สำรวจ "เมียวดี" หลังไทยตัดไฟฟ้า อำนาจรัฐซ้อนรัฐ "เมียนมา" (คลิป)

สำรวจ เมียวดี ประเทศเมียนมา หลังไทยตัดไฟฟ้า-อินเทอร์เน็ต ชาวบ้านแห่ตุนน้ำมัน บีบขุมอำนาจ กลุ่ม BGF ผลประโยชน์ทับซ้อนทุนสีเทา
การขายไฟฟ้าของไทยไปเมียวดี ประเทศเมียนมา

แน่นอนว่าชาวเมียวดีที่อาจจะไม่ได้รู้เรื่องเกี่ยวกับทุนจีนสีเทา อาจได้รับผลกระทบจากมาตรการนี้ทีมข่าว SEE TRUE บุกสำรวจ จ.เมียวดี หลังจากทางการไทยตัดวงจรคอลเซ็นเตอร์ ทั้งไฟฟ้าและอินเทอร์เน็ต ถึงผลกระทบที่เกิดขึ้น

ภาพรถเครื่องขยายเสียงส่งเสียงประท้วงดังลั่น จ.เมียวดี และการชุมนุมชาวเมียวดีราว 50 คน เดินประท้วง ค้านการตัดไฟฟ้าของรัฐบาลไทย เรียกร้องให้รัฐบาลเมียนมาประสานงานรัฐบาลไทย ช่วยแก้ปัญหาผลกระทบมาตรการตัดไฟฟ้า และงดส่งน้ำมัน ชาวเมียนมายืนยันไม่เห็นด้วยกับมาตรการนี้ หรือนี่เป็นเกมของฝ่ายถืออาวุธที่ใช้ประชาชนกดดันไทยหรือไม่

หลังรัฐบาลไทยสับคัตเอาต์หยุดส่งกระแสไฟฟ้าไปประเทศเมียนมา 5 จุด ตามมติสภาความมั่นคงแห่งชาติ เพียง 1 วัน ทีมข่าว SEE TRUE ข้ามพรหมแดนบุก จ.เมียวดี เพื่อสำรวจความเป็นอยู่ของคนเมียนมา

ทันทีที่รถของทีมงานเข้าพื้นที่ ชีวิตผู้คนสองข้างทางยังดำเนินไปตามสภาพ แม้ร้านค้ายังเปิดให้บริการ แต่ภายในร้านมีเพียงแสงไฟสลัวที่ผลิตจากเครื่องปั่นไฟ และแผงโซลาร์เซลล์

ตลอดสองข้างทางบ้านหลายหลังติดแผงโซลาร์เซลล์ และตลอดเส้นทางเราพบร้านขายโซลาร์เซลล์หลายร้าน น่าจะพอสรุปได้ว่า “โซลาร์เซลล์กลายเป็นสิ่งที่จำเป็นของผู้คนในเมืองนี้ ณ เวลานี้”

ทีมข่าวเดินทางห่างจากด่านพรมแดนสะพานมิตรภาพไทย-เมียนมาแห่งที่ 1 ไปประมาณ 3 กิโลเมตร พบปั๊มน้ำมันแห่งแรก ผู้คนต่างโกลาหล รอต่อแถวกักตุนน้ำมัน โดยภาพผู้คนถือแกลลอน สายดูดน้ำมัน เดินตามถนน กลายเป็นภาพปกติของคนที่นี่ บางคนหลังเติมน้ำมันรถจักรยานยนต์เสร็จ ได้ถอยรถออกมาสูบน้ำมันกักตุนใส่แกลลอน ก่อนวนกลับไปเติมน้ำมันซ้ำอีก

เมื่อสำรวจในปั๊ม พบเครื่องปั่นไฟขนาดใหญ่ พอเข้าใจได้ว่า ระบบไฟฟ้าภายในปั๊มแห่งนี้หมุนเวียนได้ด้วยเครื่องปั่นไฟ รถเกือบทุกประเภทกรูกันเข้ามาเติมน้ำมันไม่ขาดสาย ไม่เว้นแม้แต่รถของพระสงฆ์

