ในช่วงเวลาแห่งเทศกาลเฉลิมฉลองความสุขปีใหม่และคริสต์มาสที่เพิ่งผ่านมานี้ ไปแทบจะทั่วโลกท่านคงได้ยินเสียงเพลงประจำเทศกาลนี้ผ่านหูท่านไปบ้างไม่มากก็น้อย ผมเองก็เป็นคนหนึ่งที่ชื่นชอบและประทับใจกับเพลงเหล่านี้ เพราะในรอบ 1 ปี ก็จะมีเพียงช่วงระยะเวลาเดียวเท่านั้นที่เพลงนี้กระหึ่มก้องไปแทบจะทั่วโลก
แต่เนื่องจากแม่ของผมเคยเป็นศิษย์เก่าโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัยมาก่อน ที่บ้านผมจึงมักจะเปิดแต่เพลงคริสต์มาส ส่วนเพลงปีใหม่นั้นต้องไปหาฟังเอาจากที่อื่น และในบรรดาเพลงคริสต์มาสทั้งหลายทั้งปวงนั้น ผมชื่นชอบเพลง "Silent Night" หรือ "ไซเลนท์ ไนท์" มากเป็นพิเศษ เพราะตอนที่ยังเป็นเด็กเล็กๆ แม่จะร้องเพลงกล่อมให้ผมหลับในเวลากลางคืนด้วยเพลงนี้ในช่วงเทศกาลคริสต์มาสเสมอมาทุกปีจนผมโตเป็นหนุ่มเกินวัยที่ต้องร้องเพลงกล่อมให้นอนหลับแล้ว ผมก็ยังคงคลานไปหนุนตักแม่แทบทุกคริสต์มาส และขอให้แม่ร้องเพลงนี้ให้ฟังหลายต่อหลายจบ
จำได้ว่าตอนที่ผมเริ่มเข้าโรงเรียนแล้ว แม่จะร้องเพลงนี้ไปทีละท่อนแล้วแปลเป็นภาษาไทยให้ผมฟัง คล้ายๆ กับสอนภาษาอังกฤษไปด้วยในตัว เพราะแม่จบจากคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แม่จึงชอบสอนให้ลูกได้จำไปในทุกเรื่องที่แม่เล่าหรือแม่ทำ จำได้ว่าตอนนั้นแม่แปลเป็นภาษาไทยธรรมดา แต่บางตอนก็มีคำคล้องจองกันบ้าง แต่ไม่ถึงกับเป็นกาพย์กลอนอะไร แต่เด็กน้อยของแม่คนนั้นก็ประทับใจไม่เคยลืมเลือนเลยมาจนทุกวันนี้ เนื้อภาษาอังกฤษของเพลงนี้ มีดังนี้
Silent night, holy night!
All is calm, all is bright.
Round yon Virgin, Mother and Child.
Holy infant so tender and mild,
Sleep in heavenly peace.
Sleep in heavenly peace.
Silent night, holy night!
Shepherds quake at the sight.
Glories stream from heaven afar
Heavenly hosts sing Alleluia,
Christ the Saviour is born
Christ the Saviour is born
Silent night, holy night!
Son of God, loves pure light.
Radiant beams from thy holy face
With the dawn of redeeming grace,
Jesus Lord, at thy birth.
Jesus Lord, at thy birth.
เนื้อร้องภาษาอังกฤษข้างต้นนั้นแสนจะประทับใจผมมากมาย แม้ว่าผมเองจะนับถือพุทธศาสนาก็ตาม แต่ในช่วงเทศกาลแห่งความสุขนี้ ผมก็อดไม่ได้ที่จะแสดงความครึ้มอกครึ้มใจและฮัมเพลงนี้ออกมาอย่างติดปากเสมอๆ และเมื่อไม่นานมานี้ก็ได้ทราบว่าคริสต์ศาสนิกชนคนไทยที่นับถือแคทอลิกได้ประพันธ์เนื้อร้องกึ่งแปลเพลงนี้ออกเป็นภาษาไทยอย่างสละสลวย โดยใช้ทำนองเช่นเดียวกับในเนื้อร้องภาษาอังกฤษ แต่ตั้งชื่อเพลงใหม่เป็นภาษาไทยว่า "คืนนั้นเงียบสนิท" ผมก็ยิ่งชื่นใจ เพราะทั้งเนื้อร้องและความหมายแทบจะไม่ต่างจากที่แม่ผมร้องและแปลให้ฟังเมื่อเกือบ 60 ปีที่แล้วเลย ดังนี้...
