- ข่าวการเสียชีวิตอย่างกะทันหันของ ยีน แฮ็กแมน นักแสดงรุ่นใหญ่กับ เบตซี อาราคาวะ สร้างความตกตะลึงไปทั่วโลก แต่ผลชันสูตรกลับน่าตกใจยิ่งกว่า
- ผลชันสูตรออกมาว่า เบตซี เสียชีวิตก่อนหน้าผู้เป็นสามีนานร่วมสัปดาห์ ด้วยโรคปอดจากการติดเชื้อฮันตาไวรัส ซึ่งเป็นโรคที่พบได้ไม่บ่อยนัก ส่วนสามีผู้ป่วยอัลไซเมอร์รุนแรง หัวใจวายเสียชีวิตในเวลาต่อมา
- ฮันตาไวรัสมีสัตว์ฟันแทะเป็นพาหะ มีคุณสมบัติสามารถลอยขึ้นสู่อากาศได้ หากของเสียหรือน้ำลายจากสัตว์ที่มันอยู่แห้งแล้ว แต่ละปีมีผู้ติดเชื้อทั่วโลกนับแสนราย
ข่าวการเสียชีวิตอย่างกะทันหันของ ยีน แฮ็กแมน นักแสดงระดับตำแหน่งผู้ได้รับรางวัลออสการ์ กับ เบตซี อาราคาวะ ภรรยา ที่บ้านของทั้งสองในรัฐนิวเม็กซิโกเมื่อเดือนก่อน สร้างความตกใจไปทั่วโลก แต่ผลการชันสูตรศพที่ออกมาเมื่อวันศุกร์กลับช็อกยิ่งกว่า เมื่อพบว่า เบตซีเสียชีวิตก่อนแฮ็กแมนนานร่วมสัปดาห์
ผลการชันสูตรชี้ว่า เบตซี อาราคาวะ เสียชีวิตจากโรคปอดจากการติดเชื้อ “ฮันตาไวรัส” (HPS) ในขณะที่นายแฮ็กแมนผู้เป็นสามี ป่วยโรคอัลไซเมอร์ขั้นรุนแรง ใช้ชีวิตไปตามปกติโดยไม่รู้ว่าภรรยาเสียชีวิตแล้ว ก่อนที่เขาจะหัวใจวายและจากโลกนี้ไปใน 1 สัปดาห์ให้หลัง
ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์เตือนว่า ฮันตาไวรัสเป็นเชื้อโรคหายากที่ติดต่อเข้าสู่มนุษย์ผ่านการสัมผัสกับมูลของสัตว์ฟันแทะที่ติดเชื้อ มันสามารถก่อให้เกิดอาการคล้ายไข้หวัด และในกรณีรุนแรง ก็อาจทำให้เกิดโรค HPS ซึ่งเป็นโรคปอดที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
มาทำความรู้จักกันว่า ฮันตาไวรัสนี้มันคืออะไร ติดต่อเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์ได้อย่างไร และพบผู้ติดเชื้อบ่อยแค่ไหน?
...
ฮันตาไวรัสคืออะไร?
ฮันตาไวรัสคือสายพันธุ์หนึ่งของเชื้อไวรัสที่ใช้สัตว์ฟันแทะ เช่น หนู เป็นพาหะ ตามปกติไวรัสเหล่านี้จะอยู่ในฉี่, มูล หรือน้ำลายที่สัตว์ฟันแทะขับถ่ายออกมา แต่เมื่อสารคัดหลั่งดังกล่าวแห้งแล้ว ไวรัสจะลอยขึ้นสู่อากาศ และมีโอกาสที่มนุษย์จะสูดมันเข้าสู่ร่างกาย
วิธีติดต่ออีกอย่างที่พบได้น้อยกว่าคือ ติดจากการกัดหรือการข่วนของสัตว์ฟันแทะโดยตรง ในอเมริกาเหนือ ฮันตาไวรัสใช้หนูกวาง หรือหนูสายพันธุ์ เปโรมิสคัส (Peromyscus) เป็นพาหะที่พบบ่อยที่สุด
ไวรัสตัวนี้สามารถทำให้เกิดอาการป่วยรุนแรงได้ 2 อย่างคือ กลุ่มอาการโรคปอดจากการติดเชื้อฮันตาไวรัส (HPS) ซึ่งพบมากที่สุดในสหรัฐฯ และเป็นโรคที่ทำให้ น.ส.อาราคาวะถึงแก่ชีวิต
