คุณเคยฝันถึงตัวเองในเวอร์ชั่นที่ดีกว่าไหม?
เป็นคำถามที่ตอบยาก เพราะคงมีหลายคนถามต่อว่า เวอร์ชั่นที่ดีกว่าในเรื่องไหนล่ะ? ซึ่งคำตอบคงขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง ทั้งอายุ สิ่งแวดล้อม และประสบการณ์ที่ผ่านมา แต่สำหรับ The Substance เวอร์ชั่นที่ดีกว่าที่หนังพุ่งเป้านั้นเป็นเรื่องของ ความสาว และความสวย แต่นั่นจะเป็นเวอร์ชั่นที่ดีกว่าจริงๆ น่ะหรือ?
เรารู้มาล่วงหน้าว่า The Substance เป็นหนังแนวสยองขวัญ หรือเฉพาะไปกว่านั้นคือ Body Horror หนังสยองขวัญที่ว่าด้วยเรื่องการเสื่อมสภาพ หรือการเสื่อมสลายของร่างกายมนุษย์ ซึ่งเราก็เตรียมใจมาบ้างถึงความสะอิดสะเอียนที่คาดไว้ ซึ่งงานภาพก็ทำออกมาได้ดี แม้จะชวนคลื่นเหียน แต่ก็เต็มไปด้วยจินตนาการมหัศจรรย์พันลึกที่สะท้อนความงามของมนุษย์ที่ผิดที่ผิดทาง และจิกกัดมาตรฐานความงามในแบบฉบับที่คุณจะลืมไม่ลง!
Concept ของหนังก็ Creepy สมกับแนวเรื่อง ก็ใครเล่าจะคิดว่าเบื้องหลังความงามที่ทุกคนควรเคลิ้มหรือหลงใหล จะกลายเป็นโศกนาฏกรรมอันโหดร้าย เลวร้าย และน่าขยะแขยง! เพราะสิ่งที่ต้องแลก ไม่ใช่แค่ร่างกาย แต่เป็นจิตวิญาณของพวกเธอที่จะเปลี่ยนแปลงไปตลอดกาล
The Substance มีชื่อไทยว่า สวยสลับร่าง ผลงานของ กอราลี ฟาร์ฌาต์ ซึ่งครั้งนี้รับหน้าที่ทั้งกำกับและเขียนบท เป็นเรื่องราวของ อลิซาเบธ สปาร์คเกิล (เดมี่ มัวร์) อดีตซุปตาร์แถวหน้าที่ผันตัวมาทำรายการออกกำลังกาย กระทั่งสังขารอันร่วงโรยทำให้ออร่าของเธอไม่เจิดจรัสอีกแล้ว ฮาร์วี่ย์ (เดนนิส เควด) หัวหน้าสถานี จึงปลดเธอ และตัดสินใจจะหาดาราหน้าใหม่มาทำแทน
...
ที่มั่นสุดท้ายของ อลิซาเบธ ล่มสลายในชั่วข้ามคืน และช่วงเวลานี้เองที่เธอค้นพบ สารมหัศจรรย์ ที่มาพร้อมสรรพคุณจะมอบตัวตนใหม่(ร่างใหม่) ในเวอร์ชั่นที่ดีกว่าเดิมได้ โดยมีกฎสำคัญคือ ทั้งสองต้องแบ่งเวลาใช้ร่างสลับกัน หนึ่งอาทิตย์สำหรับร่างเก่า และหนึ่งอาทิตย์สำหรับร่างใหม่
ความหวังที่ดับสูญถูกจุดประกายขึ้นใหม่ เมื่อ อลิซาเบธ ตัดสินใจฉีดสารมหัศจรรย์เพื่อสานต่อความฝันและเส้นทางในวงการอันรุ่งโรจน์ของเธอ ก่อกำเนิดเป็นร่างใหม่ ซู (มาร์กาเร็ต ควอลลีย์) สาวสวยสะพรั่ง ที่มาพร้อมพลังทำลายล้างสุดเซ็กซี่ และกลายเป็นดาวรุ่งดวงใหม่ในเวลาชั่วข้ามคืน
ทุกอย่างน่าจะไปได้สวย ซู ประสบความสำเร็จมากในแบบที่อลิซาเบธยังอดอิจฉาไม่ได้ กระนั้นอดีตดาวค้างฟ้าก็พยายามรักษากฎ ด้วยความหวังจะมีภาพจำที่ดีในใจคนดูตลอดไป แต่ทุกอย่างก็ไม่ง่าย เมื่อ ซู ตัวตนอีกร่างของเธอ อยากได้มากกว่านั้น…
ตอนดูตัวอย่างหนังก็เตรียมใจไว้ว่าอาจต้องตีความเยอะ แต่กลายเป็นว่าหนังดูง่ายกว่าที่คิดมาก เพราะทุกองค์ประกอบช่วยกันตะโกนเล่าเรื่องอย่างดี เส้นเรื่องและปมทุกอย่างเคลียร์มาก แบบไม่ต้องตีความ ซึ่งจุดนี้ เราค่อนข้างประทับใจ
แน่นอนว่าส่วนตัวเราคิดว่าเส้นเรื่องที่ชัดและเคลียร์คือจุดเด่นที่สุดของเรื่อง ซึ่งต้องยกความดีให้ผู้กำกับ กอราลี ฟาร์ฌาต์ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้เช่นกันว่าการแสดงของเหล่านักแสดงนำก็ทำให้เราลืมไม่ลง โดยเฉพาะสองนักแสดงหญิงอย่าง เดมี่ มัวร์ และ มาร์กาเร็ต ควอลลีย์ ที่ประชันบทบาทและฟาดฟันกันด้วยเรื่องความสวย ความสาว และความแก่ กันได้อย่างถึงพริกถึงขิง
เริ่มที่คนแรก เดมี่ มัวร์ นักแสดงหญิงระดับเอลิสต์ที่หลายคนคุ้นหน้าเธอดี ผ่านผลงานอย่าง Ghost (1990), G.I. Jane (1997), และ Charlie’s Angels: Full Throttle (2003) ซึ่งที่เราเซอร์ไพรส์มากๆ สำหรับเรื่องนี้ก็คือ เธอเล่นบทเกรี้ยวกราดแบบนี้ได้ด้วย นั่นทำให้เราต้องมองเธอใหม่ พร้อมกับนั่งทบทวนถึงบทบาทที่ผ่านมาของเธอ ซึ่งก็ต้องยอมรับว่าการแคสต์เธอมารับบท อลิซาเบธ สปาร์คเกิล นั้นท้าทายมาก เพราะจะว่าไปเรื่องราวของเธอในชีวิตจริงก็มีบางส่วนคล้ายกัน โดยเฉพาะการเป็นดาวค้างฟ้าที่กำลังจะเลือนหายจากความทรงจำของผู้ชม เพราะแทบไม่มีผลงานชิ้นโบว์แดงในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
...
