เศรษฐกิจแย่ เด็กเกิดน้อยลง! เปิดรายได้สถาบันกวดวิชา เรียนพิเศษยังจำเป็นอยู่ไหม?

หากย้อนไปเมื่อหลายปีก่อนธุรกิจสถาบันกวดวิชาเติบโตอย่างมาก ขยายสาขาไปทั่วประเทศ ขณะที่ปัจจุบันรูปแบบการคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยเปลี่ยนแปลงไป รวมทั้ง เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทมากขึ้น แล้วธุรกิจสถาบันกวดวิชาจะเป็นเช่นไร?

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ เกี่ยวกับภาพรวมธุรกิจสถาบันกวดวิชา พบว่า

ปี 2556 จำนวนนิติบุคคลที่ส่งงบการเงิน 133 ราย มีรายได้รวม 351.55 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 14.16 ล้านบาท
ปี 2557 จำนวนนิติบุคคลที่ส่งงบการเงิน 143 ราย มีรายได้รวม 386.61 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 70.79 ล้านบาท
ปี 2558 จำนวนนิติบุคคลที่ส่งงบการเงิน 212 ราย มีรายได้รวม 986.60 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 153.34 ล้านบาท
ปี 2559 จำนวนนิติบุคคลที่ส่งงบการเงิน 261 ราย มีรายได้รวม 2,248.05 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 218.79 ล้านบาท
ปี 2560 จำนวนนิติบุคคลที่ส่งงบการเงิน 265 ราย มีรายได้รวม 2,691.44 ล้านบาท กำไรสุทธิ 87.06 ล้านบาท

*ข้อมูลล่าสุดปี 2560 โดยบางแห่งไม่ได้จดทะเบียนในหมวดธุรกิจกิจกรรมการกวดวิชาทั่วไป

ลองมาดูกันว่า รายได้ของธุรกิจสถาบันกวดวิชาเบื้องต้นเป็นอย่างไรกันบ้าง

We by The Brain

We by The Brain โรงเรียนกวดวิชาคณิต-วิทย์ ก่อตั้งโดย อาจารย์มนตรี นิรมิตศิริพงศ์ หรือที่เด็กๆ มักจะเรียนกันว่า พี่ช้าง เปิดสอนมานานกว่า 31 ปี มีจำนวนทั้งหมด 53 สาขา ใน 47 จังหวัดทั่วประเทศ มีนักเรียนกว่า 1.8 ล้านคนที่ลงเรียน มีการสอนตั้งแต่คอร์ส ม.ต้น คอร์ส ม.ปลาย และคอร์สเพื่อสอบเข้ามหาวิทยาลัย

สำหรับราคาคอร์สเตรียมสอบเข้ามหาวิทยาลัยนั้น

คอร์สบทย่อย 4 วิชา คณิต - ฟิสิกส์ - เคมี - ชีววิทยา เริ่มต้นตั้งแต่ 300 บาทไปจนถึง 3,500 บาท
คอร์สแพ็ก รวมทุกบท 4 วิชา คณิต - ฟิสิกส์ - เคมี - ชีววิทยา เริ่มต้นตั้งแต่ 9,000-9,800 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า We by The Brain จดทะเบียนในนาม บริษัท วี บาย เดอะ เบรน จำกัด ทุนจดทะเบียน 100 ล้านบาท

ปี 2560 มีรายได้รวม 496 ล้านบาท รายจ่ายรวม 439 ล้านบาท กำไรสุทธิ 2 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 362 ล้านบาท รายจ่ายรวม 409 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 128 ล้านบาท

OnDemand

OnDemand เป็นสถาบันกวดวิชาที่เน้นสายวิทย์-คณิต ก่อตั้งโดย คุณสุธี อัสววิมล หรือที่เด็กๆ เรียกกันว่า พี่โหน่ง เปิดสอนมาแล้ว 13 ปี มีจำนวนทั้งหมด 52 สาขาทั่วประเทศ มีการสอนตั้งแต่ระดับประถามศึกษา หลักสูตรนานาชาติ ม.ต้น ม.ปลาย A Level เทคนิคการเรียนเลข และคอร์สเรียน Anywhere การเรียนผ่านอินเทอร์เน็ต

