จับตาคอพนันบอลโลก เงินหมุนเวียนสะพัดอู้ฟู่

มหกรรมกีฬาที่คนทั้งโลกรอคอย “ศึกฟาดแข้งฟุตบอลโลก 2022 รอบสุดท้าย” ได้เริ่มขึ้นอย่างเป็นทางการแล้ว ทำให้ “เจ้ามือพนัน” ฟื้นคืนชีพกลับมาจัดโปรโมชันลด แลก แจก แถมสร้างแรงจูงใจให้แก่บรรดาคอบอลร่วมสนุกได้ ทั้งแทงผ่านโต๊ะบอล หรือเล่นพนันผ่านออนไลน์กันอย่างคึกคัก

ในยุคการเข้าถึงอินเตอร์เน็ตไม่ใช่เรื่องยาก “สำหรับเด็กนักเรียน–นักศึกษา” ทำให้โอกาสเกิดนักพนันหน้าใหม่ที่เป็นเยาวชนเพิ่มมากขึ้นได้ ธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ให้ข้อมูลว่า

เท่าที่ติดตามสถานการณ์การเล่นพนันทายผลฟุตบอลโลก 2022 “ภาครัฐยังไม่มีนโยบายเชิงบวกใหม่ๆ” อันเป็นเครื่องมือสกัดกั้นปัญหาการพนันให้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญได้ แล้วมาตรการทุกอย่างที่ออกมายังอยู่ภายใต้โครงสร้างการปฏิบัติรูปแบบเดิม เช่นนี้ในช่วงฟุตบอลโลกมีแนวโน้มก่อเกิดนักพนันหน้าใหม่เพิ่มขึ้นแน่นอน

หากดูตัวเลขจาก “ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน” ที่เคยทำการศึกษาตลาดการพนันฟุตบอลทั่วไป “ปรากฏพบมีคนเล่นแบบต่อเนื่องเกือบ 4 ล้านคน” ถ้าเป็นในช่วงเทศกาลฟุตบอลโลกแบบนี้ “มักเกิดกระแสนิยมให้ผู้คนติดตามการแข่งขันกันมากขึ้น” ทำให้กลุ่มขาจรไม่เคยเล่นก็หันมาทายผลร่วมด้วย 1-2 ล้านคน

ในจำนวนนี้แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มแรก...บรรยากาศจูงใจให้ต้องเล่นพนันบอลในวงเพื่อนด้วยกัน เพื่อเพิ่มอรรถรสการดูบอลให้เร้าใจสนุกยิ่งขึ้น และกลุ่มที่ 2...ผู้มีทัศนคติใช้ช่วงฟุตบอลโลกนี้เอาจริงเอาจังหวังเล่นเพื่อหารายได้ “ด้วยการแทงพนันกับโต๊ะบอลโดยตรง” แล้วกลุ่มนี้มักกลายเป็นนักพนันหน้าใหม่เพิ่มขึ้นราว 25%

ส่วนใหญ่อยู่ในช่วง “วัยทำงาน” รองลงมาคือ “นักศึกษา” สุดท้ายก็เป็น “นักเรียนและผู้สูงอายุ” ในจำนวนนี้มีเด็กอายุน้อยที่สุด 7 ขวบ เพราะการเล่นพนันเข้าถึงง่ายบวกกับรับอิทธิพลคนรอบข้างจนเกิดการเลียนแบบ

จริงๆแล้ว “การติดเล่นพนันฟุตบอลนี้” มักมีปัจจัยมาจากพฤติกรรมเชิงทัศนคติเชื่อว่า “จะหาเงินได้ง่ายในการเล่นพนันนั้น” อันเป็นความเข้าใจคาดเคลื่อนเพราะมีคนส่วนน้อยเท่านั้น “สามารถชนะเกมการพนัน” สังเกตง่ายๆ “โต๊ะบอล ไม่ให้แทงเฉพาะแพ้–ชนะ” แต่กลับมีอัตราต่อรองมาเสริมเพิ่มเติมมากมาย

สาเหตุเพราะ “อัตราต่อรอง หรือเงื่อนไขที่เพิ่มขึ้นนั้น” เป็นการลดทอนโอกาสของผู้เล่นแล้วเพิ่มให้เจ้ามือได้เปรียบสูงขึ้น นั่นหมายความว่า “ยิ่งมีเงื่อนไขมากเท่าใดผู้เล่นก็มีโอกาสชนะน้อยลงเท่านั้น” แต่ผู้เล่นกลับถูกจูงใจด้วยเงินรางวัลให้เชื่อว่า “มีโอกาสชนะ 50 : 50” เรื่องนี้ภาครัฐต้องรณรงค์ให้เกิดทัศนคติที่ถูกต้อง

