เกษตรฯ ผนึกจีนพัฒนาระบบโลจิสติกส์ ขยายขนส่งไปจีนสู่เอเชียกลาง-ยุโรป

เฉลิมชัย ผนึกจีนพัฒนาระบบโลจิสติกส์รถไฟ “ไทย-ลาว-จีน” เผยยูนนานออเดอร์ปลาแช่แข็ง 1 แสนตันพร้อมเร่งแก้ปัญหาการจองขบวนรถไฟ-ตู้สินค้าและอัตราค่าขนส่ง ขยายขนส่งไปจีนสู่เอเชียกลางยุโรป

วันที่ 23 ธันวาคม 2565 นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยวันนี้ภายหลังคณะผู้แทนจีนจากมณฑลยูนนานนำโดยนายหลิว จิงซิน ประธานสถาบันวิจัยโลจิสติกส์นานาชาติแห่งคุนหมิง เอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (China Kunming South Asia & Southeast Asia International Logistics Research Institute: SSILR) และคณะผู้ให้บริการโลจิสติกส์ จากสาธารณรัฐประชาชนจีน สมาคมธุรกิจการค้าส่งออกนำเข้าแห่งมณฑลยูนนาน นายสุวิทย์ รัตนจินดา ประธานสมาพันธ์ผู้ให้บริการโลจิสติกส์ไทย เข้าพบหารือความร่วมมือในประเด็นระบบการบริหารจุดตรวจปล่อย CIQ (Customs Immigration Quarantine) และการขนส่งสินค้าเกษตรจากไทยผ่านลาวไปยังประเทศจีนด้วยระบบขนส่งทางรถไฟสายจีน-ลาว ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการดำเนินงานด้านโลจิสติกส์ร่วมกัน โดยมี นายอลงกรณ์ พลบุตร ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายธนา ชีรวินิจ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการเกษตรและสหกรณ์ นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และผู้บริหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เข้าร่วม ณ ห้องประชุมกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

โดยกล่าวว่ากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีนโยบายในการพัฒนาระบบโลจิสติกส์ด้านการเกษตร ”เชื่อมไทย-เชื่อมโลก” จึงแต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนาโลจิสติกส์เกษตรมีนายนราพัฒน์ แก้วทอง ผู้ช่วยรัฐมนตรีเกษตรฯ เป็นประธานมีเป้าหมายเพื่อลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพโลจิสติกส์ภาคการเกษตร ภายใต้วิสัยทัศน์ “ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์เกษตรของภูมิภาคอาเซียน” ซึ่งตลอดระยะเวลาที่ผ่านมากระทรวงเกษตรฯ ให้ความสำคัญในประเด็นการพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานสินค้าเกษตรสนับสนุนการค้าและการเปิดตลาดการค้าสินค้าเกษตรกับจีนเนื่องจากเป็นตลาดนำเข้าสินค้าเกษตรที่ใหญ่ที่สุดในโลกและเป็นผู้นำเข้าสินค้าเกษตรจากไทยใหญ่ที่สุด โดยระบบโลจิสติกส์เป็นหัวใจสำคัญของการขนส่งสินค้าเกษตร จึงมอบหมายให้นายอลงกรณ์ พลบุตร ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประสานการทำงานทุกระดับเพื่อขยายความร่วมมือและเร่งผลักดันขยายมูลค่าและปริมาณการส่งออกสินค้าเกษตรไทยไปจีน

ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พร้อมให้การสนับสนุนและยินดีในความร่วมมือกับจีนในการเดินหน้าร่วมกันผลักดันการนำเข้า-ส่งออก สินค้าเกษตรด้วยระบบรางคือเส้นทางรถไฟสายจีน-ลาว ถือเป็นทั้งโอกาสและความท้าทายของสินค้าเกษตรและอาหารของไทยในการเพิ่มปริมาณและมูลค่าในตลาดจีนและมีแผนดำเนินการขยายการลำเลียงขนส่งผ่านจีนไปยังเอเชียกลาง ตะวันออกกลางและยุโรปซึ่งได้ประสานงานกับภาครัฐและภาคเอกชนในประเทศที่เกี่ยวข้องไปแล้วล่วงหน้าตั้งแต่ปลายปี 2562 จนถึงปัจจุบัน
นอกจากนี้บริษัทจากประเทศจีนมีความสนใจต้องการนำเข้าสินค้าเกษตรกว่า 1 แสนตัน โดยเฉพาะปลาแช่แข็ง ซึ่งกระทรวงเกษตรฯ มีความพร้อมด้านการประมง จึงเป็นโอกาสสำคัญที่จะขยายการส่งออกสินค้าประมงของไทยไปตลาดจีนซึ่งเป็นตลาดใหญ่

ทางด้านนายอลงกรณ์ กล่าวภายหลัง การประชุมกับสถาบันวิจัยโลจิสติกส์คุนหมิงฯ และคณะผู้ให้บริการโลจิสติกส์และการค้าจีนตามที่รัฐมนตรีเกษตรฯ มอบหมายว่า บรรยากาศการเจรจาของทั้ง 2 ฝ่ายเป็นไปอย่างกระตือรือร้นที่จะเพิ่มการขนส่งทางรางบนเส้นทางรถไฟไทย-ลาว-จีน ซึ่งเปิดบริการตั้งแต่วันที่ 3 ธันวาคม 2564 และประเทศไทยได้เริ่มใช้บริการทันทีภายใน 1 เดือนโดยเฉพาะการขนส่งสินค้าเกษตร
ทั้งนี้ที่ประชุมเห็นพ้องต้องกันในประเด็นสำคัญ อาทิ

1. การเพิ่มจำนวนขบวนรถไฟและตู้สินค้าทั้งแคร่ ตู้สินค้าปกติและตู้สินค้าแบบควบคุมอุณหภูมิและระบบการจองขบวนรถและตู้สินค้าตามมาตรฐานสากลเพื่อเพิ่มปริมาณการขนส่งสินค้าให้มากขึ้น
2. การพัฒนาระบบการบริหารจุดตรวจปล่อย CIQ (Customs Immigration Quarantine) โดยพิจารณาตัวอย่างการบริหารจัดการด่านตรวจพืชที่ประสบความสำเร็จ เช่น ด่านตรวจพืชลาดกระบัง และด่านตรวจพืชท่าเรือแหลมฉบังเพื่อให้เป็นด่านตรวจที่เบ็ดเสร็จเกิดความรวดเร็ว
3. การกำหนดราคาค่าระวางขนส่งอย่างเหมาะสมเป็นธรรมและควรถูกกว่าการขนส่งทางรถ และ ควรมีอัตราค่าระวางแบบรายย่อยและอัตราค่าระวางพิเศษสำหรับการเหมาขบวนรถและการจองตู้สินค้าลอตใหญ่ซึ่งมอบสมาพันธ์ผู้ให้บริการโลจิสติกส์ไทยพิจารณาจัดตั้งศูนย์บริการการขนส่งรถไฟ-ไทย-ลาว-จีนเพื่อเป็นศูนย์กลางการจองขบวนรถและตู้สินค้าแบบครบวงจร
4.ความร่วมมือด้านมาตรการไดนามิกซีโร่โควิดป้องกันการปนเปื้อนโควิด

ซึ่งเส้นทางรถไฟลาว-จีน ถือเป็นเส้นทางสำคัญสำหรับการค้าระหว่างประเทศด้วยระบบโลจิสติกส์ ในการขนส่งสินค้าต่างๆ โดยเฉพาะสินค้าเกษตรจากไทยไปสู่จีน และจะขยายไปยังเอเชียกลาง ตะวันออกกลาง และยุโรป ถือเป็นเส้นทางโอกาสแห่งอนาคต โดยจะบูรณาการทำงานเชิงรุกร่วมกันระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนอย่างเต็มกำลัง

ทั้งนี้ คณะผู้ให้บริการโลจิสติกส์จากสาธารณรัฐประชาชนจีน ถือเป็นคณะแรกจากจีนที่เดินทางมาเยือนไทย ภายหลังจากเส้นทางรถไฟ ไทย ลาว จีน เปิดอย่างเป็นทางการ โดยทางจีนได้แสดงความพึงพอใจในการหารือร่วมกันและพร้อมให้ความร่วมมือ โดยจะนำผลการหารือในครั้งนี้ไปรายงานต่อรัฐบาลจีน ต่อไป
สำหรับระบบการบริหารจุดตรวจปล่อย CIQ (Customs Immigration Quarantine) ปัจจุบันมีพิธีสารว่าด้วยข้อกำหนดในการกักกันโรคและตรวจสอบสำหรับการส่งออกและนำเข้าผลไม้ผ่านประเทศที่สามระหว่างไทยและจีน โดยมีสาระสำคัญในการระบุจุดนำเข้าและจุดส่งออกผลไม้ของแต่ละประเทศในภาคผนวก โดยไม่จำกัดเส้นทางในการขนส่งผลไม้ระหว่างกัน โดยได้ลงนามร่วมกันผ่านระบบวิดีโอคอนเฟอร์เรนซ์ เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2564 และกำหนดจุดนำเข้าและส่งออกผลไม้ ระหว่างไทยและจีนที่เป็นปัจจุบัน มีทั้งสิ้น 16 ด่าน โดยมีด่านนำเข้า-ส่งออกของจีน ประกอบด้วย 1) โหย่วอี้กว่าน 2) โม่ฮาน 3) ตงซิง 4) ด่านรถไฟผิงเสียง 5) ด่านรถไฟโม่ฮาน (มีการขนผลไม้ลอตแรก 3 ธ.ค. 65) 6) เหอโข่ว (เอกชนจีนอยู่ระหว่างการเตรียมจัดซื้อและจัดการด้านโลจิสติกส์ในการขนส่งผลไม้ไทย) 7) ด่านรถไฟเหอโข่ว (ยังไม่สามารถรับผลไม้จากไทย) หลงปัง (ยังไม่สามารถรับผลไม้จากไทย) 9) เทียนเป่า (ยังไม่สามารถรับผลไม้จากไทย) และ 10) สุยโข่ว (ยังไม่สามารถรับผลไม้จากไทย) ส่วนด่านนำเข้า-ส่งออกของไทย ประกอบด้วย 1) เชียงของ 2) มุกดาหาร 3) นครพนม 4) บ้านผักกาด 5) บึงกาฬ และ 6) หนองคาย

ส่วนความคืบหน้าการขนส่งสินค้าเกษตรจากไทยผ่านลาวไปจีนด้วยระบบราง เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2565 ด่านรถไฟโม่ฮาน ได้ถูกบรรจุอยู่ในรายชื่อสถานที่ควบคุมตรวจสอบผลไม้นำเข้า (List of Designated Supervision Sites for Imported Fruits) ของ GACC แล้ว โดยในวันที่ 3 ธันวาคม 2565 (ครบรอบ 1 ปีการเปิดให้บริการเส้นทางรถไฟลาว-จีน) ได้มีการขนส่งสินค้าผลไม้ผ่านทางเส้นทางรถไฟดังกล่าว โดยมีกิจกรรมพิธีต้อนรับขบวนรถไฟขนส่งผลไม้ไทยขบวนแรกผ่านด่านรถไฟโม่ฮาน.