นั่นทำให้การมารับบท อลิซาเบธ สปาร์คเกิล ในครั้งนี้ของเดมี่ ดูพอเหมาะพอดีสำหรับเรา ทั้งรูปร่างหน้าตาที่ยังอยู่ดีอยู่มากในวัย 60+ และเรื่องราวในชีวิตจริงที่ทำให้เธอเข้ากับตัวละครได้แบบสบายๆ ยิ่งเมื่อบวกกับปมที่อยากคง ความสาว และความสวย ไว้ให้นานที่สุดเพื่อวงการบันเทิงที่เธอรัก ก็ยิ่งทำให้คนดูอย่างเราๆ อินตามเธอไปด้วยแบบไม่ยากนัก
คนถัดมา มาร์กาเร็ต ควอลลีย์ นักแสดงสาวที่มารับบท ซู ร่างใหม่ที่ไฉไลกว่าเดิมของอลิซาเบธ หลายคนอาจคุ้นหน้าเธอ ซึ่งก็ไม่น่าแปลกใจเพราะเธอผ่านงานแสดงในหนังมีชื่อหลายเรื่องทีเดียว ไม่ว่าจะเป็น Once Upon a Time…in Hollywood (2019), Poor Things (2023), และ Kinds of Kindness (2024) ซึ่งสำหรับเรา การแสดงของมาร์กาเร็ตใน The Substance ทำให้เราประทับใจมากๆ ไม่แพ้เดมี่ เพราะแม้ว่าเราจะแอบอิจฉาหุ่นสุดเอ็กซ์ และลีลาราวกับดาวยั่วของเธอ แต่ก็มีความรู้สึกอื่นๆ ตามมาด้วย เพราะตะขิดตะขวงใจกับที่มาของหุ่นสุดแซ่บของเธอ
...
ส่วนตัวคิดว่าน่าสนใจว่า The Substance ทำให้ภาพสวยๆ ฉากสวยๆ คนสวยๆ ที่พากันมาอวดโฉมตรงหน้า ชวนขนลุก มากกว่าน่าชื่นชม หรือว่าทำให้เราอยากปั้นหุ่นตาม และเมื่อถึงจุดหนึ่ง หนังก็ทำให้เรารู้สึกสะอิดสะเอียนอย่างบอกไม่ถูก โดยเฉพาะซีนที่ close up สัดส่วนหรือรูปร่างผู้หญิง ซึ่งส่วนตัวคิดว่ามันเป็นความคิดที่น่ากลัวมากที่ความงามกลายเป็นเรื่องไม่น่าดูอีกต่อไป แต่เป็นเหมือนยาพิษที่ค่อยๆ ฆ่าเราให้ตายทั้งเป็นถ้าเราหลงติดไปกับมัน
นอกจากนั้น หนังยังชวนเราคิดและตั้งคำถามถึงตัวเองในเวอร์ชั่นที่ดีกว่า ว่าควรเป็นแบบไหน ระหว่างตัวตนที่สวยปัง ไม่แก่ และไม่เหี่ยว หรือตัวตนที่เติบโต และงดงามสมวัย ซึ่งส่วนตัวคิดว่า ไม่ว่าจะตัวตนแบบไหน เราก็ไม่ควรยึดติดกับเวอร์ชั่นใดเวอร์ชั่นหนึ่ง เพราะเวอร์ชั่นที่เราอาจคิดว่าดีที่สุด ก็อาจจะไม่เหมาะกับบางช่วงชีวิต และที่สำคัญ คือทุกตัวตนที่ว่ามานั้น ต่างก็เป็นอย่างละนิดละหน่อยของตัวตนทั้งหมดของคุณ ซึ่งเราคิดว่าคุณควรจะโอบรับมันไว้ทั้งหมด
เอาเป็นว่า The Substance เป็นหนังสยองขวัญที่เราขอแนะนำอย่างเต็มภาคภูมิ เพราะแม้ว่าสารที่หนังอยากบอก อยากจิกกัด จะไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่วิธีการนำเสนอที่ทุกองค์ประกอบร่วมกันตะโกนออกมา ทั้งจากเหล่านักแสดง พล็อตเรื่อง และดีเทลต่างๆ ก็ทำให้หนังดูสนุกมาก จนแทบลืมความสะอิดสะเอียนในเรื่องไปเลย
...
จนกว่าจะพบกันใหม่