ประชากรฮ่องกงลดฮวบ เหตุแห่อพยพย้ายประเทศ

• ประชากรในฮ่องกงลดลงต่อเนื่องในช่วงปี 2562-2564 หลังจากที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องมากว่า 10 ปี จากปัจจัยภาวะเศรษฐกิจถดถอย โรคระบาด รวมทั้งการประท้วงทางการเมือง
• ล่าสุดจำนวนประชากรชาวฮ่องกงเหลืออยู่ราว 7.39 ล้านคน นับว่าลดลงไป 1.2 เปอร์เซ็นต์ภายใน 1 เดือน หรือราว 90,000 คน
• แม้ประชากรจะลดลงจากการอพยพออกนอกประเทศ แต่รัฐบาลฮ่องกงระบุว่าไม่เกี่ยวกับการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงแต่อย่างใด

จำนวนประชากรของฮ่องกงลดลงอย่างมากในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา เนื่องจากชาวฮ่องกงพากันย้ายถิ่นฐาน หลังจากรัฐบาลบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติ ซึ่งนำไปสู่ความขัดแย้งและการประท้วงต่อต้านอย่างต่อเนื่องในฮ่องกง โดยมีประชากรเกือบ 90,000 คน อพยพออกนอกประเทศไปแล้ว หรือคิดเป็น 1.2 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนประชากร โดยหนึ่งในจุดหมายหลักของผู้อพยพชาวฮ่องกง คืออังกฤษ ซึ่งเปิดโอกาสให้พลเมืองที่ถือหนังสือเดินทางสัญชาติบริติชโพ้นทะเล ยื่นขอสัญชาติอังกฤษได้เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา โดยข้อมูลของหน่วยงานในอังกฤษระบุว่า ในช่วงไตรมาสแรกของปีนี้ อังกฤษได้รับคำร้องขอดังกล่าวกว่า 34,000 รายการ และได้รับการอนุมัติแล้ว 7,200 คำร้อง
จำนวนประชากรที่ลดลงเหลือเพียงราว 7.39 ล้านคน ถือเป็นการลดลงครั้งใหญ่ที่สุด นับตั้งแต่เริ่มมีสัญญาณการลดลงของประชากรในช่วงกลางปี 2020 ที่ผ่านมา ที่ลดลงเฉลี่ย 0.3 เปอร์เซ็นต์ต่อปี

ขณะที่ก่อนหน้านั้น จำนวนประชากรในฮ่องกงมีการเติบโต อย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่กลางปี 2003 โดยมีอัตราเพิ่มเฉลี่ย ตั้งแต่ 0.2-1.1 เปอร์เซ็นต์ จนมีประชากรเพิ่มมาเป็น 7.5 ล้านคน ในช่วงสิ้นปีที่ผ่านมา

ด้านโฆษกรัฐบาลฮ่องกง ได้ออกมาชี้แจงว่า ตัวเลขของประชากรที่อพยพออกจากฮ่องกง มาจากเหตุผลที่หลากหลาย นอกเหนือจากการย้ายถิ่นฐานแล้ว ก็ยังมีเหตุผลของการไปศึกษาต่อ หรือไปทำงานในต่างประเทศด้วย ไม่เกี่ยวกับการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงเพียงอย่างเดียว นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่า สาเหตุที่ประชากรลดจำนวนลงเกิดจากการคุมเข้มพรมแดน และมาตรการกักตัวอย่างเข้มงวดของโรคโควิด-19 ทำให้มีอัตราคนไหลเข้าประเทศต่ำ