สำหรับราคาคอร์สมัธยมปลาย

คอร์สบทย่อย 4 วิชา คณิต - ฟิสิกส์ - เคมี - ชีววิทยา เริ่มต้นตั้งแต่ 200 บาทไปจนถึง 2,900 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า OnDemand จดทะเบียนในนาม บริษัท ออนดีมานด์ เอ็ดดูเคชั่น จำกัด ทุนจดทะเบียน 5 ล้านบาท

ปี 2560 มีรายได้รวม 479 ล้านบาท รายจ่ายรวม 427 ล้านบาท กำไรสุทธิ 45 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 369 ล้านบาท รายจ่ายรวม 348 ล้านบาท กำไรสุทธิ 19 ล้านบาท

Enconcept

Enconcept โรงเรียนกวดวิชาภาษาอังกฤษ ก่อตั้งโดย คุณธเนศ เอื้ออภิธร และครูพี่แนน อริสรา ธนาปกิจ เปิดสอนมาแล้ว 23 ปี มีจำนวนทั้งหมด 36 สาขาทั่วประเทศ Enconcept จะเน้นจุดขายด้านเอนเตอร์เทนที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นเฉพาะตัว นั่นคือ เพลงภาษาอังกฤษ ซึ่งแต่งขึ้นมาเอง เพื่อให้ผู้เรียนได้เกร็ดความรู้เกี่ยวกับคำศัพท์ สำเนียงที่ถูกต้อง และรู้ความหมายของคำหรือประโยคนั้น

Enconcept มีการสอนตั้งแต่ประถมปลาย เพื่อเตรียมเข้า ม.1 และ ม.ต้น เพื่อเตรียมชิงทุน รวมทั้ง ม.ปลาย เพื่อสอบเข้ามหาวิทยาลัยหรือสอบชิงทุน ไม่เพียงเท่านั้น ยังเปิดสอนในระดับมหาวิทยาลัยและบุคคลทั่วไปอีกด้วย

สำหรับราคาคอร์ส
ม.ปลาย มหาวิทยาลัย และบุคคลทั่วไป
คอร์สทักษะพื้นฐาน เริ่มต้น 1,000 บาทไปจนถึง 8,900 บาท
คอร์สแข่งขัน ภาคไทย เริ่มต้น 2,900 บาทไปจนถึง 8,900 บาท
คอร์สแข่งขัน ภาคอินเตอร์ เริ่มต้น 3,900 บาทไปจนถึง 25,000 บาท

ม.ต้น
คอร์สทักษะพื้นฐาน เริ่มต้น 1,000 บาทไปจนถึง 7,900 บาท
คอร์สแข่งขัน เริ่มต้น 2,500 บาทไปจนถึง 8,900 บาท

ประถมปลาย
คอร์สทักษะพื้นฐาน ราคา 4,500 บาท
คอร์สแข่งขัน ราคา 4,500 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า Enconcept จดทะเบียนในนาม บริษัท เอ็นคอนเซ็ปท์ เอ็ดดูเคชั่น จำกัด ทุนจดทะเบียน 4 ล้านบาท

ปี 2560 มีรายได้รวม 336 ล้านบาท รายจ่ายรวม 292 ล้านบาท กำไรสุทธิ 37 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 272 ล้านบาท รายจ่ายรวม 346 ล้านบาท ขาดทุนสุทธิ 81 ล้านบาท

DA'VANCE

DA'VANCE หรือ ดาว้องก์ มาจากภาษาฝรั่งเศส แปลว่า ก้าวหน้า เป็นสถาบันสอนวิชาภาษาไทยและสังคมศึกษา ซึ่งก่อตั้งโดย ปิง เจริญศิริวัฒน์ หรือที่เด็กๆ เรียกกันว่า อาจารย์ปิง โดยมีสาขาทั้งหมด 27 สาขาทั่วประเทศ ด้วยเทคนิคการสอนจากความมีอารมณ์ขันของอาจารย์ ที่สามารถนำมาปรับใช้ให้เข้ากับบทเรียนภาษาไทยและสังคมจนกลายเป็นเรื่องสนุกทำให้ได้ใจเด็กๆ หลายคน

