จากกรณีที่ทีมนักเตะเยาวชนและโค้ชทีมหมูป่าอะคาเดมีแม่สาย รวม 13 ชีวิต เข้าไปเที่ยวในถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน ในวนอุทยานขุนน้ำนางนอน จ.เชียงราย เมื่อช่วงเย็นวันที่ 23 มิ.ย.ที่ผ่านมา แต่กลับสูญหาย ไม่มีใครกลับออกมา จนถึงตอนนี้ทีมค้นหาก็ยังหาใครไม่พบ 

เห็นแล้วอดเป็นห่วงเด็กๆ ไม่ได้ ขอเอาใจช่วยเจ้าหน้าที่ทีมค้นหาให้พบเจอเด็กๆ และโค้ชโดยเร็ว เหตุการณ์นี้ทำให้นึกถึงทริปท่องเที่ยวบางทริป ที่เราเองก็เคยไปเที่ยวถ้ำน้ำลักษณะแบบนี้มาเหมือนกัน ซึ่งถ้าไม่เตรียมตัวมาดีๆ ก็อาจเกิดอันตรายได้ทุกนาที

ไลฟ์สไตล์ไทยรัฐ เลยอยากแชร์ความรู้เกี่ยวกับการเที่ยวถ้ำให้ปลอดภัยมาฝากเพื่อนๆ เวลาไปเที่ยวถ้ำ ไม่ว่าจะเป็นถ้ำหินงอกหินย้อยปกติ หรือเป็นถ้ำน้ำ (ถ้ำที่มีน้ำตกภายในถ้ำ หรือมีธารน้ำไหลอยู่ตลอดทั้งปี) หากไม่เตรียมตัวมาไม่พร้อม อาจเป็นอันตรายได้ เรารวบรวมวิธีเที่ยวถ้ำให้ปลอดภัยมาบอกต่อ ดังนี้

เรื่องน่าสนใจ :

...

1. หน้าฝน งดเที่ยวถ้ำเด็ดขาด

จากกรณีนี้นักเตะเยาวชนและโค้ชรวม 13 คน เข้าไปเที่ยวในถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน จ.เชียงราย โดยลักษณะของถ้ำแห่งนี้เป็นถ้ำกึ่งแห้งกึ่งน้ำ ภายในเป็นถ้ำหินปูนขนาดใหญ่ ปากถ้ำเป็นห้องโถงกว้าง มีความสวยงามจากหินงอก หินย้อย ธารน้ำ และถ้ำลอด มีความยาวประมาณ 7 กม. มีเนื้อที่ประมาณ 12 ไร่ ประกาศจัดตั้งเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ 1 ต.ค. 2529

ปกติจะไม่เปิดให้เข้าท่องเที่ยวในช่วงฤดูฝน เพราะเสี่ยงอันตรายจากการที่มีน้ำป่าไหลหลาก บางจุดน้ำท่วมสูงปิดปากทางเข้าออกถ้ำ และอาจท่วมสูงถึงเพดานถ้ำ

2. ต้องมีเจ้าหน้าที่นำทาง

การท่องเที่ยวในถ้ำต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นถ้ำลักษณะใดก็ตาม ไม่ควรไปเที่ยวกันเองตามลำพังเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ ก็ควรจะมีเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญเส้นทางในถ้ำเป็นคนพาเที่ยว เพราะนักท่องเที่ยวไม่คุ้นเคยเส้นทางภายในถ้ำ มีทางแยกในถ้ำเยอะ แถมยังค่อนข้างมืด ทำให้หลงทางได้ง่าย

ยิ่งถ้าเป็นถ้ำน้ำ ยิ่งอันตรายมากไปอีก ถ้ำสำหรับท่องเที่ยวบางแห่งมีกฎระเบียบระบุไว้ชัดว่า ผู้ที่จะเข้าไปเที่ยวในถ้ำจะต้องมีอายุ 15 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป เป็นต้น

3. เตรียมตัวให้พร้อมก่อนเข้าถ้ำ

จริงๆ แล้ว การเข้าไปเที่ยวถ้ำที่ไหนก็ตาม ไม่ใช่ว่าอยากจะเข้าไปเที่ยวก็เดินเข้าได้เลย แต่ต้องมีการเตรียมตัวให้พร้อมมากพอสมควร กล่าวคือ เตรียมสภาพร่างกายให้พร้อม เพราะภายในถ้ำออกซิเจนน้อย และต้องใช้กำลังแขนกำลังขาในการเดินลอดถ้ำ คลานต่ำ หรือปีนป่ายตามจุดที่สูงขึ้นไป เป็นต้น 

4. เสื้อผ้า รองเท้า ต้องพร้อม

การท่องเที่ยวในถ้ำต้องสวมชุดให้เหมาะสม ควรสวมสื้อผ้าที่รัดกุม สวมรองเท้าหุ้มส้นที่ช่วยให้เดินได้มั่นคงบนพื้นถ้ำ เพราะถ้ำหลายแห่งต้องปีนขึ้น หรือไต่ลงจากผาหินสูง สวมหมวกสำหรับกันหยดน้ำ มูลค้างคาว หรือสวมหมวกแข็งเพื่อป้องกันศีรษะชนกับโขดหิน

...

