การเผชิญหน้าระหว่าง “รัสเซีย” และ “สหรัฐอเมริกา” ที่ล่าสุดพยายามดึงดูดเหล่าชาติสมาชิกองค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ หรือ นาโต (NATO) มาร่วมในความขัดแย้งที่มีเงื่อนปมมาจาก “ประเทศยูเครน” หนึ่งในอดีตสหภาพโซเวียต และมีชายแดนติดกับประเทศรัสเซีย ได้นำพาโลกทั้งโลกเข้าสู่ “ภาวะจับจ้องตาไม่กะพริบ” อีกครั้ง
โดยการเผชิญหน้าแบบตรงไปตรงมาครั้งนี้ระหว่าง “พญาหมีขาว” และ “พญาอินทรี” แทบไม่ต่างอะไรกับ “วิกฤตการณ์ขีปนาวุธคิวบา” ในช่วงสงครามเย็น เมื่อปี 1962 เพียงแต่ในปี 2022 นี้ เปลี่ยนข้างจาก “ฝ่ายรุกคืบ” ในครั้งนั้นอย่าง สหภาพโซเวียต มาเป็น สหรัฐอเมริกา
หากแต่ฝ่ายที่ “ขีดเส้น” ว่าหากรุกเข้ามามากกว่าที่เป็นอยู่จะต้องเกิดสงครามครั้งใหญ่ยังคงเป็นฝ่าย “สหรัฐฯ” ที่กล้าท้าวัดใจกับอดีตคู่อริเดิม ที่กลายสภาพจากอดีตสหภาพโซเวียตมาเป็น รัสเซีย ในปัจจุบัน
...
รวมทั้งยังใช้ยุทธวิธีนำ “ภาพถ่าย” มาฟ้องชาวอเมริกันและชาวโลกเพื่อแสวงหาแรงสนับสนุนในการกล่าวหาว่า “เครมลิน” เป็นฝ่ายที่แสดงออกถึงพฤติกรรมอัน “ก้าวร้าวก่อน” เช่นเดิมด้วย
** หมายเหตุ ในช่วงวิกฤตการณ์ขีปนาวุธคิวบา สหภาพโซเวียต ได้นำกองเรือสินค้าสอดไส้ขนขีปนาวุธมุ่งหน้ามายังประเทศคิวบาซึ่งอยู่ใกล้กับประเทศสหรัฐอเมริกา แต่หน่วยข่าวกรองของสหรัฐฯ จับไต๋ได้ ประธานาธิบดีจอห์น เอฟ เคนเนดี จึงมีคำสั่งให้กองเรือสหรัฐฯ เข้าสกัดกั้นกองเรือโซเวียตทันที พร้อมกับขู่ว่าหากกองเรือของสหภาพโซเวียต “ไม่ยอมถอยกลับไป” จะต้องเกิดสงครามขึ้นอย่างแน่นอน
นอกจากนี้ สหรัฐฯ ยังเดินเกมทางการทูต โดยการนำภาพถ่ายจากเครื่องบินสอดแนม U-2 ที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า สหภาพโซเวียตกำลังก่อสร้างฐานยิงขีปนาวุธจำนวนมากในคิวบา ซึ่งจะทำให้สามารถยิงขีปนาวุธนิวเคลียร์เข้าโจมตีสหรัฐฯ ได้ภายในเวลาเพียงไม่กี่นาที ในขณะที่กรณีวิกฤติยูเครน สหรัฐฯ ได้นำภาพถ่ายดาวเทียมที่แสดงให้เห็นว่า รัสเซีย วางกองกำลังทหารนับแสนนายติดชายแดนยูเครน เพื่อยืนยันคำกล่าวอ้างที่ว่า “รัสเซียกำลังเตรียมบุกยูเครน” **
อะไรคือข้อขัดแย้งระหว่างรัสเซียและสหรัฐฯ จากปมปัญหายูเครน :
มุมรัสเซีย :
รัสเซียกล่าวหาว่า สหรัฐฯ กำลังเพิกเฉยต่อความวิตกกังวลของรัสเซีย เรื่องการขยายตัวของกลุ่มสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ หรือ นาโต ในยุโรปตะวันออก โดยเฉพาะความพยายามดึง “ยูเครน” ซึ่งนอกจากจะมีอาณาเขตติดกับรัสเซียแล้ว ยังเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตเดิม เข้าร่วม
โดยรัสเซียอ้างถึงข้อกังวลที่ว่า เมื่อใดก็ตามที่ ยูเครน เข้าร่วมกับนาโต ยูเครน อาจนำกำลังทหารเข้ายึดแหลมไครเมียคืนจากรัสเซีย และหากเมื่อใดก็ตามที่เกิดเหตุการณ์เช่นนั้นขึ้น สหรัฐฯ และกลุ่มนาโตจะอ้างความชอบธรรมตามข้อตกลงนาโตที่ว่า หากชาติสมาชิกใดชาติหนึ่งถูกโจมตี ชาติสมาชิกอื่นๆ ของนาโตจะเข้าช่วยเหลือได้เพื่อเข้าแทรกแซงแน่นอน