สำหรับราคาคอร์ส
ม.4 เริ่มต้นตั้งแต่ 3,600 บาทไปจนถึง 4,000 บาท
ม.5 เริ่มต้นตั้งแต่ 3,600 บาทไปจนถึง 4,000 บาท
ประวัติศาสตร์ ม.4 ถึง ม.6 ราคา 4,000 บาท
Intensive สรุปเนื้อหา ม.4 ถึง ม.6 ราคา 9,900 บาท
Turbo ตะลุยโจทย์ไทย-สังคม, 9 วิชาสามัญ และ O-net 4,800 บาท
Thai Go GAT เพื่อใช้สอบ GAT วิชาความถนัดทั่วไป ราคา 1,000 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า DA'VANCE จดทะเบียนในนาม บริษัท ดีวีพี กรุ๊ป จำกัด ทุนจดทะเบียน 1 ล้านบาท

ปี 2560 มีรายได้รวม 92 ล้านบาท รายจ่ายรวม 90 ล้านบาท กำไรสุทธิ 1 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 90 ล้านบาท รายจ่ายรวม 84 ล้านบาท กำไรสุทธิ 4 ล้านบาท

โรงเรียนเคมีอาจารย์อุ๊

โรงเรียนกวดวิชาวรรณสรณ์ (เคมี อ.อุ๊) ก่อตั้งปี 2532 โดย คุณอุไรวรรณ ศิวะกุล หรือ อาจารย์อุ๊ มีสาขาทั้งหมด 30 สาขาทั่วประเทศ เป็นโรงเรียนกวดวิชาเคมีที่ได้รับความนิยมสูงสุด โดยมีเคล็ดลับการสอนของ อ.อุ๊ ให้เข้าใจง่าย มีกิจกรรมให้นักเรียน

สำหรับราคาคอร์ส
เคมี ม.ต้น เริ่มต้นตั้งแต่ 2,200 บาทไปจนถึง 3,200 บาท
เคมี ม.4 เริ่มต้นตั้งแต่ 1,000 บาทไปจนถึง 2,200 บาท
เคมี ม.5 เริ่มต้นตั้งแต่ 800 บาทไปจนถึง 2,800 บาท
เคมี ม.6 เริ่มต้นตั้งแต่ 3,500 บาทไปจนถึง 14,000 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า โรงเรียนเคมีอาจารย์อุ๊ จดทะเบียนในนาม บริษัท วรรณสรณ์ เอ็ดดูเคชั่น จำกัด ทุนจดทะเบียน 2 ล้านบาท โดยจดในหมวดการเช่าและการดำเนินการเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นของตนเองหรือเช่าจากผู้อื่นที่ไม่ใช่เพื่อเป็นที่พักอาศัย วัตถุประสงค์ให้บริการโรงเรียนกวดวิชา

ปี 2560 มีรายได้รวม 389 ล้านบาท รายจ่ายรวม 339 ล้านบาท กำไรสุทธิ 34 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 343 ล้านบาท รายจ่ายรวม 295 ล้านบาท กำไรสุทธิ 37 ล้านบาท

ครูสมศรี

โรงเรียนสอนภาษาอังกฤษครูสมศรี ก่อตั้งโดยคุณสมศรี ธรรมสารโสภณ หรือ ครูสมศรี มีสาขาทั้งหมด 11 สาขาทั่วประเทศ ด้วยสไตล์การสอนที่เน้นความบันเทิง สอดแทรกคำศัพท์ต่างๆ ทำให้เด็กมีความสนุกกับการเรียนภาษา ถึงแม้ว่าจะมีสาขาไม่มากเท่าสถาบันติวอื่นๆ เพราะครูสมศรีไม่ต้องการให้เติบโตเร็วจนกลายเป็นธุรกิจ แต่ต้องการให้เติบโตไปตามความต้องการของเด็กมากกว่า

