บี บางปะกง
จากการที่สังคมไทยให้การยอมรับว่า กีฬาเป็นหนึ่งในมิติที่สำคัญ สำหรับการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ และสังคมให้กับประเทศชาติ ส่งผลให้องค์กรภาครัฐและเอกชน ต่างหันมาให้การส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมกีฬาในรูปแบบต่างๆ ที่หลากหลายมากขึ้นตามลำดับ
และหนึ่งในรูปแบบ ที่มีการดำเนินการกันอย่างแพร่หลายมาอย่างยาวนาน คงจะได้แก่การจัดการแข่งขันเกมกีฬาชนิดต่างๆ ทั้งในระดับท้องถิ่น และระดับชาติ
ที่น่าสนใจเมื่อกล่าวถึงเกม หรือมหกรรมกีฬาระดับชาติ ที่บรรดานักกีฬาและผู้เกี่ยวข้องทั่วประเทศ สนใจและปรารถนาที่จะเข้าร่วม เพื่อแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของนักกีฬา และความพร้อมในมิติต่างๆ ของจังหวัดตนเอง คงจะได้แก่การแข่งขันกีฬาแห่งชาติ และกีฬาเยาวชนแห่งชาติ
เมื่อกล่าวถึงกีฬาแห่งชาติ และกีฬาเยาวชนแห่งชาตินั้น ต้องยอมรับว่าทั้งสองเกมเป็นหนึ่งในมหกรรม ที่การกีฬาแห่งประเทศไทย หรือ กกท. ในฐานะเจ้าของเกม ต้องเข้าไปดูและสนับสนุน เพื่อให้การจัดการแข่งขันบรรลุตามเป้าประสงค์ และตอบโจทย์ยุทธศาสตร์การพัฒนา และยกระดับการกีฬาของประเทศ
ด้วยความสำคัญของเกมดังกล่าว จะเห็นได้ว่าเพื่อประโยชน์ทางด้านเศรษฐกิจ ตลอดจนการท่องเที่ยว รวมทั้งการตื่นตัวของประชาชน กับการเข้าไปมีส่วนร่วม ภายใต้ชื่อเสียงของจังหวัด วันนี้พบว่ามีจังหวัดต่างๆ สนใจที่จะเสนอตัว ขอเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันมากขึ้นตามลำดับ
และที่ผ่านมา เป็นที่น่ายินดียิ่งที่หลายจังหวัดประสบความสำเร็จ ในการเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขัน จนนำไปสู่มิติแห่งการยกระดับและการพัฒนากีฬาของประเทศ และยังสามารถตอบโจทย์ตามที่ กกท. กำหนดได้อย่างดี เยี่ยมจนได้รับการกล่าวขานกันทั่วไปก็มีให้เห็นมาแล้ว
สำหรับหนึ่งในมิติที่เห็นได้ว่า เป็นองค์ประกอบหรือปัจจัยที่สำคัญของความสำเร็จ ในการบริหารจัดการ คงจะมาจากการมีส่วนร่วมของประชาชนทุกภาคส่วน รวมทั้งวิสัยทัศน์หรือภาวะผู้นำ ภายใต้การขับเคลื่อนของผู้ว่าราชการจังหวัด ภาคราชการ เอกชนตลอดจนองค์กรปกครองท้องถิ่น ที่ต่างเข้าไปสนับสนุน เพื่อให้เกมเดินหน้า และบรรลุความสำเร็จตามเป้าประสงค์ที่กำหนด
ในทางกลับกัน พบว่าขณะนี้มีบางจังหวัดที่เสนอตัว ขอเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันมหกรรมกีฬาระดับชาติ ภายใต้แผนงานหรือพิมพ์เขียวที่สวยหรู จนได้รับการตอบรับและอนุมัติให้เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันไปแล้ว
แต่เมื่อวันเวลาผ่านไปกลับพบว่า แผนงานหรือพิมพ์เขียวที่สวยหรู ตลอดจนมิติที่จะเข้าไปสนับสนุนเกมการแข่งขัน กลับไม่เป็นไปดังที่เสนอต่อที่ประชุมคณะกรรมการ
ต่อกรณีของปมปัญหาดังกล่าว หากส่องลงไปในรายละเอียดพบว่า เกิดจากภาระหรืองานในความรับผิดชอบของผู้นำ หรือผู้ว่าราชการจังหวัด ในฐานะจอมทัพหรือผู้มีอำนาจเต็ม สำหรับการจัดการแข่งขัน มีเกินตัวหรือการวางเฉยในลักษณะของการใส่เกียร์ว่าง ในงานที่ตนเองรับผิดชอบ จนต้องมีการผ่องถ่ายอำนาจการดำเนินงาน ให้กับผู้บริหารระดับรองลงไป
การผ่องถ่ายหรือการกระจายอำนาจ ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในแนวทางของการบริหารจัดการ ในระบบราชการที่สำคัญยิ่ง แต่ประเด็นที่ก่อให้เกิดปมปัญหาในการเตรียมการจัดการแข่งขัน มหกรรมกีฬาระดับชาติของบางจังหวัดในขณะนี้นั้น มาจากผู้ที่ได้รับมอบอำนาจในการขับเคลื่อน การจัดการยังติดยึดกับระบบราชการแบบเดิมๆ หรือใช้ความคิดของตนเองเป็นใหญ่ ขาดการรู้ลึกรู้จริง ในมิติที่เกี่ยวข้องกับการกีฬาที่ดีพอ จนส่งผลให้งานในภาพรวมของจังหวัด ต้องสะดุดผู้เกี่ยวข้องที่มีบทบาทหน้าที่ ในการรับผิดชอบด้านต่างๆ ไม่สามารถที่จะเดินหน้าต่อไปได้
