ในหนังสือกังฉิน สิ่งโสโครกทางประวัติศาสตร์ (สำนักพิมพ์ เคล็ดไทย พิมพ์ครั้งที่ 4 พ.ศ.2553) เล่าชวนหัว ใช้ลีลาเล่าเรื่องลื่นไหล เหมือนนิยาย ลำดับความเป็นกังฉินของ “ตั๋งโต๊ะ” ไว้เป็นที่สอง
ตั๋งโต๊ะ ลูกชายผู้กองทหารอำเภอหลินท่าว จังหวัดอิ่งชวน ชายแดนจีน คุ้นเคยคบค้าของหนีภาษีกับพวก “เชียง” คนเผ่านอกด่านระดับบิ๊กๆ หลายคน
ครั้งหนึ่งพวกเชียงข้ามเขตแดนมาเที่ยวฝั่งจีน เที่ยวเพลินเงินหมดจนไม่มีข้าวกิน ตั๋งโต๊ะ “ล้มควาย” ที่กำลังไถนา ทำอาหารเลี้ยง พวกเชียงกลับถึงบ้านซาบซึ้งใจ ส่งควายมาตอบแทนเป็นพันตัว
ไม่เพียง “ใจใหญ่” รูปร่างตั๋งโต๊ะก็ใหญ่โต ล้มคู่ต่อสู้ด้วยมือเปล่าได้หลายคน ฝีมือยิงธนูบนหลังม้า ก็แม่นยำไร้เทียมทาน ชื่อเสียงเลื่องลือละแวกชายแดนจีนภาคตะวันตกเฉียงเหนือ
ต่อมาก็ถูกคัดเลือกเข้าเป็นทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์พระเจ้าเหิงตี้ พวกเชียงก่อกบฏ ตั๋งโต๊ะถูกเรียกตัวไปช่วยราชการ ช่วยให้การปราบกบฏจบลงรวดเร็ว กลับเมืองหลวงได้เลื่อนยศเป็นผู้กอง
แล้วก็ถูกส่งไปเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดชายแดนหลายจังหวัด เปลี่ยนรัชกาลพระเจ้าหลิงเต้ เกิดกบฏชาวนา เรียกว่าโจรโพกผ้าเหลือง ตั๋งโต๊ะถูกเรียกตัวมา แต่คราวนี้รบแพ้มากกว่าชนะ
ระหว่างรบโจรโพกผ้าเหลืองขุนทหารกลับเปิดศึกรบกันเอง แย่งความเป็นใหญ่ แตกออกเป็น 17 ก๊ก
พระเจ้าหลิงเต้สวรรคต เหอฮองเฮา ราชินีม่ายสมคบกับเหอจิ้นพี่ชาย ซึ่งเป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุด ยกหลิวเปียนเป็นฮ่องเต้ เหอจิ้นเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน
เหอจิ้นเจอโจรโพกผ้าเหลืองก็หนักใจ แต่ยิ่งหนักใจ 17 ก๊กขุนทหารรบกันเอง คิดอะไรไม่ออก ก็บอกให้ตั๋งโต๊ะหนึ่งในก๊กชายแดน ให้เข้ามาช่วยกอบกู้สถานการณ์ในเมืองกรุง
...
ตั๋งโต๊ะได้โอกาสอ้างคำสั่งทางการ ยกทัพปราบทุกอย่างที่ขวางหน้า เหอจิ้นเพิ่งรู้ตัวว่าใช้คนผิด ถูกเรียกเข้าวัง ก็ถูกฮองเฮาน้องสาวหักหลัง ร่วมกับขันทีจับฆ่า
อ้วนเสี้ยว ก๊กใหญ่ไม่ไว้ใจเหอจิ้นอยู่แล้ว นำทหารบุกเข้าวัง ยึดอำนาจวังหลวง ฮองเฮาและขันทีพาฮ่องเต้เด็กหนี เจอตั๋งโต๊ะกลางทาง ตั๋งโต๊ะได้ที คุมเป็นตัวประกัน ไม่นานก็ปลด เปลี่ยนใจไปตั้งฮ่องเต้เด็ก 9 ขวบ เป็นพระเจ้าเหี้ยนเต้
มีฮ่องเต้เป็นธง ตั๋งโต๊ะรบชนะอ้วนเสี้ยว ยึดเมืองหลวงได้ แล้วตั้งตัวเป็นนายก เป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ออกฤทธิ์เดชเผาวังที่นครลั่วหยาง ไปสร้างวังใหม่ที่นครฉางอาน รีดนาทาเร้นราษฎร จนเกิดข้าวยาก หมากแพง
วันเลี้ยงฉลองวังใหม่ เห็นใครนั่งเงียบ ก็ตีความว่าต่อต้าน สั่งจับฆ่า
เมื่อซื้อใจ “ลิโป้” ขุนศึกยอดฝีมือมารับใช้ จนลิโป้เรียกพ่อ วันหนึ่งหน้ามืด คว้า “สาวสังกัดลิโป้” มาแก้ขัด ลิโป้ผูกใจแค้น เรื่องจริงมีแค่นี้ แต่หลอกว้านจง เอาไปแต่งเป็นนิยาย ให้มีนางเตียวเสี้ยว ให้งิ้วเอาไปเล่น
สนุกวายป่วง จนคนเชื่อเรื่องเล่ามากกว่าเชื่อเรื่องจริง
อองอุ้น รักษาการนายก ได้ทีชักจูงลิโป้ร่วมแผนฆ่าตั๋งโต๊ะ ออกอุบายให้จำศีลภาวนาก่อนเป็นประธานพิธีสักการะฟ้าดินสามวัน ขณะตั๋งโต๊ะนั่งหลับตา อองอุ้นก็ไปขอให้พระเจ้าเหี้ยนเต้เขียนราชโองการประหารรอท่า
ถึงเวลา ตั๋งโต๊ะในชุดจำศีลก็เข้าพิธี เจอลางไม่ดีรถม้าคว่ำ เปลี่ยนเป็นขี่ม้า ม้าก็ไม่ยอมวิ่ง ต้องเดินเท้าเปล่า นาทีนั้นก็ถูกทหารถืออาวุธวิ่งเข้าใส่
“ลูกลิโป้ อยู่ไหน ช่วยพ่อด้วย” สิ้นเสียงตั๋งโต๊ะ ก็มีเสียงตอบ “กูอยู่นี่” ลิโป้โผล่ออกมาพร้อมเสือกทวนคู่มือ
นี่แค่ฉากไตเติลที่ค่อยๆคืบหน้าจาก 17 ก๊กจนเหลือสามก๊กใหญ่ โจโฉ เล่าปี่ ซุนกวน
ย้อนไปอ่านประวัติตั๋งโต๊ะ ตอนต้นๆ...ถ้าไม่มีกบฏโจรโพกผ้าเหลือง ลุกฮือก่อการ โอกาสตั๋งโต๊ะขุนทหารชายแดนมาเป็นใหญ่ก็คงไม่มีในวิกฤติหนึ่ง เป็นโอกาสของอีกคนหนึ่ง
บางบ้านเมืองที่กำลังวุ่นวายนั้น ชาวบ้านกำลังลุ้นใจหายใจคว่ำ กบฏเสื้อดำจะเป็นโอกาสของใคร?
กิเลน ประลองเชิง