คืนนั้นเงียบสนิท คืนนั้นศักดิ์สิทธิ์
สรรพสิ่ง ซึ่งใสสงบ
งามนักหนา พระมารดาและพระบุตร
กุมารน้อย แสนโสภาบริสุทธิ์
นิทราในสันติแห่งสวรรค์
นิทราในสันติแห่งนิรันดร์
คืนนั้นเงียบสนิท คืนนั้นศักดิ์สิทธิ์
ชุมพาบาล ตื่นใจพรั่น
จากฟากฟ้า โรจนาไหลหลั่งมา
ปวงเทวา ขับร้องอัลเลลูยา
คริสต์กุมารบังเกิดมาแล้ว
เพื่อไถ่โลกรอดและปลอดภัย
คืนนั้นเงียบสนิท คืนนั้นศักดิ์สิทธิ์
ดาราทอง พราวแสงส่อง
เชิญเราซ้อง เพลงขานขับพร้อมเทวา
แด่มหาราชา อัลเลลูยา
คริสต์กุมารบังเกิดมาแล้ว
พระคริสต์กุมารบังเกิดมา
และพร้อมๆ กันนั้นก็ได้ทราบว่าคริสต์ศาสนิกชน ฝ่ายโปรเตสแตนต์ก็ได้ประพันธ์เนื้อร้องขึ้นเป็นภาษาไทยไว้ด้วยเช่นกัน แต่ใช้ชื่อบทเพลงนี้ต่างไปจากของพวกคาทอลิก เป็น "ยามราตรีศรีหรรษา" อย่างไรก็ตาม ก็ยังคงยึดความหมายจากภาษาอังกฤษโดยรวมเอาไว้ และยังคงท่วงทำนองของเพลงเช่นเดียวกับต้นฉบับภาษาอังกฤษ เนื้อร้องที่ว่านี้ มีใจความว่า...
"...ยามราตรี ศรีหรรษา
มีราชา มาประสูติ
จากสาวพรหม-จารีย์บริสุทธิ์
เป็นกุมาร น่ารักที่สุด
มาเพื่อช่วยชาวโลกา
มาเพื่อช่วยชาวโลกา
ยามราตรี แสนดีเลิศ
พระเยซู ผู้ประเสริฐ
เป็นพระเจ้า เสด็จลงมาบังเกิด
ทูตสวรรค์ สรรเสริญชูเชิด
เพราะผู้ไถ่ได้บังเกิด
เพราะผู้ไถ่ได้บังเกิด
ยามราตรี ศรีสำราญ
เมษบาล พากันไป
เฝ้ากุมารที่ หมู่บ้านเบธเลเฮม
เห็นพระองค์ ทรงสุขเกษม
บรรทมอยู่ในรางหญ้า
บรรทมอยู่ในรางหญ้า
ยามราตรี ศรีสง่า
เป็นเวลา เรารอดบาป
เพราะพระเยซู ช่วยพ้นคำแช่งสาป
สมควรสรรเสริญโมทนา
เราจึงกราบไหว้บูชา
เราจึงกราบไหว้บูชา
ลองอ่านแล้วฮัมเพลงนี้ไปพร้อมๆ กันด้วยนะครับ เพลงนี้ในภาษาอังกฤษเป็นเพลงคริสต์มาสที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากของโลก ต้นฉบับดั้งเดิมของเพลงนี้เป็นภาษาเยอรมัน ใช้ชื่อเพลงว่า "Stille Nacht, heilige Nacht" ส่วนเนื้อร้องประพันธ์โดย โยเซฟ โมร์ ซึ่งท่านเป็นบาทหลวงชาวออสเตรีย และท่วงทำนองที่ไพเราะกินใจมากมายนัก ประพันธ์โดย ฟรันซ์ ซาเวอร์ กรูเบอร์ จัดเป็นเพลงเก่าแก่มากเพลงหนึ่งที่นิยมขับร้องและบรรเลงในช่วงเทศกาลคริสต์มาส ทำนองเพลงดั้งเดิมตามที่กรูเบอร์ประพันธ์ไว้นั้นจะมีจังหวะเร็วกว่าปัจจุบันเล็กน้อย ส่วนของปัจจุบันจะช้ากว่า ทำให้มีความคลาสสิก และซึ้งกินใจมากขึ้นกว่าเดิม
สุขสันต์วันคริสต์มาส และสวัสดีปีใหม่ครับ
เผ่าทอง ทองเจือ
...