ระยะฟักตัวของโรคอยู่ที่ประมาณ 2-6 สัปดาห์ โดยอาการมักเริ่มขึ้นด้วยการเหนื่อยล้า มีไข้ และปวดกล้ามเนื้อ ตามด้วยอาการปวดหัว วิงเวียน หนาวสั่น และปัญหาเกี่ยวกับท้องต่างๆ
ตามการเปิดเผยของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐฯ (CDC) หากผู้ติดเชื้อเริ่มมีอาการโรคทางเดินหายใจ จะมีโอกาสเสียชีวิตสูงถึงประมาณ 38%
ส่วนอาการป่วยที่ 2 คือ กลุ่มอาการไข้เลือดออกร่วมกับกลุ่มอาการทางไต (HFRS) ซึ่งมีความร้ายแรงกว่าและส่งผลกระทบต่อไตเป็นหลักตามชื่อ อาการเริ่มด้วยมีไข้ฉับพลัน ปวดเอว มีเลือดออกลักษณะต่างๆ มากน้อยแตกต่างกันไป และอาการทางไต
ระยะฟักตัวของกลุ่มอาการแบบนี้ อาจสั้นเพียงไม่กี่วันหรือนานได้ถึง 2 เดือน แต่ส่วนใหญ่อยู่ที่ประมาณ 2 - 4 สัปดาห์
ทั่วโลกมีผู้ติดเชื้อมากแค่ไหน?
CDC ระบุว่า ในช่วงปี 2536 ถึง 2565 ในสหรัฐฯ มีผู้ติดเชื้อฮันตาไวรัสที่ได้รับการยืนยันทั้งสิ้น 864 ราย โดยกรณีส่วนใหญ่พบในพื้นที่แถบชนบทของรัฐทางตะวันตกอย่าง แคลิฟอร์เนีย, วอชิงตัน, แอริโซนา, นิวเม็กซิโก และโคโลราโด
ขณะที่ทั่วโลกมีรายงานพบผู้ป่วย HPS ปีละประมาณ 15,000-20,000 คน ขณะที่พบผู้ป่วยกลุ่ม HFRS ถึงปีละกว่า 150,000 คน ตามข้อมูลจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติของสหรัฐฯ โดยมากกว่าครึ่งอยู่ในประเทศจีน
ส่วนในไทยเคยมีรายงานพบผู้ติดเชื้อคล้ายฮันตาไวรัสแบบกลุ่มอาการไข้เลือดออกร่วมกับกลุ่มอาการทางไตบ้าง แต่ไม่เคยพบกรณีก่อโรครุนแรงในคนมาก่อน เช่นเดียวกับผู้ป่วยกลุ่มอาการโรคปอดจากการติดเชื้อฮันตาไวรัส
ฮันตาไวรัสรักษาอย่างไร?
ในปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาเฉพาะทางสำหรับอาการติดเชื้อไวรัสชนิดนี้ ผู้ป่วยที่มีอาการหนักอาจจำเป็นต้องเข้ารักษาในห้องไอซียูของโรงพยาบาล ขณะที่บางคนจำเป็นต้องสอดท่อช่วยหายใจ
ส่วนมาตรการป้องกันมีหลายวิธี เช่น ป้องกันหรือขจัดสัตว์ฟันแทะไม่ให้เข้าไปในบ้านเรือนหรืออาคาร, เก็บอาหารไว้ในที่ที่สัตว์ฟันแทะเข้าไปกินไม่ได้ และฆ่าเชื้อบริเวณที่มีสัตว์ฟันแทะ โดยการพ่นน้ำยาฆ่าเชื้อโรค (เช่น สารฟอกขาวที่เจือจาง) ก่อนทำความสะอาด ห้ามใช้วิธีการกวาดหรือดูดฝุ่นบริเวณที่หนูเคยเข้าไป ให้ใช้วิธีถูด้วยผ้าเปียกหรือโดยใช้ผ้าชุบสารเคมีฆ่าเชื้อโรค เป็นต้น
การสวมอุปกรณ์ป้องกันก็ได้รับคำแนะนำเช่นกัน โดยเฉพาะตอนทำความสะอาดมูลสัตว์ฟันแทะ เพื่อที่จะไม่สูดอากาศที่อาจปนเปื้อนไวรัสเข้าไป
ผู้เขียน : ทิตชนม์ สว่างศรี
ที่มา : bbc , ncbi