หากพูดถึงแหล่งท่องเที่ยวยอดฮิตติดเทรนด์ในเวลานี้ ต้องมีชื่อของ “ถ้ำนาคา” ขึ้นอันดับหนึ่งสำหรับนักท่องเที่ยวสายมูเตลู เพราะเชื่อกันว่าเมื่อเดินทางไปกราบไว้ขอพรแล้วจะทำให้ชีวิตมีความเจริญรุ่งเรืองด้านการเงินและหน้าที่การงาน เป็นเหตุให้มีทั้งคนธรรมดาไปจนถึงเหล่าดาราคนดังที่เชื่อในเรื่องสายมูเดินทางมาอย่างไม่ขาดสาย สำหรับใครที่วางแผนจะไปตามรอยถ้ำนาคา ควรรู้อะไรบ้างก่อนเดินทาง ไทยรัฐออนไลน์รวบรวมมาให้แล้ว

1. ที่มาความมูของถ้ำนาคา

ก่อนที่จะไปขอพรควรรู้ประวัติเบื้องต้นซึ่งเป็นที่มาของความมูเตลูเสียหน่อย โดย "ถ้ำนาคา" เป็นถ้ำที่ถูกค้นพบใหม่ ภายในอุทยานแห่งชาติภูลังกา อำเภอบึงโขงหลง จังหวัดบึงกาฬ ซึ่งมีความสวยงามโดดเด่นจากความมหัศจรรย์และซับซ้อนของธรรมชาติที่ทำให้หินบริเวณถ้ำนาคามีลักษณะคล้ายเกล็ดงู ในทางวิทยาศาสตร์ด้านธรณีวิทยาเรียกว่า "ซันแครก" (Sun Crack) ที่เกิดจากการแตกผิวหน้าของหิน เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่แตกต่างกัน ระหว่างกลางวันและกลางคืนอย่างรวดเร็ว ทำให้หินเกิดการขยายตัวและหดตัวสลับไปมา จนแตกเป็นลายเหลี่ยม ต่อมามีการผุผังและกัดเซาะโดยน้ำและอากาศในแนวดิ่ง ทำให้เกิดลักษณะเป็นชั้นๆ และด้วยลวดลายที่โดดเด่นคล้ายกับพญานาคนี้จึงเป็นที่มาของเรื่องเล่าและความเชื่อที่ส่งต่อกันมาของถ้ำนาคา

ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

...

ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

ตามความเชื่อแต่โบราณมีตำนานเล่าว่า “เจ้าปู่อือลือราชา” เป็นราชาผู้ถูกสาปให้เป็นพญานาคเฝ้าถ้ำแห่งนี้ชั่วนิจนิรันดร์ เพราะเป็นต้นเหตุของรักไม่สมหวังระหว่างพญานาคกับมนุษย์ ทำให้เมืองที่เจริญรุ่งเรืองล่มสลายกลายเป็นบึงโขงหลง องค์อือลือจะพ้นคำสาปก็ต่อเมื่อบังเกิดเมืองขึ้นใหม่ ซึ่งในอดีตพื้นที่นี้ขึ้นกับจังหวัดหนองคาย แต่ปัจจุบันอยู่ในเขตพื้นที่ของจังหวัดใหม่คือบึงกาฬ

ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

ทั้งนี้ตำนานและความเชื่อที่เป็นเรื่องเล่าของถ้ำนาคามีทั้งหมด 7 เรื่องด้วยกัน คือ ตำนานพญานาคที่ถูกสาปเป็นหิน, "เมืองหลวงของชาวบังบด" หรือเมืองลับแล, ตำนานดินแดนแห่งเมืองพญานาคราช หรือเมืองบาดาล, ตำนานดินแดนประสูติของพระพุทธเจ้า 5 พระองค์, ตำนานดินแดนสนามรบกิเลส หรือพระธุดงค์กรรมฐาน, ตำนานดินแดนอาถรรพณ์ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ และ "ดินแดนสมุนไพร" ตำนานรามเกียรติ์ ตอนพระลักษณ์ต้องหอกโมกขศักดิ์