ยิ่งเป็นการเล่นแบบเรียลไทม์ “ราคาต่อรองปรับเปลี่ยนอยู่ตลอด” มีรูปแบบมาให้เลือกมากมาย สิ่งนี้ทำให้ผู้เล่นขาดสติ หรือมีสติการเล่นน้อยลง เมื่อเสียเงินก็ต้องถอนทุนเล่นต่อจนเข้าสู่วงจรการติดพนันตามมา

ทว่าประเด็น “เงินหมุนเวียนการพนันฟุตบอลโลกนั้น” เรื่องนี้ไม่มีตัวเลขประเมินเป็นการเฉพาะถ้าเทียบกับ “การเล่นพนันฟุตบอลทั่วไป” ที่เป็นกิจกรรมไม่ค่อยนิยมแต่ก็มีผู้เล่นคนไทยอยู่ราว 3-4 ล้านคน อันมีอัตราการเล่นน้อยกว่า “การซื้อหวยใต้ดิน หรือลอตเตอรี่” ที่มีผู้เล่น 20 ล้านคน หรือน้อยกว่าถึง 5 เท่า

แต่การพนันบอลกลับมีเงินหมุนเวียนเป็นอันดับ 1 ตัวเลขประมาณ 1.8 แสนล้านบาท เมื่อเทียบกับเงินหมุนเวียนจากการซื้อหวยอยู่ที่แสนล้านบาท สะท้อนให้เห็นว่าวงการพนันบอลใช้เงินกันค่อนข้างเยอะมากๆ

ปัจจัยเพราะ “ความถี่การซื้อหวยทำได้ 2 ครั้ง/เดือน” แล้วผู้เล่นก็ใช้จ่ายเฉลี่ยซื้อลอตเตอรี่ 4-5 ใบ/คน หรือซื้อหวย 500-600 บาท/คน เมื่อเทียบกับการเล่นพนันบอลที่มีความถี่เยอะกว่าเฉพาะแค่ “ฟุตบอลพรีเมียร์ลีก” ก็สามารถเล่นพนันได้ทุกวัน วันละหลายคู่ตามที่โต๊ะบอล หรือเว็บพนันออนไลน์จะเปิดให้แทงหลากหลายรูปแบบ

ไม่ว่าจะเป็น “การเล่นบอลเต็ง” เลือกแทงเป็นคู่ได้หรือเสียตามที่ชนะในเกมนั้น “เล่นบอลสเต็ป” เลือกเล่นตามโพยที่โต๊ะบอลกำหนดไว้แทง 3 คู่ขึ้นไป เริ่มตั้งแต่ราคาไม่สูงแต่พอชนะได้เงินก็มีกำลังใจลงเงินเยอะขึ้น เมื่อเสียมักจะต้องถอนทุนลงเงินสูงเท่าตัว เพื่อหวังได้เงินทุนคืนพร้อมกำไร กลายเป็นติดกับดักวงจรการพนันนั้น

สิ่งที่เป็นกังวลในยุคนี้ก็คือ “การชมถ่ายทอดสดฟุตบอลโลกผ่านเว็บไซต์เถื่อน” เพราะต้องเข้าใจเลยว่า “เว็บไซต์เถื่อนนี้ร้อยเปอร์เซ็นต์มักมีความโยงใยเกี่ยวกับเว็บไซต์การพนัน” นั่นหมายความว่า “ผู้ชมจะเข้าถึง ธุรกิจการพนันโดยตรง” กลายเป็นช่วงถูกกระตุ้น ปลุกเร้า และการโฆษณาจูงใจให้เล่นการพนันได้ง่าย

ข้อมูลที่เคยสำรวจพบว่า “พฤติกรรมผู้เล่น” แม้ยังนิยมเล่นพนันผ่านโต๊ะบอล หรือคนเดินโพยมากกว่า50% อันสามารถใช้เครดิตแทงก่อนจ่ายเงินภายหลังได้ แต่ว่ารูปแบบการแทงพนันก็พัฒนานำแอปพลิเคชันเข้ามาช่วยติดต่อกับเด็กเดินโพย หรือเว็บพนันโดยตรง ทำให้การตรวจจับกุมซับซ้อนหาหลักฐานยากขึ้น

ในส่วน “ผู้เล่นพนันผ่านเว็บออนไลน์มีอยู่เพียง 30%” สาเหตุที่มีอัตราน้อยเพราะ “ผู้เล่นต้องเปิดบัญชีธนาคารแจ้งบ่อนก่อน” ทำให้เกิดความยุ่งยากต่อผู้เล่น แต่ว่า “เว็บพนันออนไลน์” ก็พัฒนากลยุทธ์การตลาดสร้างแรงจูงใจ “จัดโปรโมชันสุดพิเศษ” ให้ผู้เล่นเข้าสู่วงโคจรการพนันอย่างต่อเนื่องด้วยเช่นกัน

