“ประชาคมอาเซียน” ถือกำเนิดขึ้นแล้ว ในที่ประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 27 ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน คณะผู้นำอาเซียน 10 ประเทศ ได้ร่วมกันลงนามในเอกสารประวัติศาสตร์ 2 ฉบับ คือปฏิญญากัวลาลัมเปอร์ว่าด้วยการจัดตั้งประชาคมอาเซียน ค.ศ.2015 และปฏิญญาว่าด้วยอาเซียน ค.ศ.2025 มุ่งหน้าไปด้วยกัน และรับรองวิสัยทัศน์ประชาคมอาเซียน
ประชาคมอาเซียนจึงเกิดขึ้นอย่างเป็นทางการ หลังจากที่ถกเถียงกันมานานกว่าทศวรรษ เป็นการต่อยอดจาก “ปฏิญญากรุงเทพฯ” 1967 (พ.ศ.2510) ที่ให้กำเนิดอาเซียนครั้งแรกในประเทศไทย เมื่อ 48 ปีก่อน อาเซียนได้พัฒนาการเรื่อยมามีสมาชิกเพิ่มขึ้นเป็น 10 ประเทศและเป็น “ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน” ในวันที่ 31 ธันวาคม 2558
กลุ่มประเทศอาเซียนเดินตามแนวทางกลุ่มประเทศยุโรป 28 ประเทศ ที่เริ่มต้นรวมกันทางเศรษฐกิจเรียกว่า “ตลาดร่วม” และยกสถานะเป็น “ประชาคมยุโรป” และ “สหภาพยุโรป” หรืออียูในปัจจุบัน ส่วนประชาคมอาเซียนมี 3 เสาหลัก อันได้แก่ ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน จากสมาคมสู่ประชาคม
ประชาคมอาเซียนหรือเอซี มีประชากรรวมกันกว่า 625 ล้านคน มากกว่าสหภาพยุโรปและอเมริกาเหนือ และเป็นกลุ่มร่วมมือทางเศรษฐกิจอันดับ 7 ของโลก จึงเชื่อว่าจะมีอำนาจต่อรองกับบรรดาประเทศหรือกลุ่มมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ นักวิชาการบางคนเชื่อว่าเอซีจะเป็นคู่แข่งและเป็นผู้ถ่วงดุลอำนาจของจีนและอินเดีย มหาอำนาจเศรษฐกิจเอเชีย
เป้าประสงค์สำคัญของเอซี คือมุ่งรวมกันทั้งด้านการเมือง ความมั่นคง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม คือประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (เออีซี) จะเริ่มจริงจังในวันที่ 31 ธ.ค.นี้ โดยมุ่งให้เป็นตลาดเดียว และฐานผลิตเดียว ส่งเสริมความร่วมมือด้านอุตสาหกรรม ไอซีที การเกษตร การท่องเที่ยว การขนส่ง และการเคลื่อนย้ายแรงงานฝีมือ
...
ตั้งแต่ปี 2559 เป็นต้นไป การเดินทางไปกลุ่มเอซีด้วยกัน ไม่ต้องใช้วีซ่า และ 8 อาชีพสามารถเคลื่อนย้ายไปทำงานในประเทศอื่นๆได้ เช่น วิศวกร สถาปนิกและแพทย์ เป็นต้น แต่การรวมกันอย่างแท้จริงยังอยู่ห่างไกล เนื่องจาก 10 ประเทศยังแตกต่างกันหลายอย่าง ทั้งระบอบการเมืองการปกครอง การพัฒนาเศรษฐกิจ ภาษา ศาสนาและความคิดที่ต่างกัน
เปรียบเทียบกับสหภาพยุโรป 28 ประเทศ ที่สามารถรวมกันได้โดยง่าย เนื่องจากระบบการเมืองการปกครอง และพัฒนาการเศรษฐกิจที่เหมือนกัน แต่หวังว่าอาเซียนจะก้าวสู่ความเป็นประชาคมอย่างแท้จริง อย่างค่อยเป็นค่อยไป ประชาคมอาเซียนจะมิใช่แค่ภาพลวงตา แต่จะกลายเป็นจริงในวันข้างหน้า จากการร่วมแรงร่วมใจระหว่างประชากรอาเซียน 625 ล้านคน.