อนเยาว์จากภายใน
อย่างไรก็ตาม ลักษณะของโรคหรือวิถีชีวิตเป็นลักษณะที่ซับซ้อน ไม่ได้ถูกกำหนดด้วยลักษณะทางพันธุกรรมเพียงอย่างเดียว ยังมีปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมและวิถีชีวิตอื่นๆ ด้วย เราจึงควรจะต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปตามผลยีนและคำแนะนำของแพทย์ด้วยเช่นกัน จึงจะเกิดผลลัพธ์ที่ดีที่สุด.
บทความโดย : พญ.จิตแข เทพชาตรี แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาตจวิทยา รพ.สมิติเวช สุขุมวิท