ทำให้ปัจจุบัน “เว็บพนันออนไลน์” สร้างโครงข่ายออกไปอย่างกว้างขวางจนกลายเป็นทัศนคติคิดว่า “เป็นช่องทางหลักในการเล่นพนันให้เจ้าหน้าที่รัฐมุ่งปราบปราม” ในส่วนโต๊ะบอลกลับยังคงกระจายในชุมชนมากมายดังเดิม “แถมถูกมองข้ามลดความสำคัญ” ทั้งที่ความเข้มข้นการเล่นนั้นไม่ต่างจากพนันออนไลน์ด้วยซ้ำ

ตอกย้ำด้วย “การป้องกัน และการปราบปรามการเล่นพนันฟุตบอลโลก 2022” เท่าที่ติดตามเรื่องนี้ก็พบว่า “นโยบายและมาตรการยังเป็นแบบเดิมๆ” ด้วยการตั้งศูนย์ป้องกันปราบปรามการลักลอบเล่นการพนันทายผลการแข่งขันฟุตบอล อันเป็นช่องทางเพิ่มการแจ้งเบาะแสเพื่อจับกุมผู้กระทำผิดแค่นั้น

อันสวนทางกับ “แวดวงพนันฟุตบอล” มีการพัฒนาช่องทางหลบเลี่ยงการจับกุมไปไกลกว่านั้นเยอะ ด้วยการสร้างโครงข่ายเกิดขึ้นมากมายและมีวิธีเข้าถึงผู้เล่นที่สลับซับซ้อน ขณะที่ภาครัฐยังใช้มาตรการเดิมๆ จนทำให้ประชาชนเชื่อมั่นไม่ได้เพราะมีข่าวลือเสมอว่า “ธุรกิจผิดกฎหมาย” มักโยงใยกับการมีส่วยให้เจ้าหน้าที่บางคนหรือไม่

โดยเฉพาะข่าวลือที่ว่า “พื้นที่ใดเปิดบ่อนพนันระดับเกรดเอ” เจ้าหน้าที่บางคนต่างแย่งชิงกันขอโยกย้ายไปประจำอยู่ตรงนั้น แล้วยิ่งปัจจุบัน “พนันออนไลน์โผล่ขึ้นมากมาย” จนกลายเป็นขุมทรัพย์มหาศาลอย่างไร้ขอบเขต “อันเป็นที่หมายปองของบางคน” ต้องการเข้ามาเป็นผู้ดูแลด้านการจับกุมพนันออนไลน์นี้ด้วยซ้ำ

จนมีการตั้งข้อสงสัยกันว่า “ผลประโยชน์อันมิชอบจากบ่อนการพนันนี้” กำลังกลายเป็นช่องทางในการทำมาหากินให้แก่ “เจ้าหน้าที่บางคน” จนไม่กล้าดำเนินการกวาดล้างตรวจจับให้เข้มงวดขึ้นหรือไม่? เพราะทุกครั้งที่มีเทศกาลแข่งขันฟุตบอลโลก-ฟุตบอลยูโร “เจ้าหน้าที่รัฐ” มักกวดขันจับกุมกันแบบลูบหน้าปะจมูกอยู่เสมอ

เช่นนี้ถ้าไม่ปฏิรูปโครงสร้างการจัดการบ่อนพนันอย่างจังจริงแล้วไซร้ปัญหานี้ก็ไม่อาจแก้ไขให้ดีขึ้นได้

หนำซ้ำในทางตรงกันข้าม “ภาครัฐไม่ดำเนินการปราบปรามเด็ดขาด” แต่กลับมีแนวโน้มส่งเสริมให้การพนันถูกกฎหมายอีกด้วยซ้ำไป “กลายเป็นขบวนการการพนันในประเทศเข้มแข็งขึ้นเรื่อยๆ” ขณะที่ฝ่ายกำกับดูแลควบคุมปัญหาไม่ได้รับการสนับสนุนเท่าที่ควร จนมีความอ่อนแอลงเรื่อยๆเช่นกัน

ต่างจาก “ในหลายประเทศที่ให้ความสำคัญการลดปัญหาการพนันเยอะมาก” ทั้งแง่กฎหมาย ตั้งหน่วยงานดูแลการพนันเฉพาะ สนับสนุนงานวิจัย สร้างความรู้ และรณรงค์สังคมตระหนักถึงปัญหาอย่างมากมาย

ฉะนั้นฝากไว้ถ้าอยากดู “ฟุตบอลโลก 2022” อย่างมีความสุขต้องห่างไกล “การพนัน” แล้วอย่าหวังจะชนะได้เงินจากการเล่นไปง่ายๆ เพราะเจ้ามือไม่ยอมเสียเปรียบคนแทงพนันอย่างแน่นอน...