สำหรับราคาคอร์ส
ป.5 ป.6 และ ม.ต้น ราคาเริ่มต้น 2,300 บาทไปจนถึง 3,000 บาท
ม.ปลาย ราคาเริ่มต้น 2,700 บาทไปจนถึง 3,500 บาท

ข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า พบว่า โรงเรียนสอนภาษาอังกฤษครูสมศรี จดทะเบียนในนาม บริษัท ครูสมศรี เอธธิคส์ จำกัด ทุนจดทะเบียน 5 ล้านบาท โดยจดในหมวดการศึกษาอื่นๆ ซึ่งมิได้จัดประเภทไว้ในที่อื่น วัตถุประสงค์ ประกอบกิจการบริการสอนเพื่อการศึกษา

ปี 2560 มีรายได้รวม 69 ล้านบาท รายจ่ายรวม 60 ล้านบาท กำไรสุทธิ 6 ล้านบาท
ปี 2559 มีรายได้รวม 58 ล้านบาท รายจ่ายรวม 56 ล้านบาท กำไรสุทธิ 9 แสนบาท

จากข้อมูลภาพรวมของธุรกิจสถาบันกวดวิชา แสดงให้เห็นว่า ปี 56-59 ธุรกิจสถาบันกวดวิชาขาดทุนมาโดยตลอด 4 ปี ขณะที่ปี 60 เริ่มมีกำไรขึ้นมา นั่นเป็นเพราะปัจจัยอะไรกันบ้าง

2 สาเหตุหลัก รายได้วงการติวเตอร์วูบ นร.ลดลงเกินครึ่ง!

นายอนุสรณ์ ศิวะกุล ประธานชมรมการศึกษาทางเลือก อดีตนายกสมาคมครู และผู้บริหารโรงเรียนกวดวิชา เปิดเผยกับทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ ว่า เม็ดเงินที่สะพัดอยู่ในโรงเรียนกวดวิชาลดลงจากเดิม หลักๆ มี 2 สาเหตุ คือ 1.ปริมาณนักเรียนที่ลดลง ข้อมูลย้อนหลังมีอัตราการเกิดน้อยลง ส่งผลในระยะยาวต่อเนื่องกัน เมื่อก่อนยุคเอนทรานซ์มีเด็ก 7-8 แสนคน ปัจจุบัน 2-3 แสนคน หายไปครึ่งต่อครึ่ง ทำให้ตลาดของโรงเรียนกวดวิชาเล็กลง

2.สภาวะเศรษฐกิจ เมื่อก่อนเด็กคนหนึ่งเรียนได้หลายวิชาทั้ง ฟิสิกส์ เคมี ชีวะ คณิตศาสตร์ เนื่องด้วยสภาวะเศรษฐกิจที่ดี แต่ปัจจุบันเศรษฐกิจไม่ดี เด็กต้องเลือกว่าจะเรียนอะไรที่ได้ประโยชน์สูงสุดจากการเรียน จากเดิมเรียน 4 วิชา อาจจะเลือกแค่ 1-2 วิชา โดยเป็นวิชาที่เกิดปัญหาความไม่เข้าใจในเนื้อหาการเรียนจริงๆ เด็กช่วยตัวเองไม่ได้จริงๆ จึงมาลงเรียนกวดวิชา

“ปัจจัยของการเปลี่ยนรูปแบบการสอบเข้ามหาวิทยาลัยส่งผลบ้างหรือไม่นั้น ส่งผลเหมือนกันครับ เพราะเด็กสอบเฉพาะบางวิชาที่อิงกับคณะที่ต้องการจะเข้าเรียน เช่น คณะวิศวกรรมศาสตร์ ใช้คะแนน PAT3 ดังนั้นวิชาไหนที่ไม่ได้สอบเด็กก็ไม่จำเป็นที่จะต้องเรียนกวดวิชา แต่ถ้าให้น้ำหนัก คิดว่าเป็นเรื่องปริมาณนักเรียนที่ลดลง และสภาวะเศรษฐกิจมากกว่า” นายอนุสรณ์ อธิบาย

