5 - 7 ตุลาคม ค.ศ.2013 มีการประชุมผู้นำกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (APEC) ที่บาหลี อินโดนีเซีย วันสุดท้ายของการประชุมเป็นวันคล้ายวันเกิดของปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย สี จิ้นผิงมอบเค้กวันเกิดให้ปูติน ปูตินหยิบขวดวอดก้ามาเปิดรินให้นายสีดื่ม จากนั้นก็พูดคุยกันอย่างเป็นกันเอง ปูตินเล่าทางหน้าจอทีวีว่า แกไม่เคยสร้างความสัมพันธ์แบบนั้นหรือนัดหมายแบบนั้นกับผู้นำชาติอื่นมาก่อนเลย ยกเว้นกับนายสี คำพูดของปูตินทำให้เราเห็นความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างประเทศสองมหาอำนาจที่มีพรมแดนประชิดติดกันอย่างรัสเซียและจีน
สหรัฐฯไม่ชอบความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับจีน เพราะถ้าจีนและรัสเซียจับมือกัน โอกาสที่สองประเทศจะพุ่งทะยานสู่การเป็นมหาอำนาจโลกมีสูง สหรัฐฯกลัวว่าความเป็นมหาอำนาจเดี่ยวที่ตนเคยครองมาตั้งแต่โซเวียตล่มเมื่อปลาย ค.ศ.1991 จะหมดไป พันธมิตรที่สหรัฐฯมีไม่ยิ่งใหญ่และไม่แนบแน่นเหมือนความสัมพันธ์รัสเซีย-จีน แต่เป็นไปในทำนองลูกพี่กับลูกน้องมากกว่า ไม่ว่าจะเป็นแคนาดา อังกฤษ ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น หรือแม้แต่เกาหลีใต้
ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของรัสเซียและจีนทำให้ประเทศเล็กชาติน้อยทั้งหลายมีความมั่นใจและมีความกล้าหาญชาญชัยที่จะเดินถอยห่างจากสหรัฐฯและพวก ที่เห็นเด่นชัดเลยก็คือปากีสถานและซาอุดีอาระเบีย ซึ่งการกระดิกพลิกตัวของซาอุฯทำให้หลายประเทศนำไปพิจารณาและอาจจะใช้เป็นตัวอย่างที่ตัวเองจะเดินตาม
17 มีนาคม 2023 ศาลอาญาระหว่างประเทศ (ไอซีซี) มี แถลงการณ์การออกหมายจับปูติน ไอซีซีโยนข้อหาอาชญากรรมสงครามใส่ปูติน กล่าวหาว่าปูตินเกี่ยวข้องกับการบังคับขนย้ายเด็กอย่างผิดกฎหมาย ไบเดนยุให้ไอซีซีรีบจับปูติน หลังจากนั้นสื่อสหรัฐฯและตะวันตกก็ชุมนุมสุมหัวกันเรียกปูตินว่าอาชญากร สงคราม หวังจะโยนให้ข้อหานี้ติดอยู่บนหน้าผากของปูตินตลอดไป
...
สหรัฐฯหวังผลว่าจีนจะแขยงแขงขนกลัวโดนพ่วงข้อหาตามรัสเซียและจะทิ้งรัสเซีย ทว่าสหรัฐฯคาดผิดครับ นอกจากไม่กลัวแล้ว ประธานาธิบดีจีนยังแสดงตัวใกล้ชิดกับรัสเซียมากยิ่งขึ้นด้วยการเดินทางไปเยือนกรุงมอสโก เป็นการยืนยันความเป็นมิตรแท้ของจีนที่มีต่อรัสเซีย ประเทศอำนาจรองและประเทศเล็กชาติน้อยจำนวนไม่น้อยชื่นชมจุดยืนของจีน จุดยืนอย่างนี้นี่ละครับที่จะได้ใจชาติรัฐอื่น ต่อไปในอนาคตก็จะมีประเทศที่อยากคบหาสมาคมกับจีนมากขึ้น
โดนนายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯตำหนิการเดินทางไปเยือนกรุงมอสโกของนายสีว่า จีนไม่มีจิตสำนึกของความรับผิดชอบที่จะสนับสนุนการนำตัวปูตินเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมฐานก่ออาชญากรรมสงครามในอูเครน การพูดของรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯไม่มีน้ำหนัก เพราะสหรัฐฯเองไม่ได้เป็นภาคีของธรรมนูญกรุงโรมที่ใช้เป็นสนธิสัญญาของสหประชาชาติซึ่งใช้ก่อตั้งศาลอาญาระหว่างประเทศ จะว่าไปแล้วประเทศใหญ่ๆ ของโลกไม่ว่าสหรัฐฯ รัสเซีย จีน อินเดีย ก็ไม่มีประเทศไหนเป็นภาคีไอซีซี แม้แต่ประเทศไทยของเราเองก็ไม่ได้เป็น
จีนไม่ยอมให้สหรัฐฯตีกินด้วยคำพูดแต่เพียงฝ่ายเดียว กระทรวงการต่างประเทศจีนก็ให้โฆษกกระทรวงออกมาเตือนสหรัฐฯว่าอย่าสองมาตรฐาน พวกสื่อจีนก็ลุยโต้ตอบคำต่อคำ ประโยคต่อประโยค สำนักข่าวซินหัวออกมาบอกว่าประชาชนจีนไม่อ่อนไหวกับคำขู่ เสือกระดาษอย่างสหรัฐฯไม่สามารถคุกคามจีนได้โดยเด็ดขาด สื่อจีนย้ำต่ออีกว่า ยิ่งสหรัฐฯตามไล่บี้จีนและรัสเซียมากเท่าใด สองประเทศก็ยิ่งหันหน้าเข้าหากันมากขึ้นเท่านั้น
ผู้คนบนโลกจำนวนไม่น้อยเริ่มเข้าใจแล้วว่า สหรัฐฯเป็นผู้อยู่เบื้องหลังของการก่อสงครามรัสเซีย-อูเครน สิ่งที่สหรัฐฯกลัวที่สุดก็คือ กลัวสงครามจบไว “สหรัฐฯทำทุกอย่างให้สงครามดำเนินต่อไป” สหรัฐฯเป็นประเทศที่มีรายได้หลักจากสงครามและการสร้างความกลัวในภูมิภาคต่างๆ เพื่อให้แต่ละชาติบ้านเมืองต้องสะสมอาวุธใช้ป้องกันตนเอง ซึ่งอาวุธเหล่านั้นส่วนใหญ่ซื้อจากสหรัฐฯ.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com