ปฏิทินจันทรคติ (Lunar calendar) คือวิธีนับวันและเดือนโดยถือเอาการเดินของดวงจันทร์เป็นหลัก ซึ่งปฏิทินรูปแบบนี้ใช้กันในสมัยโบราณ เช่น วางแผนช่วงเวลาออกทำประมง หว่านเมล็ดพันธุ์ เก็บเกี่ยวผลิตผล แต่ก็ยังมีการสืบสานใช้มาถึงปัจจุบันเช่นกัน อย่างในการพยากรณ์ทางโหราศาสตร์
เมื่อเร็วๆนี้ มีทีมวิจัยอิสระกลุ่มเล็กๆส่วนหนึ่งมาจากมหาวิทยาลัยเดอรัมในอังกฤษ ได้ถอดรหัสเครื่องหมายจากภาพวาดในถ้ำที่วาดโดยนักล่ายุคน้ำแข็งเมื่อหลายหมื่นปีก่อน โดยระบุว่า ในภาพยุคน้ำแข็งกว่า 600 ภาพบนผนังถ้ำและวัตถุบางอย่างมีหลักฐานเป็นตัวเลขและอ้างอิงถึงปฏิทิน ทีมเผยว่า หลังจากศึกษามาหลายปี ก็พบว่าเครื่องหมายเหล่านี้สอดคล้องกับพฤติกรรมตามฤดูกาลของสัตว์ เช่น การผสมพันธุ์ การให้กำเนิด ทีมตั้งข้อสังเกตว่าข้อมูลดังกล่าวมีความสำคัญมากสำหรับนักล่าในยุคแรกๆ เพราะสิ่งนี้จะช่วยในการติดตามว่าสัตว์ชนิดใดที่จะถูกฆ่าได้ง่ายที่สุดในช่วงเวลาที่กำหนดไว้
ทีมวิจัยยังพบว่า ข้อมูลตามฤดูกาลที่วาดบนผนังสามารถแบ่งออกเป็น 13 ช่วง ซึ่งตรงกับปีปฏิทินจันทรคติ เชื่อว่านี่คือหลักฐานของการใช้ปฏิทินจันทรคติเป็นครั้งแรก อีกทั้งยังพบเครื่องหมายบางอย่าง เช่น สัญลักษณ์รูปตัว Y ที่เกิดจากการเพิ่มเส้นแบ่งไปยังอีกเส้นหนึ่ง หมายถึงการให้กำเนิด อย่างไรก็ตาม นักวิจัยมองว่ายังต้องทำงานอีกมากในการศึกษาศิลปะบนผนังถ้ำ และยังมีเครื่องหมายที่ยังไม่ได้รับการถอดรหัสอีกมาก.
Credit: Cambridge Archaeological Journal (2023). DOI: 10.1017/S0959774322000415