ทีมงาน SEE TRUE เดินทางต่อ เจอปั๊มน้ำมันแห่งที่ 2 เป็นปั๊มน้ำมันท้องถิ่น เวลานั้นทางปั๊มกำลังจะปิดรั้ว ไม่ต่างจากอีกปั๊มที่อยู่ติดกัน เพราะปริมาณน้ำมันและไฟฟ้าที่จำกัด จึงจำเป็นต้องปิดก่อนเวลาที่กำหนด

เงื่อนไขตัดไฟฟ้า ปราบแก๊งคอลเซ็นเตอร์

อีกหนึ่งคำถาม ไทยพยายามตัดสัญญาณอินเทอร์เน็ตไป จ.เมียวดี แล้วในเมืองนี้สัญญาณโทรศัพท์ยังใช้ได้หรือไม่
โดยทีมข่าวพบว่า เมื่อเข้าสู่ใจกลาง จ.เมียวดี สัญญาณโทรศัพท์มือถือถูกตัดขาด ก่อนเดินทางกลับเราสำรวจตลาดใกล้กับสะพานมิตรภาพไทย-เมียนมาแห่งที่ 1 ในตลาดยังคงคึกคัก สินค้าอุปโภคบริโภคยังขายกันตามปกติ เมื่อมาถึงตรงนี้เราพบว่า การใช้โทรศัพท์มือถือในรัศมีใกล้กับด่านพรหมแดนประมาณ 2 กิโลเมตร ยังพอที่จะโทรศัพท์สื่อสารได้

ในอีกมุมหนึ่งทางฝั่งของประเทศไทย บรรยากาศแทบจะใกล้เคียงกัน ปั๊มน้ำมันหลายแห่งในพื้นที่อำเภอแม่สอด จ.ตาก พบรถยนต์ระบุแผ่นป้ายทะเบียนเมียนมา ขับรถข้ามแดนเพื่อนำแกลลอนมาขนน้ำมันกลับประเทศเมียนมา

การขายไฟฟ้าของไทยให้ประเทศเมียนมา พื้นที่การปกครองของ "เมียนมา" มีลักษณะเป็นรัฐซ้อนรัฐ รัฐบาลกลางไม่สามารถเข้ามาปกครองพื้นที่ชนกลุ่มน้อยอย่างรัฐกะเหรี่ยงได้ จึงไม่สามารถทำเป็นแบบรัฐต่อรัฐได้

รูปแบบการขายไฟจึงเป็นการทำสัญญาผ่านตัวแทน หรือนอมินี หรือบริษัทของกะเหรี่ยง BGF ไปขอสัมปทานจากรัฐบาลกลางเมียนมา แล้วมาเซ้งที่ ขายให้นอมินีฝั่งไทย โดยกลุ่มนอมินีไทยเป็นฝ่ายเข้าไปลงทุนในพื้นที่ BGF สร้างระบบไฟฟ้า บริหารจัดการไฟในเมืองสแกมเมอร์ ตลอดจนเก็บค่าไฟ
ศ.ดร.ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี อาจารย์ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ ม.เชียงใหม่ ให้ข้อมูลว่า การตัดไฟฟ้าของ กฟภ. เป็นการก่ออิฐก้อนแรก การตัดวงจรคอลเซ็นเตอร์ในอนาคต คงต้องมีการก่ออิฐอีกหลายก้อน เพื่อปิดกั้นไม่ให้เกิดการไหลเวียนของกลุ่มทุนจีนสีเทา ที่อาจมีการย้ายฐานที่ตั้งไปเรื่อยๆ

นี่อาจเป็นฉากทัศน์ที่สะท้อนภาพความเหลื่อมล้ำ ในขณะที่ทุนจีนกลุ่มใหญ่ กำลังสยายปีก แผ่อำนาจ อิทธิพล ประคับประคองธุรกิจเป็นล่ำเป็นสัน แต่ชาวบ้านตัวเล็กๆ ถูกปิดกั้นการเข้าถึงทรัพยากร การบริหารจัดการที่ดีของประเทศเพื่อนบ้าน และแนวทางของรัฐไทยในการแก้ปัญหาที่จะส่งผลต่อความมั่นคงในอนาคต คงเป็นสิ่งที่ต้องนำมาทบทวนต่อ

ติดตามได้ในภารกิจ SEE TRUE ให้คุณเห็นความจริง ติดตามต่อเนื่องตั้งแต่วันนี้-13 ก.พ. 68 ทางรายการไทยรัฐนิวส์โชว์ หลังเวลา 21.00 น.