ผักกาดขาวปลี เป็นหนึ่งในวัตถุดิบทำอาหารได้หลากหลายเมนู จึงเป็นผักที่ได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการของตลาดเสมอ เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องการหารายได้ในช่วงวิกฤติโควิด-19
แต่จะปลูกอย่างไร ถึงจะได้ผักกาดขาวปลีหัวใหญ่ กาบอวบ ทรงสวย ตรงตามความต้องการของตลาด เหมือนที่เกษตรกร อ.พบพระ จ.ตาก แหล่งปลูกผักกาดขาวปลีคุณภาพสูงของไทย ทำได้
“อ.พบพระ ชาวบ้านนิยมปลูกทั้งกะหล่ำปลี พริก และผักกาดขาวปลี และพืชผักอีกไม่กี่ชนิด แต่ครอบครัวเราเลือกที่จะปลูกผักกาดขาวปลี เพราะให้ผลิตผลไว ปลูกแค่ 35-45 วัน สามารถเก็บเกี่ยวผลิตผลได้แล้ว ปีหนึ่งปลูกได้หลายรอบ จึงทำติดต่อกันมากว่า 20 ปี”
สายฟ้า เฮ่อเฮงวัฒนากิจ เกษตรกรมือโปรปลูกผักกาดขาวปลี อ.พบพระ จ.ตาก แนะเทคนิคปลูกผักกาดขาวปลียังไงให้ได้คุณภาพตามตลาดต้องการ...เริ่มต้นที่เลือกเมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพ ให้ผลผลิตได้ตามความต้องการของตลาด จากการทดลองปลูกมาแล้วหลายสายพันธุ์ พบว่า พันธุ์บิ๊กบูม 389 ของเจียไต๋ โตไว เข้าหัวไวมาก ขนาดทรงสวยกำลังดี น้ำหนักต่อหัว 1-1.3 กก. ให้ผลิตผลต่อไร่สูงถึง 8-10 ตัน ที่สำคัญสามารถปรับตัวได้ดีและทนต่อทุกสภาพอากาศ จึงเลือกใช้พันธุ์นี้
...
ปลูกแล้วไม่มีปัญหาเรื่องการหาตลาดรองรับ เพราะจะมีแม่ค้ามารับซื้อถึงแปลง ถ้าขายแบบเหมาราคาจะอยู่ที่ไร่ละ 27,000 บาท แต่ถ้าขายเองแบบชั่งกิโล อาจได้ถึงไร่ละ 4–5 หมื่นบาท ทั้งนี้ ราคาขึ้นกับฤดูกาลและปัจจัยทางการตลาดในแต่ละช่วงเวลา
วิธีการปลูกเริ่มจาก การเตรียมดิน ตากดินให้แห้งประมาณ 7-10 วัน จึงย่อยพรวนดินให้ละเอียด ใส่ปุ๋ยคอกลงคลุกเคล้า จากนั้นเตรียมแปลงปลูก เว้นระยะห่างระหว่างแปลง 50 ซม. และระยะห่างระหว่างต้น 30 ซม.
แต่หากเป็นหน้าฝนอาจเพิ่มระยะอีก 5 ซม. เพื่อให้การระบายน้ำในแปลงดีขึ้น ลดความเสี่ยงต่อโรค และยังช่วยให้ผลิตผลมีขนาดใหญ่ขึ้น น้ำหนักต่อหัวเพิ่มขึ้น
การเพาะกล้า ทำในถาดเพาะประมาณ 20 วัน จากนั้นจึงนำกล้าย้ายลงแปลง จากนั้นให้ปุ๋ยบำรุงต้น มีเคล็ดลับสำคัญ ระวังอย่าให้เม็ดปุ๋ยตกลงในซอกใบ เพราะจะทำให้ใบเน่า เสียราคา...ให้ปุ๋ย 3 ครั้ง
ครั้งแรก ช่วงก่อนย้ายกล้าลงแปลงปลูก ใส่ปุ๋ยรองพื้นเพื่อเพิ่มธาตุอาหาร ให้ดินพร้อมสำหรับการย้ายกล้าลงปลูก ใส่ปุ๋ยสูตร 16-16-16 อัตรา 10 กรัมต่อต้น... ครั้งที่ 2 ช่วงหลังย้ายกล้าลงปลูก 10–15 วัน เพื่อเร่งการเจริญเติบโตของต้นและใบ ให้ปุ๋ยสูตร 21-0-0 และ 16-16-16 ผสมกันในอัตราส่วน 2:1 ปริมาณ 15-20 กรัมต่อต้น...ครั้งที่ 3 หลังย้ายกล้า 25–30 วัน ให้ปุ๋ยสูตร 13-13-24 ปริมาณ 20-25 กรัมต่อต้น เพื่อเร่งให้ผักกาดขาวปลีเข้าหัว ช่วยให้ผักกาดขาวปลีห่อแน่น และได้น้ำหนักเพิ่มขึ้น
เนื่องจากผักกาดขาวปลีมีระบบรากตื้น จึงต้องการความชื้นที่พอเพียงและสมํ่าเสมอ โดยเฉพาะระยะที่ห่อหัว ควรรักษาความชื้นไว้ 70-85% ของความสามารถในการอุ้มนํ้าของดิน หากขาดนํ้าจะทำให้ชะงักการเจริญเติบโต พืชจะแสดงอาการขาดโบรอน ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช
สังเกตได้จากลำต้นจะกลวง เนื้อเยื่อเป็นสีดำ ต้นแคระแกร็น ส่วนแกนหรือไส้ของลำต้นจะเกิดอาการแยกแตกออก หรือเน่ากลวง ระบบรากจะไม่สมบูรณ์ บางครั้งจะเน่าเสียไปด้วย...แต่ถ้าให้ความชื้นสูงเกินไป จะทำให้เกิดการระบาดของโรคได้
ที่สำคัญระหว่างการปลูก ต้องคอยเดินดูแปลงให้ละเอียด เพราะหากมีโรคและแมลงเข้ามา จะได้จัดการได้ทันท่วงที โรคจะได้ไม่ลามระบาดสร้างความเสียหายสาหัส.
กรวัฒน์ วีนิล