คงจะผ่านหูผ่านตาไปบ้างแล้ว สำหรับเรื่องราวของสุนัขตำรวจ ที่ถูกนำมาฝึกฝนความเชี่ยวชาญทางด้านต่างๆ เพื่อช่วยเหลือตำรวจในการปฏิบัติภารกิจ ให้บรรลุเป้าหมายตามวัตถุประสงค์ ภายใต้การควบคุมดูแลของกองกำกับการสุนัขและม้าตำรวจ หรือ K9 = Canine ที่แปลว่า สัตว์ตระกูลสุนัข 

รู้หรือไม่ว่าที่ผ่านมา ประเทศไทยของเรามีวีรบุรุษสุนัขตำรวจผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ ที่ทำคุณงามความดีให้กับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ 3 ตัวด้วยกัน ประกอบไปด้วย สุนัขตำรวจเอก “บราโว่” สุนัขตำรวจโท “แม็ก” และ เจ้าเอ็กซ์ ปัจจุบัน สุนัขตำรวจทั้ง 3 ตัว ถูกสตัฟฟ์รักษาร่างเอาไว้ ณ กลุ่มงานสัตวแพทย์และสัตวบาล แต่สำหรับเจ้าเอ็กซ์ ถูกสร้างขึ้นเป็นอนุสาวรีย์ ความกล้าหาญ เสียสละ และจงรักภักดีต่อชาติยิ่งกว่าชีพของตัวเอง ตั้งไว้หน้ากองกำกับการสุนัขตำรวจ

ทีมข่าวเจาะประเด็นไทยรัฐออนไลน์ ย้อนฟื้นวีรกรรม "เจ้าเอ็กซ์" วีรบุรุษ 4 ขา...ยอดสุนัขตำรวจผู้พลีชีพเพื่อชาติ ที่ไม่ได้รับการติดยศใดๆ เนื่องจากสมัยนั้นยังไม่มีการแต่งตั้งชั้นยศ "เจ้าเอ็กซ์" ถูกยิงตายขณะช่วยเจ้าหน้าที่ปราบปรามโจรผู้ร้ายแบ่งแยกดินแดน ใน 4 จังหวัดภาคใต้ กลายเป็นเรื่องราวสุนัขยอดกตัญญูแสนเศร้าสะเทือนใจ พากันยกย่องในความเสียสละที่ต้องมาตายแทนเจ้านายท่ามกลางสนามรบ........

"เจ้าเอ็กซ์" วีรบุรุษ 4 ขา...ยอดสุนัขตำรวจผู้พลีชีพเพื่อชาติ

...

ย้อนไปเมื่อปี พ.ศ. 2513 "เจ้าเอ็กซ์" สุนัขพันธุ์เยอรมันเชเพิร์ด เพศผู้ สีดำเหลือง อายุประมาณ 6 ปี น้ำหนัก 33 กิโลกรัม (ในขณะนั้น) สุขภาพแข็งแรง นิสัยสุภาพเรียบร้อย ขึ้นประจำการเมื่อ พ.ศ. 2513 ติดยศสุนัขตำรวจตรี ได้ผ่านการฝึกเชื่อฟังคำสั่ง ดมกลิ่น สะกดรอย ฝึกให้ต่อสู้ช่วยเหลือการจับกุม โดยมีผู้ควบคุมสุนัขคือ ส.ต.ท.ศักดา มาลา ผบ.หมู่งานสายตรวจ 


เมื่อวันที่ 26 กันยายน 2517 ร.ต.ต.ศักดา มาลา และสุนัขตำรวจตรีเอ็กซ์ ได้รับคำสั่งให้ไปปฏิบัติราชการปราบปรามขบวนการโจรก่อการร้ายแบ่งแยกดินแดน (ขจก.) ใน 4 จังหวัดภาคใต้ ต่อมาในวันที่ 19 ตุลาคม 2517 ได้ออกปฏิบัติหน้าที่ลาดตระเวนร่วมกับเจ้าหน้าที่ กก.ภ.จว.ยะลา พบที่พักแรมของคนร้ายที่เพิ่งถูกรื้อถอนออกใหม่ๆ จึงได้ให้ เจ้าเอ็กซ์ ดมกลิ่นจากเสื้อผ้าของคนร้ายที่ทิ้งไว้ แล้วเดินลาดตระเวนเข้าไปในป่าสวนยางเชิงเขาประมาณ 1 กิโลเมตร

