ผมจำชื่อขุนบรมมหาราชได้ติดใจ จากหนังสือประวัติศาสตร์ไทย สมัยเรียนชั้นประถม แต่ในหนังสือเล่มต่อๆมา เริ่มต้นประวัติศาสตร์กันที่พ่อขุนบางกลางหาว สมัยสุโขทัย...แปลกใจ ขุนบรม...หายไปไหน?ในหนังสือ ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไท สาวรกรากต้นตอคนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม (สำนักพิมพ์ทางอีศาน ชลธิรา สัตยาวัฒนา ทองแถม นาถจำนง บ.ก.) ผมอ่านเจอ ตอนหนึ่ง จึงรีบคัดลอก บอกต่อพงศาวดารเมืองแถง ระบุว่า ต้นวงศ์ของชาวเมืองแถงคือ ท้าวลอคำ (ไทยลอ) ท้าวลอคำมีหลานคนหนึ่งชื่อ “ล้านเจือง” ได้ครองเมืองแถงต่อจากท้าวลอคำคำว่าเมืองแถงในยุคนั้น คงมีอาณาบริเวณกว้างขวาง และคงมีความพยายามที่จะแผ่ขยายอาณาเขตออกไปทุกทิศ เมื่อย้ายถิ่นจากทางยูนนานมาตั้งมั่นเป็นหลักแหล่งในเมืองแถงได้แล้วในพงศาวดารล้านช้าง ระบุว่า ขุนบูลม มหาราชาธิราช ท้าวผู้มีบุญ มีลูกชาย 7 คนท่านในฐานะพระยาแถนหลวงได้ส่งลูกชายไปสร้างบ้านแปงเมือง ในที่ต่างๆดังต่อไปนี้1.ขุนลอ ให้ไปครองเมืองชะวา (ชาวละว้า?) ที่เมืองบาง (หลวงพระบาง) 2.ยี่ผาลาน ให้ไปครองเมืองหัวแต (สุโขทัย?) 3.สามจูสง ให้ไปครองเมืองแกว ช่องบัว (เวียดนาม?) 4.ไสผง ให้ไปครองเมืองญวนโยนก (ไส แปลว่า สี่) (โยนกนาคพันธุ์ นครช้างแสน อาณาจักรเงินยางเชียงแสน)5.งั่วอิน หรือโงอิน (โง แปลว่า ห้า) ให้ไปครองเมืองอโยทธยา (อาณาจักรอโยทธยา) ต้นกำเนิด เมืองอู่ทอง สุพรรณบุรี กาญจนบุรี ฯลฯ 6.ลกกลม (ลก แปลว่า หก) ให้ไปครองเมืองเชียงคม (?)7.เจ็ดเจิง ให้ไปครองเมืองพวน (ไทยควาง เมืองเชียงขวาง คือเมืองพวน เมืองที่มีทุ่งไหหิน)ขุนบูลม ในพงศาวดารล้านช้าง ก็คือขุนบรมราชา แห่งเมืองแถง ท่านคงจะเป็นพระยาแถนหลวง ที่ทรงเดชานุภาพยวดยิ่ง และมีวิสัยทัศน์กว้างไกลหากรายชื่อทั้งเจ็ด เป็นที่น่าเชื่อถือได้ ย่อมแสดงว่า บรรดาเจ้าครองเมืองแต่โบราณที่ได้แผ่อาณาเขต เมืองระบบแถน ไปอย่างไพศาลนั้น ล้วนเป็นพี่เป็นน้องเป็นเครือญาติใกล้ชิดกันมากระบบแถนอุปถัมภ์สืบทอดมายาวนาน และจารีตการทำศพสองครั้งสำหรับเจ้านาย ก็ได้รับการสืบทอดอย่างแน่นแฟ้นตามที่ปู่ลางเชิงสอนไว้ทุกประการดังเช่น กรณีขุนเจื๋อง หรือพระยาเจืองฟ้าธรรมาธิราช หลานของท้าวลอคำ ก็มีหลักฐานปรากฏว่า พระองค์ได้ครองเมืองแถง ท่านมีอีกฉายาหนึ่งว่าล้านเจือง (ลางเชิง?)ในรัชสมัยของท่าน ได้แผ่แสนยานุภาพไปอย่างกว้างขวาง ข่าเจือง (ไทยลม ไทยลี) ทั้งหมดยอมสวามิภักดิ์ด้วย และก็ได้เป็นกำลังรบอย่างสำคัญจนในรัชกาลนี้ สามารถขยายอาณาเขตไปถึง จีน พม่า ชวา (หลวงพระบาง)และยกทัพไปรบกับแกวปะกัน (เวียดนาม) ครองเมืองแกวถึงสามวาระจนในที่สุดขุนเจืองก็ได้กลับมาครองเมืองเงินยางเชียงแสนตามเดิมต่อจากนั้น “พระยาแมนตาตอกขอกฟ้าตายืน” ได้ท้าชนช้างกับพระยาเจือง แม้อายุมากแล้ว ท่านก็รับคำท้า เป็นผลให้ถูก “พระยาแมนตาตอก” เอาง้าวฟันจนสิ้นพระชนม์ มีบทบรรยาย ตอนจัดการศพ ด้วยภาษาโบราณว่า“คนหาญแห่งพระยาธรรมิกราชา ก็หลุมกุมลู่ เอาหัวแลตัวพระยาธรรมิกราชได้แล้ว ก็บ่เอาใส่หีบ หาบเอามาเผาเสียเวียงเชียงราย แล...เอากระดูกก่อเจดีย์ไว้ในเวียงเหรัญญนครเชียงแสนนั้นแล”อ่านเรื่องของอาจารย์ชลธิรา สัตยาวัฒนา มาถึงตรงนี้ ผมก็พอรู้จักขุนบรมมากขึ้นเมื่อท่านเป็นองค์พ่อของ 7 ลูกๆผู้ยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะ “งั่วอิน” ลูกคนที่ห้าที่มาครองอโยทธยาแล้ว ท่านจะเป็นองค์เดียวกับท้าวอู่ทอง องค์เดียวกับขุนหลวงพะงั่วแห่งสุพรรณฯหรือไม่? ถ้าผมเจอความคืบหน้าเมื่อไหร่จะรีบรายงานทันที.กิเลน ประลองเชิง
