“คนแท้จะไม่ท้อ คนท้อจะไม่แท้ และท้อแท้มาจากเมืองจีน” พระมหาสมปอง ตาลปุตฺโต กล่าวพร้อมรอยยิ้ม หวังสร้างเสียงหัวเราะท่ามกลางสถานการณ์โควิด-19 ที่อาจทำให้หลายคนยิ้มไม่ออก ถึงขั้นท้อแท้หมดกำลังใจ จะปลิดชีวิตตัวเองก็มี ทีมงาน Thairath Talk จึงนำบทสัมภาษณ์สร้างกำลังใจจากพระนักพูดอารมณ์ดี สอดแทรกธรรมและเรื่องเล่าแฝงข้อคิดอย่างสนุกสนาน
หวังเหลือเกินว่า บทสัมภาษณ์ใน EP. นี้จะช่วยฉุดรั้งผู้ที่กำลังท้อแท้ให้ก้าวยืนได้อย่างแข็งแกร่ง เราจะผ่านมันไปด้วยกัน
เรื่องร้ายจะกลายเป็นดี
Thairath Talk : เราจะมองโควิด-19 ในแง่ดีได้อย่างไรครับ
มีคนพูดว่า มีโรคระบาดขนาดใหญ่ทุกๆ ร้อยปี เช่น ปี 2263 เจอกาฬโรค ปี 2363 อหิวาตกโรค ปี 2463 ไข้หวัดใหญ่ พอมาปี 2563 ก็มาเจอโควิด-19 ซึ่งมีผู้รู้บางท่านบอกว่ามันก็ไม่ได้หายไปจากโลกนี้เลย เราจะต้องอยู่กับมันให้ได้เหมือนไข้หวัดใหญ่ หรือโรคอื่นนั่นแหละโยม
หากมองในมุมบวก อย่างน้อยๆ ธรรมชาติก็สวยงามมากขึ้น มีสัตว์ทะเลออกมาว่ายให้เราเห็น ส่วนมนุษย์เองก็เปลี่ยนวิถีชีวิตไปด้วย อาตมายกตัวอย่างการล้างมือ เราเคยไหมล้างมือ 6 ขั้นตอน อาตมาเคยนะ ใช้เวลาเป็นครึ่งชั่วโมงเลยไม่ได้ออกจากห้องน้ำ แต่พอโควิด-19 มา ล้างกันได้อย่างชำนาญมาก ระมัดระวังความสะอาด โดยจากสถิติพบว่า ผู้ชาย 80% ไม่ล้างมือหลังเข้าห้องน้ำ และ 40% จาก 80% นั้น ใช้มือหยิบน้ำแข็งใส่แก้วรินน้ำถวายพระ อูย พูดไปก็ขมคอ (หัวเราะ) แต่หลังจากนี้เราก็รักษาความสะอาดมากขึ้น กลับมาจากที่ทำงานรีบอาบน้ำ และเข้านอนเร็วขึ้น อาตมาเลยมองว่า การที่มีโควิด-19 มันทำให้วิถีชีวิตเราดูอนามัยจัด ละเมียดละไม ระมัดระวัง ซึ่งมันเป็นผลดีต่อร่างกายของเรา
...
