ข้าวหอมมะลิ หอม อร่อย แต่ทำไมไทยจึงเสียแชมป์ "ข้าวที่ดีที่สุดในโลก" ในปี 65 และที่สำคัญไทยแพ้คะแนนกัมพูชาแค่ 1 แต้มเท่านั้น
จากการประกวดข้าวที่ดีที่สุดในโลก ปี 65 หรือ The World’s Best Rice 2022 ระหว่างการประชุมข้าวโลก ที่จังหวัดภูเก็ตนั้น พบว่า ข้าวหอมมะลิผกาลำดวน จากกัมพูชา คว้ารางวัลข้าวที่ดีที่สุดในโลกไปครอง ทั้งนี้ ทำให้กัมพูชาครองแชมป์เป็นครั้งที่ 5 ส่วนข้าวหอมมะลิไทยเสียแชมป์ โดยได้อันดับ 2 อันดับไปครอง
ส่วนรางวัลที่ 3 คือ ข้าวหอมจากเวียดนาม และอันดับ 4 ข้าวหอมจากลาว โดยปี 65 สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยส่งข้าวหอมมะลิจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือเข้าประกวดเพียง 1 ตัวอย่าง จาก 20 ตัวอย่าง จากผู้เข้าประกวดทั้งไทย เวียดนาม กัมพูชา เมียนมา ลาว อินเดีย ปากีสถาน จีน และสหรัฐฯ
ชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า ข้าวไทยและกัมพูชาเข้ารอบสุดท้ายเพียง 2 ชาติ น่าเสียดายว่า ข้าวหอมมะลิไทยแพ้ข้าวหอมผกาลำดวน กัมพูชา เป็นการแพ้แบบสูสีมาก ห่างกันเพียง 1 คะแนน ทั้งนี้ จากการสอบถามกรรมการตัดสิน ซึ่งเป็นเชฟใหญ่จากสหรัฐฯ บอกว่า แพ้กันที่กลิ่น หลังการหุงแล้ว ข้าวผกาลำดวนกลิ่นหอมมาก แต่ข้าวหอมมะลิไทยกลิ่นอ่อนมาก
"น่าแปลกใจว่าปีนี้ข้าวหอมมะลิไทย กลิ่นไม่หอมเหมือนปกติ หลายคนพูดเป็นเสียงเดียวกันอาจเพราะน้ำมาก ฝนตกชุก ทำให้ข้าวไม่ได้สร้างกลิ่นที่แรงเหมือนปีก่อนที่ข้าวหอมมะลิไทยชนะเลิศ เพราะมีกลิ่นหอมมาก แต่ไม่เป็นไร ปีหน้า สมาคมจะคัดสรรข้าวหอมมะลิที่ดีที่สุดส่งเข้าประกวด"
ชูเกียรติ มองว่า การเสียแชมป์ครั้งนี้เป็นสัญญาณเตือนว่าไทยควรปรับปรุงพันธุ์ข้าวเก่าให้ดีขึ้น โดยเฉพาะเพิ่มผลผลิตต่อไร่ให้มากขึ้น ไม่เช่นนั้นจะไม่สามารถแข่งขันกับข้าวหอมของเพื่อนบ้านได้เพราะหลายปีมานี้ ทั้งเวียดนาม เมียนมา กัมพูชา ลาว พัฒนาพันธุ์ข้าวหอมให้มีคุณภาพดีขึ้นมาก และสามารถแข่งขันกับข้าวหอมมะลิของไทยได้
คาดว่าฤดูการผลิตปี 2565/66 ข้าวหอมมะลิไทยและข้าวหอมผกาลำดวนจะแข่งขันกันอย่างรุนแรงในด้านส่งออก เพราะผลผลิตเพิ่มขึ้นมากเหมือนกัน และราคาอาจลดลง ล่าสุดข้าวหอมมะลิไทยราคาส่งออกตันละ 750 เหรียญสหรัฐ ส่วนผกาลำดวนตันละ 720 เหรียญฯ แต่เมื่อได้รางวัล ราคาคงขยับขึ้นอีก
สำหรับการประกวดข้าวที่ดีที่สุดในโลก ข้าวหอมมะลิไทยเป็นแชมป์ถึง 7 ครั้ง ดังนี้
ปี 2552 ข้าวหอมมะลิไทย เป็นแชมป์โลก
ปี 2553 ข้าวหอมมะลิไทย เป็นแชมป์โลก
ปี 2554 เมียนมา
ปี 2555 กัมพูชา
ปี 2556 กัมพูชาร่วมกับสหรัฐฯ
ปี 2557 ไทยร่วมกับกัมพูชา
ปี 2558 สหรัฐฯ
ปี 2559 ไทย
ปี 2560 ไทย
ปี 2561 กัมพูชา
ปี 2562 เวียดนาม
ปี 2563 ไทย
ปี 2564 ไทย