2. การเดินทางไปถ้ำนาคา

ด้วยกระแสความนิยมของถ้ำนาคาจึงทำให้ต้องการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยวไม่เกิน 350 คนต่อวัน ดังนั้นก่อนเดินทางจึงต้องมีการลงทะเบียนเพื่อจองคิวผ่านแอปพลิเคชันคิวคิว ล่วงหน้าไม่เกิน 15 วัน ส่วนการเดินทางสามารถทำได้ 3 วิธี คือ

  1. นั่งเครื่องบินไปลงที่จังหวัดอุดรฯ หรือจังหวัดนครพนม แล้วเช่ารถไปจังหวัดบึงกาฬ
  2. นั่งรถทัวร์ลงจังหวัดบึงกาฬ จากนั้นก็เช่ารถเพื่อขับไปอุทยานแห่งชาติภูลังกา
  3. ขับรถยนต์ส่วนตัวไปเอง

ไม่ว่าจะขึ้นเครื่องบินหรือมาด้วยรถทัวร์ก็ต้องทำการเช่ารถเพื่อเดินทางมายังอุทยานแห่งชาติภูลังกา ซึ่งมีพื้นที่ครอบคลุม 2 จังหวัด คือ จังหวัดนครพนม และจังหวัดบึงกาฬ โดยถ้ำนาคา อยู่ที่ตำบลโพธิ์หมากแข้ง อำเภอบึงโขงหลง จังหวัดบึงกาฬ แนะนำว่าควรปักหมุดมาที่ "น้ำตกตาดวิมานทิพย์" ได้เลย โดยแต่ละกลุ่มจะมีการเปิดให้ขึ้นห่างกัน 30 นาที ตามมาตรการเว้นระยะห่าง

ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

...

ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

ส่วนการเดินทางขึ้นไปยังถ้ำนาคานั้น จะขึ้นได้ทางเดียวคือ บริเวณ "สำนักสงฆ์ฐิติสาราราม" (วัดตาดวิมานทิพย์) เส้นทางน้ำตกตาดวิมานทิพย์ จุดนี้ระหว่างทางจะพบประตูเต่า หินหัวเรือ หัวนาคาหัวที่ 3 และเมื่อขึ้นถึงบนเขาจะมีทางไปพบหัวนาคาหัวที่ 1 ซึ่งเส้นทางเดินนั้น จะเป็นทางเดินป่าขึ้นเขา 2 กิโลเมตร เป็นทางดินสลับกับบันได และมีบางช่วงจะต้องดึงเชือก เส้นทางเดินป่าชัดเจนมีป้ายบอกทาง และมีเจ้าหน้าที่ประจำจุดต่างๆ เพื่อแนะนำและรักษาความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว

ซึ่งการเที่ยวชมถ้ำนาคาจะใช้เวลาเดินไปกลับทั้งหมดประมาณ 4-5 ชั่วโมง จึงควรเดินขึ้นในช่วงเช้า ตั้งแต่เวลา 7.00-12.00 น. เพื่อให้มีเวลาเที่ยวชมได้หลายจุด ซึ่งทางอุทยานฯ กำหนดให้ลงจากเขาถึงพื้นล่าง ก่อนเวลา 17.00 น. โดยไม่อนุญาตให้ทำการค้างคืน หรือกางเต็นท์บริเวณถ้ำนาคาโดยเด็ดขาด

...

3. เตรียมตัวให้พร้อมก่อนขึ้นถ้ำนาคา

เมื่อวางแผนการเดินทางเรียบร้อย ข้อควรรู้ที่สำคัญก่อนขึ้นถ้ำนาคาก็คือการเตรียมตัว เตรียมใจและร่างกายให้พร้อม เนื่องจากเป็นเส้นทางเดินที่มีความลาดชัน และระยะทางค่อนข้างไกล โดยมีข้อแนะนำดังนี้

  1. แต่งกายด้วยชุดที่ทะมัดทะแมงและควรสวมรองเท้าผ้าใบเพื่อให้พร้อมสำหรับการเดินป่า
  2. เตรียมน้ำดื่มยาดม หรือของใช้ส่วนตัวใส่กระเป๋าให้พร้อม
  3. ห้ามนำห้ามนำกระดาษทิชชู หลอดดูดน้ำ ถุงพลาสติก กล่องโฟม ดอกไม้ธูปเทียนเครื่องเซ่นไหว้ ขึ้นเขาโดยเด็ดขาด
  4. ผู้ที่มีร่างกายไม่แข็งแรง โดยเฉพาะผู้ป่วยความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคหัวใจ หรือโรคไขข้อ ไม่แนะนำให้ขึ้น
  5. หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน 100 กิโลกรัม และเด็กอายุต่ำกว่า 7 ปี ไม่ควรขึ้น
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม
ภาพจากเพจอุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดนครพนม

...