Thairath Talk : ในทุกเรื่องร้าย ก็มักจะมีเรื่องที่ดีอยู่เสมอ ถ้าเราหามันเจอ
ถ้าให้เล่าเป็นนิทาน อาตมาก็มีมาเล่าให้ฟัง มีผู้ชายอยู่คนนึงมีม้าที่รักมากอยู่ตัวนึง วันนึงม้าตัวนั้นหายไป ร้องห่มร้องไห้เสียใจ จู่ๆ มีลุงคนนึงเดินมาถามว่าเป็นอะไร พอทราบว่าม้าหาย ก็พูดปลอบว่า “ม้าหายก็ดีแล้ว เรื่องร้ายมันจะกลายเป็นดี”
ไม่นานหลังจากนั้นม้าตัวนั้นก็กลับมาพร้อมกับม้าตัวเมียอีกหนึ่งตัว เจ้าของดีใจมาก ได้ม้ามาถึง 2 ตัว แต่พอลองขี่ กลับตกม้า ขาหัก ก็โวยวายเสียใจ แต่แล้วคุณลุงคนเดิมก็กลับมาปลอบใจอีก “ขาหักมันเป็นเรื่องร้าย แต่มันก็จะกลายเป็นดี”
แต่แล้วช่วงนั้นมีสงคราม ประเทศต้องเกณฑ์ผู้ชายไปเป็นทหาร พอมาเจอผู้ชายคนนี้ซึ่งกำลังขาหัก เลยไม่ต้องไปเป็นทหาร นี่จึงเป็นโชคดีที่ไม่ต้องไปเป็นทหารไปรบไปสงคราม แสดงว่าทุกยุคทุกสมัยไม่มีใครอยากเป็นทหารนะ จริงๆ ต้องอยากเป็นนะทหาร เพราะเป็นทหารได้อะไรมากกว่าที่คุณคิด บางทีอาจจะติดอันดับเศรษฐีเอเชีย (ยิ้ม)
นอกเรื่องไปไกล กลับมาที่โควิด-19 อาตมามองว่า โรคระบาดมันอาจจะร้าย แต่ในวิกฤติก็มีโอกาส ในพินาศก็มีพัฒนา ในปัญหาก็มีบทเรียน ฉะนั้นขอให้เราเปลี่ยนวิกฤติเป็นโอกาส ยังไงก็ต้องสู้ไปด้วยกัน เพื่อผ่านโควิด-19 ไปให้ได้
จงเห็นคุณค่าชีวิต
Thairath Talk : ช่วงนี้มีคนฆ่าตัวตายกันเยอะ เนื่องจากไม่มีเงินจะกิน ถ้ามองด้วยสายตาแห่งธรรม พอจะมีเรื่องราวที่จะปลอบประโลมความทุกข์เหล่านี้ให้เขาเปลี่ยนเส้นทางสู่แสงสว่าง มีกำลังใจดำเนินชีวิตต่อไหมครับ
ช่วงก่อนวิกฤติโควิด-19 อาตมาเจอโยมคนนึงเล่าให้ฟังว่า เขากรีดแขนจะฆ่าตัวตายด้วยหลายเหตุผลในชีวิต ทั้งเศรษฐกิจ ความรัก แต่เขาโชคดีที่ไม่ตาย ไปฟื้นที่โรงพยาบาล ซึ่งขณะนอนรักษาตัวได้เห็นคลิปของอาตมาเทศน์ และประทับใจในธรรม เลยไม่คิดฆ่าตัวตาย หลังจากนั้นก็ตามดูคลิปอาตมาแทบทุกคลิป อาตมาเลยถามโยมคนนั้นว่า ดูแล้วได้กำลังใจเหรอ เขาบอก “ไม่ใช่ค่ะ ฟังแล้วไม่เข้าใจเลยมาตามฟัง” (หัวเราะ)