ขณะนั้นเอง เจ้าเอ็กซ์ ก็หยุดเดินเงยหน้าขึ้น โดยมีลักษณะอาการ หู หาง ตั้ง ปากหุบ ทำให้ ส.ต.ท.ศักดา มาลา ผู้ควบคุม รู้แล้วว่าต้องมีคนร้ายอยู่ใกล้บริเวณดังกล่าว จากนั้น ส.ต.ท.ศักดา จึงแสดงสัญลักษณ์บอกให้เจ้าหน้าที่ตั้งตัวหลบเข้ากำบัง....  ขณะนั้นเองเหมือนฟ้าผ่าลงกลางใจตำรวจทุกนาย เมื่อมีเสียงปืนดังขึ้นและได้เกิดการยิงต่อสู้ปะทะกันประมาณ 5 นาที ผลปรากฏว่า "เจ้าเอ็กซ์" ถูกยิงตาย พลีชีพขณะปฏิบัติหน้าที่ 

ความสูญเสียครั้งนี้สร้างความสะเทือนใจให้  ส.ต.ท.ศักดา มาลา จนกลั้นน้ำตาไว้ไม่อยู่ เพราะต้องเสียสุนัขเพื่อนยากไปอย่างไม่มีวันกลับ..... "เจ้าเอ็กซ์" คอยเป็นด่านหน้าเผชิญเหตุร้าย ตรวจสอบความปลอดภัยให้เจ้านายทุกคน กระทั่งถูกยิงจนสิ้นใจตาย

ด้วยเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครั้งนั้น ทำให้ตำรวจ ณ ที่เกิดเหตุตระหนักดีว่า "หากไม่ได้ เจ้าเอ็กซ์ คอยเป็นด่านหน้าเข้าตรวจสอบความปลอดภัย" เจ้าหน้าที่ที่ออกปฏิบัติหน้าที่อาจหลบเข้าที่กำบังไม่ทัน และถูกยิงเสียชีวิตกันหมดทั้งชุดก็เป็นได้  ....เหตุนี้เอง กองกำกับการสุนัขตำรวจ (เดิม) จึงได้สร้างรูปปั้นไว้ที่หน้าที่ทำการตึกบัญชาการ เพื่อเป็นการยกย่องในวีรกรรมของสุนัขตำรวจ "เอ็กซ์" ซึ่งปัจจุบันกองกำกับการสุนัขตำรวจ ได้เปลี่ยนเป็น กองกำกับการสุนัขและม้าตำรวจ 

...

ร.ต.อ.ธนาศักดิ์ บุญผึ้ง ตำแหน่ง อดีตรองสารวัตรกองกำกับการสุนัขตำรวจ ให้ข้อมูลกับเราว่า ย้อนไปเมื่อหลายสิบปีก่อน ในสมัยนั้นยังไม่มีการแต่ตั้งชั้นยศให้กับสุนัขตำรวจ "เจ้าเอ็กซ์" จึงถูกขนานนามให้เป็น "วีรบุรุษสุนัขตำรวจ" กระทั่งต่อมา ปี 2546 จึงมีการติดชั้นยศสุนัขตำรวจให้เป็น 3 ชั้นยศด้วยกัน ประกอบด้วย สุนัขตำรวจตรี, สุนัขตำรวจโท, สุนัขตำรวจเอก  

"ในการกำหมดยศ ติดยศให้สุนัขตำรวจ ต้องผ่านการฝึกหน้าที่ต่างๆ ตามทดลองงานก่อน 6 เดือนหลังจากนั้นจะมีการประเมินผล ถ้าผ่านเกณฑ์การประเมินคือ 60 คะแนนขึ้นไป จะให้ยศสุนัขตำรวจตรี และทำหน้าที่ปฏิบัติงาน 3 ปี เมื่อครบ 2 ปี จะต้องมีการประเมินผล หากผ่านการประเมินจะได้ติดยศสุนัขตำรวจโท และเมื่อได้รับยศสุนัขตำรวจโทแล้ว อีก 2 ปีทำหน้าที่และผ่านการประเมินผล จะได้รับการติดยศเป็นสุนัขตำรวจเอก และเมื่อเป็นสุนัขตำรวจเอกแล้ว อายุครบ 8 ปี จึงจะปลดประจำการ นำไปประมูล เพราะสุนัขตำรวจถือเป็นทรัพย์สินของเจ้าหน้าที่" 

ร.ต.อ.ธนาศักดิ์ บุญผึ้ง บอกด้วยว่า ในกรณีที่สุนัขตำรวจเสียชีวิตในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ ยังไม่มีระเบียบการกำหนดไว้ว่าต้องเพิ่มยศให้ อย่างไรก็ตาม ในเรื่องของการฝึกสุนัข เริ่มต้นมาจากพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9 ที่เห็นว่าสุนัขไทยมีจำนวนมาก จึงต้องการแนะนำให้ทางตำรวจนำสุนัขมาฝึก เพื่อใช้งานก่อให้เกิดประโยชน์ต่อองค์กรต่อไป 

...

