"หมอสันต์" เผย นักวิจัยได้ขอถอนงานที่กำลังรอตีพิมพ์ประเด็น "ฟ้าทะลายโจร" ใช้รักษาโควิดแล้วมีผลดีลดการเกิดปอดอักเสบได้ เหตุหลักฐานยังไม่พอ ต้องรอวิจัยซ้ำกลุ่มตัวอย่างที่ใหญ่ขึ้น
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ ศัลยแพทย์หัวใจและผู้เชี่ยวชาญเวชศาสตร์ครอบครัว โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก โดยระบุว่า ทีมผู้วิจัย (ชาวไทย) ซึ่งได้ทำวิจัยแบบสุ่มตัวอย่างแบ่งกลุ่มเปรียบเทียบ (RCT) ที่สรุปผลได้ว่าฟ้าทะลายโจรใช้รักษาโควิด-19 แล้วมีผลดีลดการเกิดปอดอักเสบได้ ได้ขอถอนนิพนธ์ต้นฉบับของตนเองที่รอตีพิมพ์กลับคืนจากคลังวารสารรอตีพิมพ์ (medRxiv) ด้วยเหตุผลว่ามีความผิดพลาดในการคำนวณค่านัยสำคัญของความแตกต่าง (p-value) จึงของดการเผยแพร่ไว้ก่อนเพื่อป้องกันการนำผลวิจัยไปใช้ด้วยสำคัญผิด
ทั้งนี้ เมื่อเจาะลึกลงไปอีกหน่อย คือในงานวิจัยนั้นรายงานว่า กลุ่มผู้ใช้ฟ้าทะลายโจร 29 คน เป็นปอดอักเสบ 0 คน กลุ่มที่ใช้ยาหลอก 28 เป็นปอดอักเสบ 3 คน คำนวณนัยสำคัญของความแตกต่างได้ p=<0.039 ซึ่งเป็นความแตกต่างที่มีนัยสำคัญ (ตัดกันที่ p=<0.05) แต่หากคำนวณอย่างถูกต้องแท้จริงแล้วค่านัยสำคัญจริงๆ คือ p=0.1 แปลไทยให้เป็นไทย คือจะต้องเปลี่ยนคำสรุปผลวิจัยเป็น "การใช้ฟ้าทะลายโจรลดปอดบวมได้ ไม่แตกต่างจากใช้ยาหลอก"
ระหว่างที่งานวิจัยใหม่นี้ยังไม่ออกมา ชาวไทยเราก็ต้องอาศัยข้อสรุปใหม่ล่าสุดที่ว่า "ฟ้าทะลายโจรลดปอดบวมในคนไข้โควิด-19 ได้ไม่แตกต่างจากยาหลอก" ไปพลางๆ ก่อน และที่หมอสันต์เคยบอกว่าหลักฐานวิทยาศาสตร์สนับสนุนการใช้ฟ้าทลายโจรรักษาโควิดตอนนี้พอแล้วนั้น ก็ต้องถอนคำพูด และขอใช้คำพูดใหม่ว่า "หลักฐานวิทยาศาสตร์สนับสนุนการใช้ฟ้าทะลายโจรรักษาโควิดตอนนี้ยังมีไม่พอ ต้องรอการวิจัยซ้ำด้วยกลุ่มตัวอย่างที่ใหญ่ขึ้น"
...
ต่อมา ทนพ.ภาคภูมิ เดชหัสดิน นักเทคนิคการแพทย์ชื่อดัง เจ้าของแฟนเพจ หมอแล็บแพนด้า ได้โพสต์ข้อความถึงประเด็นดังกล่าว โดยระบุว่า งานวิจัยฟ้าทะลายโจรชิ้นนี้ผู้วิจัยขอถอนออกไปแล้ว เพราะคำนวณสถิติผิดพลาด สรุปที่ถูกต้องสำหรับงานวิจัยนี้คือ ฟ้าทะลายโจรไม่แตกต่างจากยาหลอก เฉพาะงานวิจัยชิ้นนี้ที่ถูกถอด จะได้เข้าใจตรงกัน ซึ่ง ฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรกินได้ แต่คำนวณปริมาณให้ดีตามฉลาก
ขณะที่ แฟนเพจเฟซบุ๊ก Drama-addict โพสต์ข้อความว่า แนวทางการรักษาโควิด-19 ที่เราใช้เป็นแนวทางตอนนี้ ล่าสุดจากข่าวเกี่ยวกับการถอดงานวิจัย ฟ้าทะลายโจร น่าจะต้องมีการอัปเดตแนวทางปฏิบัติใหม่หมดแน่.
ขอบคุณเฟซบุ๊ก นพ. สันต์ ใจยอดศิลป์, หมอแล็บแพนด้า, Drama-addict