ไม่ใช่นะโยม จริงๆ เขาบอกว่า เขาได้ข้อคิดต่างๆ มากมาย อาตมาดีใจที่ได้ยินเช่นนี้ เราเป็นแรงบันดาลใจให้เขามีกำลังใจที่จะมีชีวิตอยู่ต่อ เขาเองก็เป็นกำลังใจและแรงบันดาลใจให้อาตมาเช่นเดียวกัน เช่นนี้แล้วอาตมาเลยเข้าใจคนที่เจอสถานการณ์ลำบากแบบนี้ อาตมาก็เคยลำบากมากสมัยเด็ก ไฟไหม้บ้านย้ายบ้านหลายครั้ง แต่แม่ของอาตมาไม่เคยว่าเลย โยมแม่คุยกับโยมพ่อว่า “ลูกของเราต้องมีชื่อเสียงในอนาคตแน่นอน ต้องมีไทยรัฐทอล์กมาสัมภาษณ์ เพราะลูกคนนี้เกิดมาฮอตมาก ร้อนแรงจนไฟไหม้บ้าน” (ยิ้ม)
อาตมาเคยยากจนมากจนไปอาศัยอยู่กับคนที่ไม่เชิงว่าเป็นญาติ ของกินต้องไปแอบไว้ ไปรับของบริจาค ความหมายของอาตมาคือ ชีวิตเราต้องเคยลำบาก ซึ่งอาตมาหาข้อดีของตอนที่ยากจนได้ นั่นคือ หุ่นดีมาก มาดูตอนนี้น้ำหนัก 100 กิโลกรัม กับ 4 ขีดแล้ว น้ำหนักไม่เคยลงเลย (หัวเราะ) ฉะนั้นให้มองว่า ในความยากจนหรือการไม่มีจะกิน มันคือการต่อสู้ อาตมาว่า ต่อไปถ้าเราได้กลับไปทำงานอย่างเดิม กลับสู่สถานการณ์ปกติ อาตมาว่าเราจะเห็นคุณค่าของงานมากขึ้น รู้สึกว่า อยากเหนื่อยจังเลย อยากงานยุ่งจังเลย อยากทำงานดึกจังเลย มันจะสร้างความรู้สึกว่า เรามีงานทำดีกว่าหางานทำ
เราเห็นคุณค่าของชีวิตมากขึ้นหลังจากนี้ อยากให้โยมประคับประคองชีวิตไม่ว่าโยมจะได้เงินช่วยเหลือจากรัฐบาลหรือไม่ เพราะจริงๆ เงินหมื่นเงินแสนมันรอเราอยู่ในอนาคตถ้าเรายังมีชีวิตอยู่ ฉะนั้นความผิดหวังความทุกข์ทรมาน มันอาจจะอยู่ใกล้ตัวเราในตอนนี้ แต่ความสุขความสบาย มันอาจจะอยู่ไกลหน่อย อยากให้โยมประคับประคองให้ถึงความสุขให้ได้ มันอาจจะมีอุปสรรคบ้าง แต่เมื่อเราผ่านไปได้ เราอาจจะขำๆ กับชีวิต ช่วงปรากฏการณ์ที่มันเกิดขึ้น โรคระบาดมันก็คือปรากฏการณ์อย่างนึงนั่นแหละโยม
ขอให้กำลังใจกับคนที่กำลังเหนื่อยกำลังท้อ เขาบอกว่า คนแท้จะไม่ท้อ คนท้อจะไม่แท้ และท้อแท้มาจากเมืองจีน (ยิ้ม) และคนเมืองจีนตอนนี้ถ้าอยากจะมาเมืองไทยก็มาไม่ค่อยถึง เพราะ “ถึงไทยเลี้ยว” (ล้อเลียนสำเนียงภาษาจีน)
...
