ร.ต.ท.เจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยถึงสถานการณ์ส่งออกข้าวไทย ว่า 6 เดือนแรกของปีนี้ (ม.ค.-มิ.ย.) ไทยส่งออกข้าวได้ 3.14 ล้านตัน ลดลง 32% เทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน มีมูลค่า 2,200 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง 12% ส่งผลให้อันดับการส่งออกของไทยอยู่ที่ 3 ของโลก รองจากอินเดียและเวียดนามตามลำดับเป็นผลจากภัยแล้ง ทำให้ผลผลิตข้าวไทยลดลง การแพร่ระบาดของโควิด-19ทำให้กำลังซื้อลดลง รวมทั้งเงินบาทแข็งค่ากว่าประเทศคู่แข่ง จึงส่งผลให้ข้าวไทยราคาแพงกว่ามาก รวมถึงพันธุ์ข้าวไทยในปัจจุบันไม่เป็นที่นิยมของผู้บริโภค ทำให้ผู้ซื้อรายสำคัญอาทิ ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย หันไปซื้อข้าวจากเวียดนามมากขึ้น
ทั้งนี้ ยังมีสาเหตุจากจีนพัฒนาพันธุ์ข้าวได้หลากหลายมีผลผลิตต่อไร่สูงขึ้น และส่งออกได้มากขึ้นทุกปีจนแย่งตลาดข้าวไทยในตลาดแอฟริกาใต้ไปบางส่วน เพราะราคาข้าวต่ำกว่าของไทยโดยข้าวขาวของจีนขายตันละ 310-320 เหรียญฯ และ 6เดือนแรกจีนส่งออกได้แล้ว 3 ล้านตัน หากข้าวไทยไม่มีการพัฒนาสายพันธุ์ให้เป็นที่ต้องการของตลาด ผลผลิตต่อไร่ต่ำ ค่าแรงสูง จะทำให้การส่งออกลดลง และอาจไม่ติด 1 ใน 3 ประเทศที่ส่งออกข้าวสูงที่สุดในโลก
“สมาคมได้ปรับคาดการณ์ปริมาณส่งออกข้าวปีนี้ลงจากเดิมคาดจะส่งออกได้ 7.5 ล้านตัน เป็น 6.5 ล้านตัน มูลค่าประมาณ 4,200 ล้านเหรียญฯ คิดเป็นปริมาณเป้าหมายต่ำสุดในรอบ 20 ปีนับตั้งแต่ปี2543 ที่ไทยส่งออกข้าว 6.148 ล้านตัน และสมาคมกำลังจัดทำยุทธศาสตร์ข้าวไทย เพื่อเป็นการวางยุทธศาสตร์ในระยะ 10 ปี ซึ่งยังให้ความสำคัญในเรื่องของการพัฒนาพันธุ์ข้าว โดยเฉพาะข้าวขาวพื้นนุ่ม ที่กำลังเป็นที่ ต้องการในตลาด และยังต้องการให้หน่วยงานรัฐเร่งกระตุ้นการขึ้นทะเบียนพันธุ์ข้าว เพื่อนำมาแข่งขันในตลาดกับข้าวของคู่แข่ง”
นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า การปรับเป้าส่งออกข้าวปีนี้เหลือ 6.5 ล้านตัน เป็นข้าวขาว 2.4 ล้านตัน ข้าวนึ่ง 1.2 ล้านตัน ข้าวหอมมะลิ 1.8 ล้านตัน ข้าวหอมไทย 0.8 ล้านตัน และข้าวเหนียว 0.3ล้านตัน ในช่วงที่เหลือของปีนี้ ต้องส่งออกข้าว 3.5 ล้านตัน หรือเดือนละ 60,000 ตัน ส่วนตลาดข้าวโลก คาดว่ามีผลผลิตข้าวรวม495 ล้านตัน มีการบริโภคข้าว 490 ล้านตัน มีการค้าข้าว 42ล้านตัน ขณะที่สต๊อกข้าวโลกอยู่ที่ 181 ล้านตัน และปัญหาการส่งออกของข้าวไทยคือ ไม่สามารถสู้กับคู่แข่งได้ ทั้งพันธุ์ข้าวและค่าเงินบาทที่แข็งค่า ทำให้ข้าวไทยขายที่ตันละ 330-380 เหรียญฯส่วนเวียดนาม อินเดีย จะขายที่ 310-320 เหรียญฯ.