4. ค่าธรรมเนียมในการเที่ยวชมถ้ำนาคา

  • ผู้ใหญ่ 30 บาทต่อคน (ค่าธรรมเนียม 20 บาท และค่าประกันชีวิต 10 บาท)
  • เด็ก 20 บาทต่อคน (ค่าธรรมเนียม 10 บาท และค่าประกันชีวิต 10 บาท)
  • ค่ามัดจำขยะ 100 บาท/กลุ่ม

5. ข้อปฏิบัติในการเข้าชมถ้ำนาคา

นอกจากข้อควรรู้ทั้งหมดข้างต้นแล้ว ทางอุทยานแห่งชาติภูลังกาได้มีข้อกำหนดที่นักท่องเที่ยวทุกคนต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดทั้งหมด 16 ข้อดังต่อไปนี้

  1. ห้ามสัมผัสหรือแตะต้องประติมากรรมในถ้ำ เช่น หินงอก หินย้อย เสาหิน ฯลฯ
  2. ห้ามตี เคาะ ทำลายหินในถ้ำ
  3. ห้ามสูบบุหรี่ ก่อกองไฟ จุดธูปเทียน หรือกิจกรรมใดๆ ที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อสภาพอากาศภายในถ้ำ
  4. ห้ามนำอาหารเข้าไปรับประทานในถ้ำรวมทั้งทิ้งเศษขยะมูลฝอยใดๆ
  5. ห้ามทำเสียงดังหรือกระทำการใดๆ ที่เป็นการรบกวนหรือก่อความรำคาญให้แก่สัตว์ รวมทั้งห้ามยิงปืน จุดประทัด และวัตถุระเบิด
  6. ห้ามนำสัตว์เลี้ยงหรือสัตว์พาหนะเข้าไปในถ้ำ
  7. ห้ามขีดเขียน ขูดลบ ขีดฆ่า ทาหรือพ่นสี หรือปิดประกาศ
  8. ห้ามถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะในถ้ำ
  9. ห้ามเก็บหรือนำสิ่งใดๆ ออกจากถ้ำ อาทิ หิน ผนึกแร่ ซากดึกดำบรรพ์ โบราณวัตถุ หรือสิ่งมีชีวิตภายในถ้ำ
  10. ห้ามกระทำการใดๆ อันจะเป็นการเปลี่ยนแปลงทางน้ำ หรือสร้างสิ่งกีดขวางทางน้ำ ที่จะทำให้น้ำท่วมล้น หรือเหือดแห้ง เว้นแต่ได้รับการอนุญาตจากหน่วยงานเจ้าของพื้นที่
  11. ห้ามตั้งแคมป์พักแรมภายในถ้ำ
  12. ห้ามเดินออกนอกเส้นทางที่กำหนด
  13. ไม่แตะต้อง และ/หรือ ทำลายระบบไฟฟ้าในถ้ำ
  14. ไม่รบกวนแหล่งโบราณคดี หรือซากดึกดำบรรพ์ที่พบในถ้ำ
  15. ไม่ก่อสร้างสิ่งอำนวยความสะดวก เช่น สะพาน ทางเดิน บันได เว้นแต่การก่อสร้างเพื่ออำนวยความสะดวก/ปลอดภัยเท่าที่จำเป็น และให้มีความกลมกลืนกับธรรมชาติในถ้ำ
  16. ให้มีผู้นำเที่ยวท้องถิ่นที่ผ่านการฝึกอบรมตามมาตรฐาน Local Cave Guide และปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด

ทั้งหมดนี้คือ 5 ข้อหลักที่นักท่องเที่ยวสายมูเตลูควรรู้และเตรียมตัวก่อนไปเที่ยวถ้ำนาคา เมื่อจดลิสต์ไว้เรียบร้อยแล้วก็เตรียมวางแผนเดินทางไปขอพรกันได้เลย