จากปมปัญหา หรือการดำเนินการแบบเช้าชามเย็นชาม ภายใต้เกียร์ว่างดังกล่าวนี่เองถือได้ว่าเป็นหนึ่งในมิติ ที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อวงการกีฬาชาติ ตลอดจนชื่อเสียงของจังหวัด และประชาชนในฐานะเจ้าของบ้านเมือง ที่ไม่รู้อีโหน่อีเหน่จากการดำเนินการของข้าราชการบางรายเป็นอย่างมาก
ดังนั้น เพื่อให้มหกรรมกีฬาระดับชาติโดยเฉพาะกีฬาแห่งชาติ และกีฬาเยาวชนแห่งชาติ ตลอดจนเกมต่างๆ ที่อยู่ในความรับผิดชอบของการกีฬาแห่งประเทศไทยสามารถเดินหน้า และก้าวไปสู่เป้าประสงค์เพื่อการพัฒนา และยกระดับการกีฬาของประเทศสู่มาตรฐานสากลในอนาคตได้อย่างแท้จริง
ผู้เขียนเห็นว่า กกท. ควรที่จะมีการแต่งตั้งคณะกรรมการจากส่วนกลางคณะหนึ่ง เพื่อเข้าไปติดตาม และประเมินการดำเนินงานของจังหวัด ที่ขออาสาเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขัน ทั้งนี้ก็เพื่อจะได้รับทราบการรายงานการดำเนินการด้านต่างๆ ได้อย่างเป็นระบบ และที่น่าสนใจในการลงนามสัญญา กับจังหวัดผู้ขอเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันนั้น กกท.ควรที่จะระบุรายละเอียดต่างๆ ให้เข้มข้นและรัดกุมให้มากกว่าเดิม
พร้อมกันนั้น สิ่งที่ขาดไม่ได้คือกฎเกณฑ์หรือบทลงโทษที่เหมาะที่ควรที่เจ้าภาพพึงจะได้รับ หากไม่สามารถดำเนินการตามข้อตกลงได้
อย่างไรก็ตาม ที่หยิบยกประเด็นของปมปัญหา เรื่องการปล่อยเกียร์ว่างหรือระบบราชการ ที่ทำให้เกมกีฬาตกต่ำมาทั้งหมดนี้ ก็เพื่อที่จะสะท้อนให้เห็นว่า หากจังหวัดใดก็ตาม เมื่อขันอาสาและเสนอตัวเป็นเจ้าภาพแล้ว จะต้องดำเนินการให้เป็นไปตามข้อตกลง หรือวัตถุประสงค์อย่างแท้จริง
และเหนือสิ่งอื่นใด เมื่อผู้ว่าราชการจังหวัด มีภารกิจจากงานประจำล้นมือ ไม่สามารถลงมาดูแลได้อย่างทั่วถึง หากมีการสั่งการ หรือมอบอำนาจให้ผู้บริหารระดับรองไปแล้วก็ตาม ผู้ว่าก็ยังคงจะต้องติดตาม และประชุมกับคณะกรรมการฝ่ายต่างๆ เพื่อรับทราบ และสั่งการการดำเนินการให้งานก้าวไปข้างหน้าอย่างต่อเนื่อง
และที่น่าสนใจยิ่ง นอกจากการบริหารจัดการหรือการสั่งการ ที่มาจากศูนย์รวมอำนาจภายในศาลากลางจังหวัดแล้ว ผู้เกี่ยวข้องที่ควรเข้าไปมีส่วนร่วมจากภาคส่วนต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด สมาคมกีฬาแห่งจังหวัด ตลอดจนชมรมกีฬาต่างๆ รวมทั้งภาคเอกชนล้วนแล้วแต่มีส่วนสำคัญในการผลักดันให้เกมกีฬานั้นๆ บรรลุตามวัตถุประสงค์ทั้งสิ้น
การก้าวข้ามระบบราชการ หรือกับดักที่เป็นหลุมดำ เพื่อให้การบริหารจัดการ จัดการแข่งขันกีฬาของจังหวัดดำเนินไป ตามแผนงานการใส่เกียร์ว่าง หรือผู้นำปล่อยให้เป็นไปในลักษณะของระบบราชการยุคดึกดำบรรพ์ภายใต้มิติ “เช้าชามเย็นชาม” ที่เกิดขึ้นในบางจังหวัด ณ ขณะนี้นั้น
จึงไม่ควรจะมีให้เห็นใน พ.ศ. นี้อีกต่อไป
ผศ.ดร.รัฐพงศ์ บุญญานุวัตร
----------------------------
ปัญหาเรื้อรัง ที่คอยฉุดรั้งการพัฒนาประเทศให้ไปไม่ถึงไหนจนถึงทุกวันนี้
ส่วนหนึ่งก็มาจากระบบการทำงานแบบ “ข้าราชการ” ยุคเก่า
ที่ไม่ยอมเปิดหู เปิดตา ก้าวให้ทันโลก จริงๆ แหละครับ
เรื่องของ “กีฬา” ก็เหมือนกัน
ถ้าก้าวข้ามวิธีคิดแบบโบราณไปไม่ได้..เสียที
ถามว่าอนาคต...เราจะไปสู้ใครเขา!!!
- บี บางปะกง -