ร้อนหรือเย็น

แฟนๆสายกีฬาคงจะได้ยินคำว่าประคบร้อนประคบเย็นช่วยบรรเทาอาการบาดเจ็บ กันมาบ้างแล้ว

แต่วิธีการอันถูกต้องจะเป็นเช่นไร เพจ “วิ่งไหนกัน ปั่นไหนดี” สรุปให้อ่านง่าย เข้าใจดี ดังนี้ 

เพื่อนๆคงเคยได้ยินเกี่ยวกับเรื่อง “การประคบร้อน” หรือ “ประคบเย็น” กันมาบ้าง ทั้งสองวิธีเป็นการ รักษาอาการบาดเจ็บบริเวณกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น หรืออาการบวมช้ำที่มาจากการเล่นกีฬา การแข่งขัน หรือ จากอุบัติเหตุต่างๆ

แต่การเลือกใช้วิธีบำบัดด้วยความร้อนและความเย็นนั้น มีข้อบ่งชี้และวิธีรักษาที่แตกต่างกัน ดังนั้น เราควรรู้ว่าเมื่อเกิดอาการบาดเจ็บขึ้นกับร่างกาย เราควรเลือกใช้วิธีการรักษาแบบไหน? เมื่อไหร่ที่ควร รักษาด้วยการประคบร้อน และเมื่อไหร่ที่ควรรักษาด้วยการประคบเย็น รวมไปถึงระยะเวลาที่ใช้ในการ ประคบแต่ละประเภท

#การประคบเย็น (Cold Therapy)

ถ้าเป็นอาการบาดเจ็บที่เพิ่งเกิดขึ้นไม่นานหรือเกิดขึ้นเฉียบพลัน ซึ่งส่วนใหญ่มักเกิดจากการถูก กระแทกที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย ไม่ว่าจะเกิดจากลื่นล้ม กระแทกพื้น กระแทกสิ่งของ รวมไปถึง การบิดเอี้ยวตัวผิดท่า สิ่งเหล่านี้จะก่อให้เกิดความเจ็บปวดขึ้นในทันที จากนั้นสิ่งที่ตามมาก็คืออาการอักเสบเป็นจ้ำเลือด

ให้เราเลือกใช้การประคบเย็นก่อนทันทีในระยะแรก เพื่อช่วยให้เนื้อเยื่อบริเวณนั้นมีอาการคงที่ ไม่บวมช้ำเพิ่มมากไปกว่าเดิม และยังลดการทำงานของเซลล์ที่บาดเจ็บ ทำให้เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงบาดแผลหดตัว อาการอักเสบก็จะดีขึ้นตามมา

#วิธีประคบเย็น

-ให้ใช้ผ้าสะอาดห่อน้ำแข็ง ประคบโดยตรงกับ บริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ อย่างน้อย 20 นาที

-ประคบทุก 2-3 ชม. ในช่วงระยะเวลา 48 ชม.แรก หลังบาดเจ็บ

** สิ่งที่สำคัญในการประคบน้ำแข็งคือ จะต้อง หุ้มน้ำแข็งด้วยผ้าบางๆให้ดี ก่อนที่จะทำการประคบเสมอ เพราะถ้าน้ำแข็งเย็นมากเกินไป เมื่อสัมผัสกับ ผิวหนังโดยตรงแล้ว อาจก่อให้เกิดอาการผิวหนังไหม้ จากความเย็นจัดได้

OOOOOO

#การประคบร้อน (Hot Therapy)

หลังจากครบ 48 ชม. หลังมีอาการบาดเจ็บ เนื้อเยื่อบริเวณที่มีอาการบาดเจ็บจะเข้าสู่ระยะการฟื้นฟูและซ่อมแซมตนเอง ในระยะนี้จะพบว่าไม่มี จ้ำเลือดเพิ่มขึ้น อาการอักเสบเริ่มลดลง ความเจ็บปวดทุเลาลง ให้เปลี่ยนมาเป็นการประคบอุ่น เพื่อช่วยให้ เลือดไหลเวียนมาเลี้ยงเนื้อเยื่อได้ดี และช่วยเพิ่มการ ซ่อมแซมเนื้อเยื่อให้หายไวยิ่งขึ้นนั่นเอง

#วิธีการประคบร้อน

-ในการประคบร้อน ความร้อนที่พอดีจะช่วยให้ เลือดมาเลี้ยงบริเวณที่บาดเจ็บเรื้อรังมากขึ้น ก่อให้เกิดกระบวนการซ่อมแซมตนเอง อีกทั้งยังช่วยผ่อนคลาย กล้ามเนื้อ และเส้นเอ็นในบริเวณที่มีอาการตึงได้อีกด้วย

-ผู้ที่มีอาการบาดเจ็บเรื้อรัง แนะนำให้ประคบอุ่น “ก่อน” การออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาทุกครั้งจะช่วย กระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อ ให้กล้ามเนื้อได้มีความยืดหยุ่นก่อนลงเล่นกีฬา ช่วยทุเลาอาการบาดเจ็บ ที่มีอยู่เดิม และลดอาการบาดเจ็บใหม่ที่อาจเกิดขึ้นได้ ในระหว่างทำกิจกรรม

#สำหรับอาการบาดเจ็บแบบเรื้อรัง

ที่เกิดจากการบาดเจ็บสะสมมาทีละเล็กทีละน้อยเป็นเวลานาน โดยอาจเกิดจากการใช้กล้ามเนื้อใด กล้ามเนื้อหนึ่งมากจนเกินไป ทำให้การทำงานของกล้ามเนื้อนั้นๆผิดปกติไปโดยไม่รู้ตัว หรืออาจเกิด จากการบาดเจ็บเฉียบพลันที่ได้รับการรักษาอย่างไม่ถูกต้อง จนกลายเป็นอาการบาดเจ็บแบบเรื้อรัง

กรณีนี้แนะนำให้ “ประคบร้อน” เพียงอย่างเดียว ครั้งละ 15-20 นาที โดยใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นค่อยๆประคบ หรือใช้แผ่นประคบร้อนแปะทิ้งไว้ก็ได้ แต่ให้ระวังไว้ เสมอว่า ความร้อนสามารถทำให้ผิวหนังไหม้พองได้ ต้องประคบอย่างระมัดระวัง

#คำแนะนำเพิ่มเติม

ถ้าบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บมีการใส่ผ้า หรืออุปกรณ์พยุงไว้ แนะนำให้ถอดอุปกรณ์พยุงออกก่อน แล้วค่อยประคบร้อนหรือประคบเย็น เนื่องจากการประคบไม่ว่าจะร้อนหรือเย็น จำเป็นต้องสัมผัสกับบริเวณที่บาดเจ็บโดยตรงจึงจะได้ผลดีที่สุด

วิธีง่ายๆอย่างการประคบร้อนหรือประคบเย็น ก็สามารถช่วยดูแลอาการบาดเจ็บเบื้องต้นจากการเล่น กีฬาหรือการใช้กล้ามเนื้อได้ ถ้าเราทำอย่างถูกวิธี นอกจากจะช่วยบรรเทาอาการบาดเจ็บได้แล้ว ยังอาจ ช่วยลดปริมาณการทานยาแก้ปวดที่ไม่จำเป็นได้อีกด้วย.

ยุบสภา