5. อุปกรณ์ต้องครบ

สำหรับอุปกรณ์ในการเที่ยวถ้ำที่สำคัญที่สุด คือ ไฟฉายหรือตะเกียงเจ้าพายุ เพราะในถ้ำลึกๆ (อย่างถ้ำหลวงเชียงรายแห่งนี้) ภายในถ้ำจะมืดสนิท ต้องมีอุปกรณ์ให้แสงสว่างอย่างดี จึงจะช่วยให้มองเห็นทางเดินหรือสิ่งต่างๆ ในถ้ำได้อย่างชัดเจน

ห้ามใช้คบไฟ เทียนไข หรือตะเกียงที่มีเปลวไฟ เพราะแสงสว่างจากสิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดควันหรือเขม่าไฟจับตามผนังถ้ำ รวมถึงการเผาไหม้ของคบไฟจะทำให้ออกซิเจนในถ้ำลดเหลือน้อยลงไปอีก 

นอกจากนี้ควรพกน้ำดื่ม ยาดม ยาจำเป็นอื่นๆ รวมถึงอุปกรณ์ส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉิน

...

6. เที่ยวถ้ำช่วงไหนดี 

แม้ว่าถ้ำส่วนใหญ่สามารถเข้าไปเที่ยวชมได้ตลอดปี แต่สำหรับถ้ำประเภทที่มีน้ำไหลลอดหรือที่เรียกกันว่า ถ้ำน้ำ หรือ ถ้ำธารลอด จะเข้าไปเที่ยวชมได้เฉพาะช่วงฤดูแล้งเท่านั้น 

7. ข้อควรปฏิบัติในการเที่ยวถ้ำ

- ถ้ำเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่เปราะบางอย่างยิ่ง นักท่องเที่ยวจึงควรหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่จะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ถ้ำ เช่น ไม่จับ แตะ สัมผัส หินงอกหินย้อย เพราะอาจเกิดการแตกหัก รวมทั้งไขมันจากผิวหนังของมนุษย์จะไปหยุดยั้งการสะสมของหินปูน ไม่ขีดเขียนบนผนัง โขดหิน หรือสิ่งต่างๆ ภายในถ้ำ

- ไม่ออกนอกเส้นทางที่เจ้าหน้าที่จัดทำไว้ เพราะอาจหลงทางได้

- ไม่ทิ้งขยะไว้ในถ้ำ การนำวัตถุแปลกปลอมจากโลกภายนอกเข้าไปในถ้ำ อาจทำให้ระบบนิเวศของสิ่งมีชีวิตในถ้ำเปลี่ยนแปลงไป

แถมท้ายอีกนิด...

แนะนำถ้ำสวยในภาคเหนือ

เรารวบรวมแหล่งท่องเที่ยวถ้ำที่น่าสนใจ เหมาะแก่การไปเที่ยวชมความงามของหินงอกหินย้อยมาฝากกัน...

...

- ถ้ำเสาหินพญานาค ต.โป่งงาม อ.แม่สาย จ.เชียงราย

ถ้ำเสาหินพญานาคเป็นหนึ่งในถ้ำที่เที่ยวค่อนข้างง่าย และมีความสวยงาม การเดินชมไม่ลำบากเกินไป เพราะถ้ำมีปล่องให้แสงผ่านเข้ามา และมีบันไดอำนวยความสะดวกในการเดินขึ้นทางชัน มีจุดเด่น คือ เสาหินสวยงามภายในถ้ำ ที่เกิดจากหินงอกและหินย้อยยื่นมามาบรรจบกันจนกลายเป็นเสา และยังมีบึงน้ำตรงปากถ้ำเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจด้วย

- ถ้ำน้ำลอด ต.ถ้ำลอด อ.ปางมะผ้า จ.แม่ฮ่องสอน

ตั้งอยู่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มแม่น้ำปาย ซึ่งภายในถ้ำน้ำลอด มีหินงอกหินย้อยรูปร่างต่างๆ สวยงามมากมาย การท่องเที่ยวในถ้ำน้ำแห่งนี้ เนื่องจากในถ้ำมีธารน้ำไหลทั้งปี การเดินทางจึงต้องนั่งแพไม้ไผ่เข้าไป ทำให้ได้ชื่นชมธรรมชาติในแนวผจญภัยและยังมีการพบเครื่องใช้โบราณอายุกว่า 2,000 ปีอีกด้วย

- ถ้ำเชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่

เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจแห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยที่สวยงามในรูปร่างต่างๆ กันไป มีชื่อเรียกตามลักษณะรูปทรง เช่น หินดอกบัวบาน หินดอกบัวพันชั้น หินมือยักษ์ หินโคมไฟเทวดา โดยเฉพาะภายในถ้ำแก้วมีธารหิน เมื่อยามกระทบแสงสว่างนั้นดูงดงามตระการตา ระยิบระยับคล้ายประกายเพชร.