“หมอเกษม” หนุนโรงพัก-รัฐสภาคุณธรรม
ที่ห้องประชุมราชปนัดดาสิรินธร อาคารศรีสวรินทิรา ชั้น 1 โรงพยาบาลศิริราช ศ.นพ.เกษม วัฒนชัย องคมนตรี แสดงปาฐกถา “พระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ต่อการศึกษาไทย” ตอนหนึ่งว่า พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงปฏิรูปการศึกษาไทยอย่างแท้จริง ทรงตั้งโรงเรียนวัดขึ้น ให้คนไทยทุกคนได้รับการศึกษาอ่านออก เขียนได้ ส่งคนไปเรียนและดูงานต่างประเทศเพื่อกลับมาทำงานในกระทรวง ทบวง กรมต่างๆ โดยทรงมีพระราชหัตถเลขา เมื่อวันที่ 11 ม.ค.2440 ตอนหนึ่งว่า “เพราะฉะนั้นเราจึงได้ตักเตือนนักเรียนเหล่านั้นว่า ให้พึงนึกในใจว่า เราไม่ได้มาเรียนจะเป็นฝรั่ง เราเรียนเพื่อจะเป็นคนไทยที่มีความรู้เสมอด้วยฝรั่ง” ทั้งทรงย้ำว่าความรู้กับคุณธรรมจะต้องเป็นเรื่องเกี่ยวกัน
ศ.นพ.เกษมกล่าวต่อว่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงให้ความสำคัญกับการศึกษาของประชาชนแต่ละคนเป็นสำคัญ ทั้งทรงเน้นย้ำเรื่องการอบรมสั่งสอนให้เด็กและเยาวชนเป็นคนดี มีความรู้ และคุณธรรม และการเป็นพลเมืองดี ซึ่งสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีรับสั่งถึงในหลวงรัชกาลที่ 9 ว่า พระองค์ทรงยึดมั่นในหน้าที่ของพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีหน้าที่ 2 ประการคือ 1.ในฐานะพระเจ้าแผ่นดิน มีหน้าที่ต้องดูแลราษฎร และ 2.ในฐานะทรงเป็นพลเมืองดี เมื่อเห็นอะไรที่จะทำเพื่อบ้านเมืองได้ก็ต้องทำ
“ในหลวง รัชกาลที่ 9 พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ให้คณะองคมนตรี จัดตั้งโครงการกองทุนการศึกษา ซึ่งคณะองคมนตรีได้นำไปดำเนินการในโรงเรียนคุณธรรม ซึ่งขณะนี้ทำไปแล้ว 150 โรง และขยายไปในส่วนอื่นๆ” ศ.นพ.เกษมกล่าวและว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 มีพระบรมราโชบายด้านการศึกษาว่า การศึกษาต้องมุ่งสร้างพื้นฐานให้แก่ผู้เรียน 4 ด้าน คือ มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง, มีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคง มีคุณธรรม, มีงานทำมีอาชีพ และเป็นพลเมืองดี ทั้งยังรับสั่งคณะองคมนตรีด้วยว่า ให้สานต่อโรงเรียนคุณธรรม และรับสั่งด้วยว่า การสร้างคนดีเป็นเรื่องยากและยาว แต่ก็ต้องทำ ขอให้ถือเป็นหน้าที่
...
ศ.นพ.เกษมกล่าวด้วยว่า อยากให้กระทรวงศึกษาธิการเตรียมการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ควรตั้งสถาบันการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุ ส่วนการปลูกฝังคุณธรรม นอกจากโรงเรียนคุณธรรมแล้ว ก็ยังมีหน่วยงานอื่นๆสนใจเข้าร่วมเป็นองค์กรคุณธรรม แต่หน่วยงานที่ตนอยากให้ทำมากคือ โรงพักคุณธรรม และรัฐสภาคุณธรรม ซึ่งก็ยังไม่มีใครติดต่อมา.