ฉะนั้นเข้าเรื่องต่อนะ รักษาชีวิตตัวเองเอาไว้ อย่าไปคิดมากจนเกินไป การคิดมากมี 2 ประเภท
1. คิดมากแล้วฉลาด
2. คิดมากแล้วประสาท
ถ้าเป็นคนคิดมากแล้วประสาทก็อย่าคิด จงปิดหูซ้ายขวา ปิดตาสองข้าง ปิดปากเสียบ้าง นั่งนอนสบาย ฟังข่าวแล้วมันเครียดก็งดฟังสักระยะนึง
Thairath Talk : ในพระพุทธศาสนา การคิดฆ่าตัวตายเป็นบาปไหมครับ
การระลึกถึงความตาย หมายความว่า เราต้องตายแน่ๆ อาจจะด้วยอุบัติเหตุ โรคภัยหรือสาเหตุใดก็ได้ ฉะนั้นแล้วจงเร่งทำความดี เร่งมีความสุข เร่งทำประโยชน์ ดังนั้นแล้วอย่าคิดฆ่าตัวตายเด็ดขาด เพราะมันคือบาปในทุกคำสอนของทุกศาสนา
กำลังใจนักการเมือง
Thairath Talk : หลายคนบอกว่า เราให้กำลังใจประชาชนกันมาเยอะแล้ว เราเองควรให้กำลังใจกับรัฐบาลบ้างไหมครับ โดยเฉพาะนายกรัฐมนตรีที่ถูกวิพากษ์มากมาย
(เลียนแบบเสียงนายกรัฐมนตรี) สำหรับผม ผมก็ธรรมดาต้องช่วยกันอยู่แล้ว โอเคแปลว่าอะไร แปลว่าตกลงอะนะ (หัวเราะ)
มีหลายคนแนะนำว่า แทนที่จะกู้เงินหนึ่งล้านล้านมาช่วยประชาชน กู้สามล้านล้านเลยดีกว่า จะได้ช่วยเหลือทุกครอบครัวไปเลย ไหนๆ ก็จะเป็นหนี้สาธารณะด้วยกันแล้ว
สำหรับกำลังใจก็ต้องให้สำหรับตอนนี้ ไม่ว่าจะเป็นท่านนายกรัฐมนตรี รองนายกรัฐมนตรี และท่านส.ส. ส.ว.
แต่อย่างไรก็ตามก็อยากให้ท่านๆ ทั้งหลายระดมเงินเดือนช่วยเหลือประชาชน แต่ก็เข้าใจว่าท่านอาจจะลังเลเพราะเป็นถึงระดับผู้ใหญ่ในประเทศ ถ้าเอาอะไรไปแจกอาจจะไม่สมศักดิ์ศรี มันก็อาจจะเป็นผลลบ แต่ตอนนี้ท่านอย่าเพิ่งสนศักดิ์ศรีอะไรเลย ถ้าคิดจะทำ จะมากจะน้อย ดีหมดเลยครับ ถ้าทำแล้วดราม่า อย่างน้อยขณะที่โดนด่ายังมีอะไรให้ทำ อย่าฝากความดีไว้ที่ปากของใคร ทำดีแล้วต้องให้ใครมาพูดชื่นชมอย่างเดียว ขอให้เราทำ ทำแล้วก็เป็นความดีในตัว
...
การเสียสละ = ยกระดับจิตใจ
Thairath Talk : ประโยชน์ของการเสียสละ หรือมีวิธีคิดแบบไหนไหมครับที่จะทำให้คนมองเห็นความสำคัญของการเสียสละ
ในทางพระพุทธศาสนา เริ่มต้นด้วยการใส่บาตรตอนเช้า รู้ไหมว่าพระพุทธเจ้าปลูกฝัง ทานคือการให้ก่อน แบ่งปันกันก่อน เพื่อให้เรารอดไปด้วยกัน อาตมามีเรื่องเล่าอยู่ว่า ขณะที่พระพุทธเจ้าเสด็จกลับไปเยี่ยมบ้านเกิดที่กรุงกบิลพัสดุ์ ตอนเช้าพระองค์ออกมาบิณฑบาต พระเจ้าสุทโธทนะ ผู้เป็นพระบิดาเห็นเข้า โดยเห็นผู้หญิงยากจนใส่บาตรพระพุทธเจ้า ก็ทนไม่ได้ เนื่องด้วยว่าพระพุทธเจ้าก็เป็นลูกเจ้าฟ้ามหากษัตริย์ ทำไมถึงลดคุณค่าของตัวเองโดยการมาเป็นขอทานแบบนี้
พระพุทธเจ้าตอบพระบิดาไปว่า “เราไม่ได้ลดคุณค่าตัวเองโดยการขอทาน แต่เราช่วยยกระดับจิตวิญญาณผู้ให้ ให้สูงขึ้น”
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ผู้ให้เองก็ต้องมีวิจารณญาณ ไม่ใช่ว่าบริจาคง่ายๆ ควรตรวจสอบข้อเท็จจริงเสียก่อน แล้วเราค่อยบริจาคก็ไม่สาย.