กวดวิชาปรับตัว One Stop Service คอม 1 เครื่อง เรียนได้ทุกวิชา

ประธานชมรมการศึกษาทางเลือก กล่าวถึงการปรับตัวของสถาบันกวดวิชา ว่า เมื่อก่อนจะเรียนเป็นรอบๆ มีทั้งสอนสดและดีวีดี ซึ่งในแต่ละรอบมีเด็กเรียนเต็มบ้างไม่เต็มบ้าง แต่จะมีสัดส่วนที่คำนวณดูแล้วว่า เด็กจำนวนกี่คนจึงจะคุ้มกับการเปิดรอบ หากเกินจำนวนที่กำหนดก็ถือว่าเป็นกำไร แต่หากรอบนี้เด็กเรียน 3 คน ก็ไม่คุ้มค่ากับการเช่าพื้นที่ อาจจะต้องปิดรอบนั้นไป

ขณะที่ ปัจจุบันตลาดโรงเรียนกวดวิชามีขนาดเล็กลง ปรับสภาพพื้นที่ให้เหมาะกับปริมาณของผู้เรียน รวมทั้งใช้วิธีการจัดการให้ยืดหยุ่นมากขึ้น จัดเป็น One Stop Service มีต้นทุนคอมพิวเตอร์และเซิร์ฟเวอร์ไว้ โดยคอมพิวเตอร์ 1 เครื่องสามารถรองรับเด็กได้ทุกรอบและทุกวิชาที่ต้องการเรียน พื้นที่ประหยัดลง จึงเป็นวิธีการบริหารจัดการลดต้นทุนของสถาบันกวดวิชา เมื่อรายได้ลดลง แต่ก็สามารถทำให้มีกำไรได้ แม้ว่ากำไรอาจจะไม่เติบโตเท่าในอดีต

กวดวิชา ยังจำเป็นอยู่ไหม?

นายอนุสรณ์ ตอบว่า ความจำเป็นเกิดอยู่ 2 ข้อ คือ 1.ระบบการคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยบังคับให้ต้องเรียนกวดวิชาหรือไม่ เช่น ใช้ทั้ง GPA และคะแนนสอบ เด็กจึงต้องแข่งขันกันทำคะแนนเพื่อให้สอบติดในคณะที่ต้องการ

2.โรงเรียนสอนไม่ตอบโจทย์หรือไม่ หากระบบเปิดกว้าง ไม่ได้บังคับสอบ และโรงเรียนตอบโจทย์ในเรื่องนี้ได้ เด็กก็ไม่จำเป็นต้องเรียนกวดวิชา หรือระบบเปิดกว้าง เช่น ภาษาไทยต้องได้คะแนนไม่เกิน 30% เด็กก็ไม่จำเป็นต้องเรียน เพราะคิดว่าน่าจะทำได้

“ถามว่า ธุรกิจสถาบันกวดวิชา ยังจำเป็นอยู่หรือไม่ ยังจำเป็นมากที่เด็กต้องหาความรู้เพิ่มเติม เพื่อให้มีความมั่นใจในการสอบมากยิ่งขึ้น เพราะในระบบยังมีการแข่งขัน ถึงแม้ว่าทุกวันนี้มหาวิทยาลัยยังมีที่นั่งว่างมากก็ตาม เพราะปริมาณเด็กน้อยลง แต่คณะที่มีความต้องการในตลาดสูง รายได้ดี เช่น แพทย์ วิศวะ เด็กก็ยังต้องแข่งขันสอบวิชาที่บังคับอยู่ จึงยังจำเป็นต้องเรียนกวดวิชาอยู่” ประธานชมรมการศึกษาทางเลือก กล่าว.

ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน