หากใครมีโอกาสสัญจรผ่านถนนเพชรเกษม ช่วงตั้งแต่เพชรเกษม 69 - ซอยเพชรเกษม 81/6 และเพชรเกษม 116/5 พื้นที่เขตหนองแขม จะพบว่าบริเวณเกาะกลางถนนตลอดแนว มีการปลูกต้นพุทธรักษา ที่โดดเด่น และแตกต่างจากถนนสายอื่นๆในพื้นที่กรุงเทพฯ

จนกล่าวกันว่า หากเข้าพื้นที่กรุงเทพฯแล้วถ้าเห็นต้นพุทธรักษาตลอดแนวเกาะกลางถนน หมายความว่า คุณได้มาถึงเขตหนองแขมแล้ว “รายงานวันจันทร์” มีโอกาสได้ไปพูดคุยกับ ผู้อำนวยการเขตหนองแขม “สุธน สุวรรณภานนท์” ถึงที่มาที่ไปของการปลูกต้นพุทธรักษาตลอดแนวเกาะกลางถนนเพชรเกษม

-----------------

ถาม-การปลูกต้นพุทธรักษาบริเวณเกาะกลางถนนเพชรเกษมในพื้นที่เขตหนองแขมเป็นมาอย่างไร

สุธน-เมื่อประมาณ ปี 2519 ผู้บริหารเขตหนองแขมในสมัยนั้น เริ่มมีแนวคิดการปลูกต้นไม้บริเวณเกาะกลางถนน ซึ่งสมัยนั้นยังไม่ได้เป็นเกาะกลางถนน แต่เป็นร่องกลางถนนและเป็นแอ่งกักน้ำ หากจะปลูกไม้ยืนต้น คงปลูกไม่ได้ นายอำเภอ ณ ขณะนั้นจึงมีแนวคิดให้ปลูกต้นพุทธรักษา โดยได้เริ่มปลูกในปี 2520

ต่อมามีการปรับปรุงภูมิทัศน์ถนนเรื่อยมา แต่ละยุคสมัยยังคงปลูกต้นพุทธรักษาไว้ตามเกาะกลางถนนเช่นเดิม รวมถึงมีการพัฒนาสายพันธุ์ของต้นพุทธรักษาให้มีความหลากหลาย ที่สำคัญมีการศึกษาและจัดหาพันธุ์ต้นพุทธรักษาสายพันธุ์แคระ ต้นเตี้ยมาปลูก เนื่องจากต้นพุทธรักษาสายพันธุ์เดิมมีความสูงประมาณ 2 เมตร จะกระทบต่อทัศนวิสัยในการสัญจรไปมาบนท้องถนน ปัจจุบัน เขตเริ่มมีการปรับเปลี่ยนต้นพุทธรักษาตามเกาะกลางถนนเป็นสายพันธุ์แคระ หรือมีต้นเตี้ย สูงสุด 80 เซนติเมตร

...

ถาม-ต้นพุทธรักษาที่ปลูกไว้เกาะกลางถนนเพชรเกษม มีสายพันธุ์อะไรบ้าง

สุธน-บริเวณเกาะกลางถนนเพชรเกษม ตั้งแต่เพชรเกษม 69 - เพชรเกษม 81/6 และเพชรเกษม 116/5 ความยาวรวม 4.725 กม. ปลูกต้นพุทธรักษาทั้งหมด 23 สายพันธุ์ ประกอบด้วย ครีมประพันธุ์พงษ์ ชมพูพรรณี ชมพูพีระนุช แดงฤทธี แดงวิโรจน์ กลายธีระ นภาวรรณ กลายนฤทุม กลายณฤปวัจก์ นวลฉวี ปราโมทย์ พิบูลศิลป์ พิมพ์เงิน พิมพ์รังสี เพ็ญพิตร กลายวันวิสา กลายวิญญู ส้มรังสี ส้มสิรนุช สุทธีรา แสงเทียน กลายเหลืองอรุณี และกลายชมพูพีระนุช

นอกจากนี้ เขตมีนโยบายให้ขยายการปลูกต้นพุทธรักษาพันธุ์แคระ บริเวณฟุตปาทฝั่งขาออกถนนเพชรเกษม รวมถึงขยายการปลูกต้นพุทธรักษาไปยังเกาะกลางถนนพุทธมณฑลสาย 3 ระยะทาง 2.20 กิโลเมตร ถนนบางบอน 4 ระยะทาง 2.05 กิโลเมตร ถนนเลียบคลองทวีวัฒนา บริเวณบนทางเท้าริมตลิ่ง เพื่อคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ของเขตหนองแขมอีกด้วย

ถาม-ทางเขตมีแผนดำเนินการอย่างไรกับการปลูกต้นพุทธรักษาที่เกาะกลางถนนในอนาคต

สุธน-ที่ผ่านมา ต้นพุทธรักษาในพื้นที่เขตหนองแขมกลายเป็นอัตลักษณ์ของเขตหนองแขมที่ประชาชนทั่วไปรู้จักและจดจำ แต่ในอนาคตจะมีการก่อสร้างรถไฟฟ้าส่วนต่อขยายสายสีน้ำเงินขึ้น ซึ่งจะมีผลกระทบต่อต้นพุทธรักษาที่ปลูกบริเวณเกาะกลางถนนเพชรเกษม โดยทั้งหมดจะถูกรื้อถอน ส่งผลให้อัตลักษณ์ของเขตหนองแขมหายไป สำนักงานเขตหนองแขม จึงมีโครงการศูนย์การเรียนรู้อนุรักษ์พันธุ์ต้นพุทธรักษา เพื่อรวบรวม อนุรักษ์พันธุ์ต้นพุทธรักษา และเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับผู้ที่สนใจ โดยมีพันธุ์ต้นพุทธรักษาจำนวน 25 สายพันธุ์ภายในศูนย์ฯ ได้แก่ ครีมประพันธุ์พงษ์ ชมพูพรรณี ชมพูพีระนุช แดงฤทธี แดงวิโรจน์ กลายธีระ นภาวรรณ กลายนฤทุม กลายณฤปวัจก์ นวลฉวี ปราโมทย์ พิบูลศิลป์ พิมพ์เงิน พิมพ์รังสี เพ็ญพิตร กลายวันวิสา กลายวิญญู ส้มรังสี ส้มสิรนุช สุทธีรา แสงเทียน กลายเหลืองอรุณี กลายชมพูพีระนุช ทรอปิคลอ (เยลโล่) ทรอปิคลอ (ไวท์) กลายสุรพล และแดงสิริกิติ

อย่างไรก็ตาม ในปี พ.ศ.2523 ได้กำหนดให้ดอกพุทธรักษา เป็นดอกไม้ประจำวันพ่อแห่งชาติ โดยดอกสีเหลืองเป็นสีประจำวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ซึ่งเป็นชื่อมงคล และมีความเชื่อว่าเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้าที่คุ้มครองปกปัก รักษาให้บ้านเมืองสงบสุข.