เช้า กลางวัน เย็น ... เสียงท้องร้องดังระงมเรียกหาเมนูอาหาร หลายคนเดินวนเวียนคิดแล้วคิดอีก ดูแล้วดูอีก ก็ไม่รู้จะกินอะไรดี บทสรุปของทุกเมนูจบลงที่ "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" ธรรมดา ง่าย ๆ จานเดิม เหมือนเดิม ไม่มีอะไรเปลี่ยน จะมี "ใหม่" ก็แค่สิ่งเดียว ... "ราคา" ที่จะแพงมหาโหด
เลี้ยงชีวิตด้วย "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ"
ผ่านมาจนถึงปี 2562 เมนูยอดฮิตของร้านอาหารตามสั่งทั่วไทยก็ยังคงเหมือนเดิม "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" ยืนหนึ่งตลอดกาล กินกันมาตั้งแต่ราคา 25-30 บาท เมื่อสมัยก่อนนู้น จนขยับมาเป็น 35-40 บาท อย่างในปัจจุบัน ถ้าเพิ่มไข่ดาวท็อปปิ้งยอดฮิตเข้าไปอีกก็จ่ายเพิ่ม 5-10 บาท จะมะตูมหรือแบบสุก ๆ อยากได้แบบไหน พ่อค้าแม่ค้าจัดให้ได้หมด วัน วันหนึ่งขายกัน 40-50 จาน บางร้านที่อยู่ในย่านทำเลคนเมือง อย่างเกาะพญาไท เขตราชเทวี บอกกันเลยว่า เคยขายได้สูงสุดมากกว่า 100 จานต่อวัน!!
ฮอตฮิตขนาดนี้ จ่ายเงินซื้อกินกันทุกวัน มาลองดูต้นทุนต่อจานกันหน่อยดีไหม?
...
ข้าวกะเพราหมูสับจานละ 35-40 บาท รู้กันไหมว่า ต้นทุนจริง ๆ แค่ 23.55 บาทเท่านั้น!! กำไรต่อจาน 11.45-16.45 บาทเลยละ ... ทีนี้มาดูกันว่า ในต้นทุนต่อจานนั้นมีอะไรบ้าง?
เริ่มกันตั้งแต่ต้นทุนทางวัตถุดิบ ประมาณ 11.33 บาท แบ่งเป็น ข้าวขาว เนื้อสัตว์ น้ำมันพืช และวัตถุดิบอื่น ๆ แต่กว่าจะได้ข้าวผัดกะเพรามา 1 จาน มันไม่ได้คิดแค่ต้นทุนวัตถุดิบอย่างเดียว มันมีอย่างอื่นประกอบด้วย ได้แก่ ค่าแรงทางตรง 6.20 บาท, ค่าเช่าพื้นที่ 2 บาท, ค่าแก๊ส 1.17 บาท, ค่าไฟฟ้า 0.89 บาท, ค่าความเสี่ยง (ร้อยละ 10 ของต้นทุนวัตถุดิบ) 1.14 บาท และอื่น ๆ (ค่าน้ำ/ค่าขนส่ง) 0.82 บาท
คงคิดกันใช่ไหมว่า ต้นทุนต่อจานทำไมถูกจัง? ... การคำนวณต้นทุนตรงนี้ ทางกระทรวงพาณิชย์ได้ประมาณการจากการขายของร้านค้า ซึ่งจะต้องขายได้ 100 จานต่อวันขึ้นไป หากปริมาณการขายลดลงต้นทุนจะปรับสูงขึ้น ในส่วนค่าเช่าพื้นที่ที่นำมาคำนวณ เฉลี่ยที่ 6,000 บาทต่อเดือน และยังมีค่าแรงขั้นต่ำอัตรา 310 บาทต่อคน ค่าแก๊สถังละ 353 บาท
แล้วในอนาคต 10 ปีข้างหน้า เราต้องจ่ายค่าข้าวผัดกะเพราหมูสับเท่าเดิมไหม?
"ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" ในราคายุคดิจิทัล
หลายปีที่ผ่านมา เราก็เห็นกันแล้วว่า ข้าวผัดกะเพราไม่เคยเปลี่ยนไป หน้าตายังคงเหมือนเดิม วัตถุดิบก็ยังเหมือนเดิม อาจจะมีแตกต่างมากหน่อยขึ้นอยู่กับการรีเควสต์ และแน่นอนว่า อีก 10 ปีข้างหน้า ต่อให้ประเทศไทยเราจะหมุนเปลี่ยนเป็นยุคดิจิทัล 5.0 หรือ 10.0 มีหุ่นยนต์เข้ามาช่วยทำข้าวผัดกะเพราหมูสับ หน้าตามันก็คงไม่ต่างจากเดิมนักหรอก และถึงจะกินแบบเดิม แต่ราคาคงไม่เหมือนเดิม
ถ้าวิเคราะห์ดูจากราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับที่ประมาณการจากต้นทุนโดยกระทรวงพาณิชย์ ในหลาย ๆ ปีที่ผ่านมา ราคาไม่ได้ปรับจนก้าวกระโดด แต่จะปรับเพิ่มขึ้นทีละ 5-10 บาท แล้วใน 10 ปีข้างหน้า ราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับจะเป็นเท่าไร?
