คุณภาพนักการเมืองยุคเก่า เป็นยังไง? ลองฟังเพลง มนต์การเมือง ที่คำรณ สัมปุณณานนท์ ร้อง เมื่อราวปี 2495 กันนะครับ คนรุ่นเก่าที่เคยร้องได้ จะลองร้องตามก็ไม่ห้าม

เสียงโฆษณาของนักการเมือง ยกเอาแต่เรื่องที่ดีงามมาพูดจา มีหนังมาฉายให้ชาวไร่ชาวนา ได้ดูได้ชมกันทั่วหน้า ระรื่นตื่นตากันทั่วไป

จะสร้างไอ้โน่นจะทำไอ้นี่ที่ยังขาดแคลน ทั่วทุกถิ่นทุกแดนฟังดูช่างแสนจะชื่นใจ ถนนหนทางลำคลองจะสร้างให้มากมาย เลิกเลี้ยงวัวเลี้ยงควายจะซื้อรถให้มาไถนา

ดีอกดีใจแต่นี้ต่อไปคงสุขอารมณ์ ชาวนาพากันชื่นชมนิยมดังเขาพูดมา พอเป็นผู้แทนนั่งแท่นอยู่ในสภา ตั้งหลายปี

ที่ผ่านมา จะไถนายังต้องใช้ควาย

ถนนหนทางที่ว่าจะสร้างก็ยังไม่มี มันกินอิฐทรายกันป่นปี้ถนนจะมีกันได้อย่างไร เขาเป็นผู้แทนกันยังไม่ทันเท่าไร ทรัพย์สินเงินทองมีมากมายน่าแปลกใจเมื่อคิดขึ้นมา

ปากบอกรักชาติผมฟังอนาถใจจริง เห็นแต่เขาจะช่วงจะชิงตำแหน่งใหญ่ยิ่งกันในสภา วิ่งเต้นหาเสียงกินเลี้ยงกันใหญ่ตามเหลาตามบาร์ บางคราวยกพวกเข้าเข่นฆ่ามันเหลือระอาผู้แทนเมืองไทย

ผมขอวิงวอนราษฎรทั่วทั้งแผ่นดิน ไอ้พวกชอบโกงชอบกินไอ้พวกกังฉินอย่าเลือกเข้าไป เลือกแต่คนดียังมีอยู่มากมาย แล้วพี่น้องจะสุขใจจะพาชาติไทยเรารุ่งเรือง

คุณนคร คุณอุกฤษ พจนวรพงษ์ บันทึกเนื้อเพลงนี้ไว้ ในหนังสือ ข้อมูลประวัติศาสตร์การเมืองไทย และบอกว่า นักการเมืองสันหลังหวะทนฟังเพลงนี้ไม่ได้ จึงถูก "แบน" ห้ามออกอากาศไปในบางยุคสมัย

ผมติดใจท่อนท้าย ใกล้จบ..."ไอ้พวกชอบโกงชอบกิน ไอ้พวกกังฉิน อย่าเลือกเข้าไป" แล้วนึกถึงเรื่องการซื้อเสียงของนักการเมืองรุ่นเก่า เรื่องแจกเงิน แจกกระทั่งปลาทูเค็ม เขาทำกันมานาน

แต่ที่สะดุดใจ คือมีบางจังหวัด แจกกันอย่างมีเงื่อนไข ให้รองเท้าข้างเดียว ถ้าเลือกตั้งได้

แล้วค่อยไปเอาอีกข้าง

จะด่าว่านักการเมืองรุ่นเก่า ดูถูกชาวบ้านขนาดนี้ ก็คงไม่ได้ เพราะรุ่นใหม่เขาก็ยังใช้กันอยู่

อย่างเรื่องการแจกเงิน ที่กลายเป็นตำนาน เล่าขานกันถึงวันนี้ เพราะตำรวจชื่อ เสรี เตมียเวส (ชื่อตอนนั้น) จับได้คาหนังคาเขา ชาวบ้านอย่างเราได้รู้จักคำว่า ยี่ห้อยร้อยยี่สิบ

ผมเจอใคร ถามว่า รู้จักคำนี้แค่ไหน กี่คนๆก็เข้าใจว่า 120 คือค่าซื้อเสียงแต่ละหัว

จนมาเจอคุณเสรีจึงได้รู้ลึกลงไปอีกว่า แบงก์ 20 ที่เย็บติดแบงก์ 100 ปั๊มตราไว้เป็นเครื่องหมาย เมื่อเลือกตั้งได้ ก็เอาไปขึ้นอีก 200

ความจริงเรื่องนี้ ก็ชี้ว่า 120 คือมัดจำ ส่วน 300 คือราคาจริง ราคาตอนนั้น

และหากจะด่ากันว่า นักการเมืองพวกนี้เลว ซื้อเสียงแบบดูถูกชาวบ้าน ก็คงไม่เต็มปาก

เพราะยุคใหม่ ยุคที่ใช้นโยบายลดแลกแจกแถม ให้เงินกู้หาบเร่ มอเตอร์ไซค์รับจ้าง ฯลฯ...ก็ดูจะมีเงื่อนไข จะให้กันได้ ก็ต่อเมื่อ ได้เลือกตั้งกลับมาเป็นรัฐบาลอีกรอบ

ดูๆไปนโยบายมัดจำแบบนี้ ไม่ต่างจากยุคแจกรองเท้าข้างเดียว ยุคแจก 120 สักเท่าไหร่

คุณภาพนักการเมือง นับจากยุคเพลงมนต์การเมือง มาถึงยุคนี้ แม้จะมีพัฒนาไปบ้าง แต่ก็ไม่กี่มากน้อย

การเมืองไทย ถ้ามีโอกาสเลือกตั้งกันจริงๆ จะกาบัตรให้ใคร ก็ต้องคิดให้ดีๆ.

...

กิเลน ประลองเชิง