วันเสาร์สบายๆ วันนี้ไปคุยเรื่อง “การต่อต้านนักท่องเที่ยว” ของชาวเมืองบาร์เซโลนา ประเทศสเปน กันนะครับ เพิ่งเกิดขึ้นต้นเดือนนี้เอง มีการเดินขบวนหลายพันคน ถือป้ายไล่นักท่องเที่ยวต่างชาติ "Tourist Go Home" ไปตามถนนที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ มีการติดป้ายไล่นักท่องเที่ยวตามอาคาร สะท้อนถึงความรู้สึกไม่พอใจของชาวเมือง "Tourist Your Luxury Trip My Daily Misery. ทริปการท่องเที่ยวที่หรูหราของพวกคุณ คือ ความทุกข์ยากทุกวันของพวกฉัน” นอกจากนี้ยังมีการใช้ปืนฉีดน้ำ
ไล่ฉีดนักท่องเที่ยวต่างชาติตามร้านรวงต่างๆ บางคนนั่งรับประทานอาหารอยู่ในร้านก็ถูกฉีดน้ำใส่ มีการใช้เทปหนาแบบตำรวจปิดกั้นทางเข้าโรงแรมและร้านกาแฟหลายแห่ง
แต่ยังดีที่ไม่มีการทำร้ายนักท่องเที่ยวแต่อย่างใด
ปีที่แล้ว สเปนมีนักท่องเที่ยวต่างชาติแห่ไปเที่ยวกันถึง 85 ล้านคน รองจากฝรั่งเศสที่มีนักท่องเที่ยวกว่า 100 ล้านคน มากที่สุดในยุโรป ทั้งที่กรุงปารีสก็เป็นสถานท่องเที่ยวที่ไม่ปลอดภัย มีการขโมยปล้นจี้นักท่องเที่ยวจำนวนมากทุกวัน แม้แต่บนถนนชองป์เอลิเซ ถ้าใครหิ้วถุงแบรนด์เนมออกจากร้านแบรนด์เนม อาจถูกปล้นได้ในกลางวันแสกๆ สาเหตุที่คนไปเที่ยวสเปนกันมาก เพราะมีค่าใช้จ่ายถูกกว่าประเทศอื่นในยุโรป เมืองบาร์เซโลนามีท่าเรือสำราญตั้งอยู่ ทำให้มีนักท่องเที่ยวแบบเช้ามาเย็นกลับจำนวนมาก ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของชาวเมือง
เมืองบาร์เซโลนามีประชากร 1.6 ล้านคน ปีที่แล้วมีนักท่องเที่ยวมาเยือนถึง 7.8 ล้านคน มาแย่งกินแย่งใช้จนชาวเมืองเดือดร้อนกันหมด มีการสร้างโรงแรมเพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า ทำให้ชาวเมืองจำนวนมากไม่สามารถมีที่อยู่อาศัยได้ ค่าเช่าก็เพิ่มขึ้นถึง 68% จึงต้องลุกขึ้นมาขับไล่นักท่องเที่ยวที่มาสร้างความเดือดร้อนให้กับชาวเมือง
...
21 มิถุนายนที่ผ่านมา เจาม์ โกลโบนี นายกเทศมนตรีเมืองบาร์เซโลนา ได้ออกประกาศใหม่ “ห้ามให้เช่าที่พักระยะสั้นในทุกกรณี” ตั้งแต่สิ้นปี 2028 เป็นต้นไป เพื่อแก้ปัญหาใหญ่ของชาวบาร์เซโลนา นั่นคือ “วิกฤติที่อยู่อาศัย” เนื่องจากพลเมืองและแรงงานในท้องถิ่นต้องถูกขับไล่ให้ออกไปอยู่นอกเมือง จากราคาบ้านและค่าเช่าบ้านในเมืองที่แพงขึ้นมาก ทำให้ทางการบาร์เซโลนาตัดสินใจ ส่งคืนอพาร์ตเมนต์กว่า 10,000 ห้อง ที่อยู่ในรายชื่อที่พักให้เช่าระยะสั้นของ Airbnb และ แพลตฟอร์มอื่นๆ กลับไปสู่ระบบการซื้อขายและให้เช่าในระยะยาวแก่ชาวเมืองตามเดิม
บาร์เซโลนาไม่ใช่เมืองแรกที่ห้ามปล่อยเช่าที่พักระยะสั้น มหานครนิวยอร์ก ก็มีกฎหมายห้าม ถือว่าการให้เช่าที่พักระยะสั้นเป็นเรื่องผิดกฎหมาย แนวโน้มเมืองใหญ่หลายแห่งในโลก ก็กำลังต่อต้านการให้เช่าที่พักระยะสั้นแบบ Airbnb และแพลตฟอร์มแบบเดียวกันมากขึ้น เพราะส่งผลกระทบต่อคนท้องถิ่น ทำให้ราคาบ้านและค่าเช่าบ้าน ค่าเช่าที่พักอาศัยแพงขึ้น
กระแสการต่อต้านนักท่องเที่ยวล้นเมือง ที่กำลังขยายไปทั่วยุโรป ไม่ใช่เพิ่งเกิดขึ้นในยุคนี้ แต่เกิดขึ้นมาหลายสิบปีแล้ว ผมเคยเจอเองที่ กรุงลอนดอน เมื่อ 40 กว่าปีก่อน ทำให้อังกฤษต้องสร้าง “เมืองบริวาร” รอบกรุงลอนดอนกว่า 10 เมืองขึ้นมาแก้ปัญหา โดยอพยพคนในกรุงลอนดอนไปอยู่เมืองบริวารที่มีบ้านและค่าครองชีพถูกกว่ามาก
คนในกรุงลอนดอนวันนี้ หาคนท้องถิ่นที่เป็นชาวผู้ดีอังกฤษได้น้อยมาก ส่วนใหญ่ย้ายไปอยู่เมืองใหม่ขนาดเล็กที่มีค่าครองชีพถูกกว่า คนในกรุงลอนดอนส่วนใหญ่เป็นชาวต่างชาติ และ คนจนอีกกว่าล้านคน ทำให้กรุงลอนดอนไม่ใช่เมืองที่ปลอดภัยอีกต่อไปแล้ว
ธุรกิจการท่องเที่ยว สร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำก็จริง แต่ต้องแลกมาด้วย ความเดือดร้อนของคนท้องถิ่น ดังนั้น การพัฒนาการท่องเที่ยว ต้องให้คนท้องถิ่นได้ประโยชน์เพื่อเป็นมิตรกับนักท่องเที่ยว ไม่ใช่คิดแต่หารายได้จากธุรกิจท่องเที่ยว แต่ไม่สนใจความเดือดร้อนของคนท้องถิ่น สุดท้ายก็นำไปสู่ “การต่อต้านนักท่องเที่ยวล้นเมือง” อย่างที่เห็น.
"ลม เปลี่ยนทิศ"
คลิกอ่านคอลัมน์ “หมายเหตุประเทศไทย” เพิ่มเติม