ศาสตราจารย์ พอล ยิป ซิ่วเฟย จากคณะการบริหารงานสวัสดิการสังคม มหาวิทยาลัยฮ่องกง ระบุว่าตัวเลขนี้นับเป็นแนวโน้มที่น่าตกใจ เพราะเป็นการลดลงอย่างรวดเร็วจากการย้ายถิ่นสุทธิ ในขณะที่อัตราการเกิดก็ลดต่ำลง แม้ว่าส่วนหนึ่งที่อพยพออกไปจะเกี่ยวกับการไปทำงานและเรียนต่อ ที่จะมีประชากรกลุ่มนี้ทุกๆ ปีอยู่แล้ว แต่ในปีนี้ตัวเลขผู้อพยพออกจากฮ่องกงได้เพิ่มขึ้นจาก 20,900 คนในปีก่อนหน้า ไปเป็น 89,200 คน เป็นสิ่งที่รัฐบาลฮ่องกงควรจะหาคำตอบว่าเหตุผลเกิดจากอะไรบ้าง เพราะมีชาวฮ่องกงจำนวนไม่น้อยกังวลต่อการจำกัดเสรีภาพในการแสดงความเห็น เช่นเดียวกับการเปลี่ยนไปของระบบการศึกษาที่ยังไม่เห็นความชัดเจน

ท่ามกลางความไม่แน่นอนและความไม่ชัดเจนนี้ คนที่มีทางเลือกจึงเลือกที่จะอพยพย้ายถิ่นโดยไม่รอ ดังนั้นรัฐบาลจึงควรชี้แจงให้ชัดเจน พร้อมกับหาคำตอบด้วยว่าการอพยพย้ายถิ่นเช่นนี้ จะส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงประชากรในระยะยาวอย่างไรบ้าง

ในช่วงระหว่างกลางปี 2019 จนถึงกลางปีที่แล้ว มีประชากรที่ย้ายถิ่นมาจากจีนแผ่นดินใหญ่เข้ามาพำนักในฮ่องกง 22,100 คน ลดลงจากปีก่อน 37 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่จำนวนการเกิดนับตั้งแต่กลางปีที่แล้วจนถึงปีนี้อยู่ที่ 38,500 คน และเสียชีวิตอีก 50,400 ศพ 

ศาสตราจารย์ ยิป ซึ่งเคยเป็นอดีตคณะกรรมาธิการขับเคลื่อนนโยบายด้านประชากรของรัฐบาลฮ่องกง ประเมินว่า ฮ่องกงจะต้องเผชิญกับการลดลงต่อเนื่องของจำนวนประชากรโดยรวมในช่วง 1-2 ปีข้างหน้า ซึ่งเกิดจากการอพยพย้ายถิ่นฐานเป็นหลัก แล้วหลังจากนั้นตัวเลขในการอพยพออกถึงจะเริ่มคงที่ พร้อมทั้งยังเตือนให้รัฐบาลพิจารณามาตรการจูงใจต่างๆ เพิ่มเติม เพื่อจะเพิ่มอัตราการเกิดในฮ่องกงด้วย อย่างเช่นให้สิทธิพิเศษในการหาที่อยู่อาศัยให้กับคู่แต่งงานที่ให้กำเนิดบุตร

ขณะที่รายงานประจำปีของกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ พบว่าตัวเลขการถอนเงินจากกองทุนก่อนกำหนด ด้วยเหตุผลที่จะย้ายออกนอกประเทศอย่างถาวรเมื่อปีที่แล้ว ทำสถิติสูงสุดมากถึง 6,600 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือคิดเป็นเงินไทยกว่า 28,000 ล้านบาท พุ่งขึ้น 27 เปอร์เซ็นต์จากปีงบประมาณปีก่อน

ด้านสำนักงานสถิติแห่งชาติของฮ่องกง ได้ประมาณการไว้เมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้วว่า จำนวนประชากรของฮ่องกงมีแนวโน้มที่จะลดลงเหลือราว 7.35 ล้านคน ภายใน 50 ปี ซึ่งในจำนวนนี้เกือบ 40 เปอร์เซ็นต์จะเป็นประชากรสูงวัย ซึ่งสะท้อนถึงปัญหาสังคมผู้สูงอายุที่กำลังจะตามมาอีก.

ผู้เขียน : อาจุมมาโอปอล

ที่มา : เซาท์ไชนามอร์นิงโพสต์ , ดิอินดิเพนเด้นท์