10 ปีข้างหน้า ต้นทุนต่อจานย่อมเปลี่ยนแปลง ไล่เรียงตั้งแต่ต้นทุนวัตถุดิบที่ต้องมาลุ้นว่า ในปีนั้นราคาผักและเนื้อสัตว์จะถูกหรือแพง หากช่วงที่เกิดภัยแล้ง ราคาผักสดก็มีการปรับตัวสูงขึ้น อย่างเนื้อหมูถ้าราคาแพงขึ้นก็อาจทำให้ต้นทุนเพิ่มขึ้นจานละ 0.19 บาท จานหนึ่งใช้หมูสับประมาณ 50-100 กรัม เครื่องปรุงต่าง ๆ ก็อยู่ที่ 5-10% ล่าสุด ดัชนีราคาผู้บริโภค (เงินเฟ้อทั่วไป) เดือนพฤษภาคม 2562 ผักสดดัชนีราคาสูงขึ้น 29.31% เนื้อสัตว์สูงขึ้น 3.26%, ค่าแรงทางตรงจากที่คำนวณจากค่าแรงขั้นต่ำ 310 บาทต่อคน ก็ต้องมาคิดใหม่หากว่ารัฐบาลมีการปรับขึ้นค่าแรงขั้นต่ำตามที่มีการประกาศนโยบายไว้ คือ 425 บาท และค่าเช่าพื้นที่ที่จากการสำรวจย่านอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ พบว่า บางร้านค่าเช่าพื้นที่ 10,000 บาทต่อเดือน!!
ทีนี้เมื่อเรามาคำนวณราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับ 1 จาน ในอีก 10 ปีข้างหน้า ตามสมมติฐานอัตราเงินเฟ้อเฉลี่ย 2% ต่อปี พบว่า ในปี 2567 ข้าวผัดกะเพราหมูสับจะมีราคา 44-50 บาท และในปี 2572 ข้าวผัดกะเพราหมูสับจะมีราคา 49-55 บาท
...
นี่คือ ราคาข้าวผัดกะเพราในอีก 5-10 ปีข้างหน้า ที่คำนวณจากราคาต้นทุนเมนูอาหารข้าวผัดกะเพราหมูสับของกระทรวงพาณิชย์ แต่!! ที่น่าตกใจมันอยู่ตรงนี้ ก็ราคา 44-55 บาท ในระยะ 10 ปีข้างหน้าเนี่ย ดันเป็นราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับที่เรากินกันอยู่ทุกวี่ทุกวันนี่สิ เท่ากับว่า ในปัจจุบัน ... เรากำลังกินข้าว "ราคาอนาคต" กันอยู่หรือนี่
"ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" วันนี้ แต่ราคาอนาคต
...
ไหน ๆ แล้ว เราลองมาคำนวณราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับภายใต้สมมติฐานอัตราเงินเฟ้อเฉลี่ย 2% ต่อปี จากราคาของร้านอาหารตามสั่งย่านอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ว่า ในอีก 10 ปีข้างหน้า เราต้องกินข้าวผัดกะเพราในราคาเท่าไร?
ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ลงพื้นที่สำรวจร้านอาหารตามสั่งย่านอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ พบว่า แต่ละร้านขาย "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" กันอยู่ที่ 40-50 บาท ฉะนั้น อีก 5 ปีข้างหน้า เราจะกินข้าวผัดกะเพราหมูสับราคา 44-55 บาท และใน 10 ปีข้างหน้า เราจะกินข้าวผัดกะเพราหมูสับราคา 49-61 บาท!! นี่ยังไม่รวมค่าไข่ดาวนะ ... มากกว่าราคาข้าวผัดกะเพราหมูสับที่คิดจากราคาต้นทุนเมนูอาหารของกระทรวงพาณิชย์ถึง 10.91%
จากราคา 10 ปีข้างหน้านี้ หากกินข้าววันละ 3 มื้อ ใน 1 เดือน ก็จะต้องเตรียมเงินไว้ในกระเป๋าประมาณ 4,410-5,490 บาท ถ้าอนาคตค่าแรงขั้นต่ำยังอยู่ที่ 400 บาท แค่ค่า "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" ก็ครึ่งหนึ่งของค่าแรงต่อเดือน ...
แล้วถ้าอัตราเงินเฟ้อไม่ได้อยู่ที่ 2% แต่อยู่ที่ 2.25-3% หรือมากกว่านั้นล่ะ คิดว่าค่าแรงขั้นต่ำ 400 บาท จะกิน "ข้าวผัดกะเพราหมูสับ" ครบ 3 มื้อ ได้ทั้งเดือนไหม?
ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน
...