นอกจากนี้การที่ ยูเครน เข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโต ย่อมทำให้สหรัฐฯและชาติตะวันตกสามารถส่งกำลังทหารเข้าไปประจำการ รวมถึงติดตั้งอาวุธไฮเทคจำนวนมากในยูเครนซึ่งมีชายแดนติดกับรัสเซียได้ ซึ่งเรื่องนี้รัสเซียมองว่า เป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของตัวเองอย่างชัดเจน
ขณะเดียวกัน “เครมลิน” ยืนยันว่าไม่มีความคิดที่จะใช้กำลังเข้าบุกยึดยูเครน อย่างที่สหรัฐฯ และชาติตะวันตกกล่าวหา พร้อมกับอ้างว่า ความพยายามสร้างสถานการณ์การเผชิญหน้าในครั้งนี้ มีขึ้นเพื่อพยายามหาเหตุในการยกระดับมาตรการคว่ำบาตรรัสเซียเพิ่มเติมด้วย
...
มุมสหรัฐอเมริกา :
สหรัฐฯ เปิดเผยภาพถ่ายดาวเทียมที่แสดงให้เห็นว่า กองทหารรัสเซียนับแสนนายพร้อมอาวุธหนักเคลื่อนกำลังเข้าประชิดชายแดนยูเครน เพื่อยืนยันข้อกล่าวหาที่ว่า รัสเซียกำลังต้องการใช้กำลังทหารเข้าบุกยึดยูเครน
ส่วนประเด็นข้อกังวลเรื่องยูเครนต้องการเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโตนั้น สหรัฐฯ อ้างว่า เป็นความต้องการของรัฐบาลยูเครน และนาโต มีนโยบายที่เปิดกว้างสำหรับการเปิดรับชาติสมาชิก
การเผชิญหน้าทางทหารระหว่างรัสเซียและสหรัฐฯ :
รัสเซีย :
กองกำลังทหารรัสเซียมากกว่าหนึ่งแสนนาย ที่ประกอบไปด้วยกองทัพอากาศ กองทัพเรือ หน่วยสงครามพิเศษ หน่วยปฏิบัติการสงครามทางอิเล็กทรอนิกส์ หน่วยเคลื่อนย้ายยุทธภัณฑ์ ศูนย์การบังคับบัญชาและควบคุมเข้าประชิดชายแดนตะวันออก ด้านที่ติดกับประเทศยูเครน
สหรัฐอเมริกา :
ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ มีคำสั่งให้ทหารสหรัฐฯ รวมกันมากกว่า 3,000 นาย เคลื่อนกำลังพลเข้าไปประจำการในประเทศโปแลนด์ โรมาเนีย และเยอรมนี รวมถึงให้กำลังพลอีกกว่า 8,500 นาย เตรียมพร้อมในที่ตั้ง โดยอ้างว่าเพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมในกรณีที่รัสเซียบุกยูเครน
...
เอาละ “เรา” เรียนวิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศท่ามกลางวิกฤติฉบับรวบรัดกันไปแล้ว
ทีนี้ “เรา” ไปร่วมกัน “รับฟัง” บทวิเคราะห์เรื่องผลกระทบในแง่มุมต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากความขัดแย้งระหว่าง 2 อภิมหาอำนาจในปี 2022 นี้กันดู โดยใน EP.1 “เรา” ไปเพ่งดูขนาด “มัดกล้าม” หรือ ศักยภาพทางการทหารระหว่าง รัสเซีย ยูเครน และสหรัฐอเมริกา กันดูก่อน
ศักยภาพทางการทหาร :
** หมายเหตุ อ้างอิงข้อมูลจาก Global firepower เว็บไซต์ที่รวบรวมข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับศักยภาพทางการทหาร ของประเทศต่างๆ มากกว่า 140 ประเทศทั่วโลก เพื่อทำการจัดอันดับในแต่ละปี **
...
สำหรับ “วิกฤติยูเครน” จะส่งผลกระทบในด้านใดได้อีกบ้าง สามารถติดตามได้ในตอนต่อไป
ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน
อ่านสกู๊ปที่น่าสนใจ