นักวิชาการ นักวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ที่มีหัวใจสีเขียว ดร.สุภัชญา เตชะชูเชิด ผู้จัดการฝ่ายนโยบายสิ่งแวดล้อม มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้สะท้อนถึงความท้าทายในการทำงานด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อชุมชนที่สร้างคุณค่าให้แก่ตนเอง
ดร.สุภัชญา เตชะชูเชิด หรือ ดร.แอน เล่าถึงเส้นทางการทำงานว่า หลังจากที่จบปริญญาตรีปริญาโท ควบปริญญาเอก ที่ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลก็ได้มาทำงานที่มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ในตำแหน่งผู้จัดการนโยบายสิ่งแวดล้อม ทำหลายเรื่องที่ครอบคลุมเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมทั้งหมด โดยหลักๆ ตอนนี้มีโครงการที่ชื่อว่า โครงการจัดการคาร์บอนเครดิตในป่าเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน เริ่มเมื่อปี 2564 เกิดจากความร่วมมือระหว่างมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ และภาคีภาครัฐและเอกชน โดยจะดูแลบริหารจัดการทีมงานให้ลงไปทำงานร่วมกับชุมชนได้ตามแผนและตามเป้าหมาย ซึ่งจะสนับสนุนให้ชุมชนวัดปริมาณการกักเก็บคาร์บอนจากป่าชุมชนเองที่มีอยู่แล้ว เพื่อให้ได้มาซึ่งคาร์บอนเครดิต ก็จะเป็นส่วนที่ภาคเอกชนสนใจที่จะนำไปชดเชย เพื่อมุ่งสู่ Net Zero นอกจากนี้ยังมีงานส่วนอื่นๆ ตั้งแต่พลังงานทางเลือก หรือการจัดการขยะ การรณรงค์ เรื่องมาตรฐานสิ่งแวดล้อม ต่างๆในสำนักงาน รวมถึงงานวิจัยเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ หรือการฟื้นฟูป่าในดอยตุง เพื่อจะตอบได้ว่าป่าในดอยตุงที่ปลูกมา 30 ปี สมบูรณ์แล้วหรือยัง เป็นต้น
...
“แอน มาในสายวิทยาศาสตร์ล้วนๆ แต่ที่สนใจทำงานด้านนี้ เพราะเราได้ทำในสิ่งที่เราชอบ ได้ทำงานกับชุมชน ทำงานกับธรรมชาติ และยังได้เรียนรู้สายงานอื่นๆ เช่น การจัดการ การบริหารจัดการโครงการ การพูดคุยหารือภาคีกับภาคเอกชน มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่งพอมาทำแล้วได้รู้ว่าทุกคนอยากดูแลสิ่ง แวดล้อม แต่อาจจะยังขาดองค์ความรู้ หรือขาดแนวทาง มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงก็เป็นเหมือนสะพานเชื่อมให้ภาคเอกชนกับชุมชน ได้ช่วยเหลือเกื้อกูล หรือว่าแชร์แวลูมูลค่าเดียวกันมากขึ้น ส่วนเป้าหมายของงานไม่ได้มองเฉพาะเรื่องสิ่งแวดล้อมเพียงอย่างเดียว เรายังส่งเสริมอาชีพด้วย ให้ชุมชนพัฒนาอาชีพ มีมุมมองของการพัฒนา ธุรกิจในชุมชนของตัวเอง หรือว่ากองทุนที่เขาใช้ในการดูแลป่า เรามีการสอนเรื่องการทำบัญชี และเรามีทีมไปตรวจสอบบัญชี ด้วยเพื่อยืนยันว่า เงินที่ชุมชนได้รับไปใช้ ถูกนำไปใช้อย่างถูกต้องจริงๆ โปร่งใสตรวจสอบได้ ก็คาดหวังว่าโครงการนี้จะขยายไปดูแลอีกหลายพื้นที่ อีกหลายชุมชนในประเทศไทย” ผู้บริหารเก่งคนนี้อธิบายการทำงาน
ส่วนความท้าทายในการทำงานด้านสิ่งแวดล้อม ผู้บริหารคนนี้บอกว่า งานด้านสิ่งแวดล้อมจะสำเร็จได้ต้องอาศัยหลายภาคส่วนมาก ทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งชุมชน ซึ่งเราต้องทำความเข้าใจกับทุกคน อย่างโครงการจัดการคาร์บอนเครดิตในป่าเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ถือว่าเป็นเรื่องใหม่มากในประเทศ ไม่เคยมีใครทำมาก่อน พอมันเกิดขึ้นได้จริงๆ ทำให้เรารู้สึกว่า “it can be done มันสามารถทำได้”
“งานที่ทำนอกจากสร้างคุณค่าให้แก่สังคมแล้ว ยังสร้างคุณค่าให้กับตัวเองด้วย มันเป็นความสุขส่วนหนึ่งที่เราได้เห็นชุมชนบางชุมชนลุกขึ้นมาสัญญาว่า จะดูแลรักษาป่าผืนนี้เท่ากับชีวิตของตน หรือเขาขอบคุณมูลนิธิฯที่ลงมาช่วยเหลือดำเนินโครงการ เพราะไม่งั้นเขาจะไม่ได้เข้าถึงโอกาสอื่นๆที่ตามมาอีก”...นี่คือ ความสุขในการทำงานของผู้บริหารคนนี้.