สุนัขตำรวจเอก "บราโว่" 

บรรจุเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2536 และปลดประจำการเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม 2547 เป็นสายพันธุ์ ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ สีดำ ทำหน้าที่ตรวจค้นหายาเสพติด ผู้บังคับสุนัขโดย ด.ต.สุพิณ เรียบร้อย

ผลการปฏิบัติงาน

- พ.ศ. 2539 ตรวจพบเฮโรอีน ประมาณ 17.6 กก. ในเขตพื้นที่อากาศยานฯ ดอนเมือง
- พ.ศ. 2541 ตรวจพบยาบ้า 780,000 เม็ด บริเวณเล้าไก่ บ้านนายรอน ท้องที่ สน.มีนบุรี
- พ.ศ. 2544 ตรวจพบยาบ้า 200,000 เม็ด ซุกซ่อนอยู่ในก้อนหินอ่อนขนาดใหญ่ ที่ทำเป็นโพรงไว้สำหรับซุกซ่อนของ และโบกปูนทับ สามารถพิสูจน์กลิ่นได้ ภายใน บริษัท ขนส่งแม่สาย

รางวัลที่ "บราโว่" ได้รับ

- พ.ศ. 2547 ได้รับการเลื่อนยศเป็น สุนัขตำรวจเอก
- บราโว่ มีผลงานการตรวจค้นพบยาเสพติดเป็นจำนวนมาก หลังจากปลดประจำการแล้ว ตำรวจสุนัขได้รับเลี้ยงจนเสียชีวิต และได้ทำการรักษาร่างของ "บราโว่" ไว้ที่กลุ่มงานสัตวแพทย์และสัตวบาล

 สุนัขตำรวจเอก “บราโว่”
สุนัขตำรวจเอก “บราโว่”

...

สุนัขตำรวจโท “แม็ก”

แม็ก เป็นสุนัขโครงการอบรมแลกเปลี่ยน สุนัขค้นหายาเสพติดออสเตรเลีย โดย พ.ต.ท.ภาสวัธร์ ศรีไทย สว.แผนกฝึกอบรมบรรจุ 21 สิงหาคม 2538 และได้ เสียชีวิต 16 เมษายน 2542 สายพันธ์ุ ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ สีดำ มีหน้าที่ตรวจค้นหายาเสพติด ผู้บังคับสุนัขโดย ด.ต.สุพงษ์ บุตรจันทร์

ผลการปฏิบัติงาน

- “แม็ก” ได้ผ่านการฝึกจากประเทศออสเตรเลีย และเป็นสุนัขในโครงการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดแลกเปลี่ยนระหว่างตำรวจออสเตรเลียกับตำรวจไทย “แม็ก” เป็นสุนัขที่มีจมูกและมีความตื่นตัวสูง มีสมาธิ และมีความว่องไวเป็นพิเศษในการค้นหายาเสพติด

- วันที่ 28 กันยายน 2539 ท้องที่ สน.คลองตัน ได้ปิดล้อมตรวจค้นชุมชนแออัดคลองเตย “แม็ก” ได้ตรวจค้นยาบ้าซุกซ่อนอยู่ 500 เม็ด โดยผู้ต้องหาซุกซ่อนไว้ในท่ออ่างล้างหน้า

- วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2539 ท้องที่ สน.มีนบุรี “แม็ก” ได้ค้นพบยาบ้าซุกซ่อนอยู่บริเวณสวนผักที่ผู้ต้องหาปลูกผักอยู่หลังบ้าน

รางวัลที่ "แม็ก" ได้รับ

ได้รับการเลื่อนยศเป็น สุนัขตำรวจโท

และทั้งหมดนี้ ถือเป็นวีรกรรมของ 3 วีรบุรุษสุนัขตำรวจ ปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มความสามารถจนสิ้นอายุไข โดยเฉพาะ เจ้าเอ็กซ์ ที่เสียสละลมหายใจ ยอมพลีชีพปกป้องผู้บังคับบัญชา กระทั่งถูกคนร้ายแบ่งแยกดินแดนยิงตายในที่สุด ....หาก เจ้าเอ็กซ์ เกิดเป็นสุนัขตำรวจในยุคสมัยนี้ และทำเพื่อประเทศชาติขนาดนี้ คงจะได้ติดยศ สุนัขตำรวจเอก "เอ็กซ์" เหมือนกับเพื่อนสุนัขอีกหลายๆ ตัว 

สุนัขตำรวจโท “แม็ก”
สุนัขตำรวจโท “แม็ก”