ประเทศไทยเป็นดินแดนที่มีความรุ่มรวยทางศิลปวัฒนธรรมและประเพณี อีกทั้งยังมีจุดเด่นด้านพหุวัฒนธรรมที่หลอมรวมคนหลายเชื้อชาติและศาสนาไว้ด้วยกัน โดยในแต่ละภูมิภาคทั้งภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคใต้ และภาคอีสาน ก็จะมีประเพณีไทยท้องถิ่นของตัวเอง ที่สะท้อนถึงรูปแบบความเชื่อ วิถีชีวิต และอัตลักษณ์เฉพาะตัว ประเพณี 4 ภาคของไทยมีอะไรบ้าง บทความนี้รวบรวมมาให้แล้ว

เปิดความหมาย "ประเพณีไทย" หมายถึงอะไร?

ประเพณีไทย คือ ขนบธรรมเนียมอันดีงามที่ปฏิบัติสืบทอดต่อกันมา สะท้อนถึงความเชื่อ วิถีชีวิต ภูมิปัญญา ศาสนา ภาษา และวิถีการดำรงชีวิตของผู้คนในพื้นที่ประเทศไทย

แม้ว่าการแบ่งภูมิภาคทางภูมิศาสตร์อย่างเป็นทางการของประเทศไทย จะเป็นออกเป็น 6 ภาค ได้แก่ ภาคเหนือ, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ภาคตะวันตก, ภาคกลาง, ภาคตะวันออก และภาคใต้

แต่หากแบ่งภูมิภาคแบบกว้างๆ ตามกลุ่มวัฒนธรรมแล้ว ก็สามารถแบ่งออกเป็น 4 ภาค ได้แก่ ภาคกลาง, ภาคเหนือ, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ภาคอีสาน) และภาคใต้ โดยรวมภาคตะวันออกและภาคตะวันตกอยู่ในภาคกลาง อีกทั้งมีบางจังหวัดในพื้นที่ภาคกลางตอนบนที่ถูกรวมเป็นภาคเหนือ ซึ่งจะทำให้เห็นภาพรวมของประเพณีและวัฒนธรรมที่ใกล้เคียงกันของพื้นที่เหล่านั้น

40 ประเพณีไทยทั้ง 4 ภาค มีอะไรบ้าง รวมวัฒนธรรมท้องถิ่นที่น่าสนใจ?

รายชื่อประเพณีภาคกลาง

  • ประเพณีประเพณีรับบัว 
  • ประเพณีตักบาตรดอกไม้ 
  • ประเพณีบายศรีสู่ขวัญข้าว
  • ประเพณีตักบาตรเทโวโรหณะ 
  • ประเพณีวิ่งควาย
  • ประเพณีทำขวัญข้าว
  • ประเพณีเผาเทียนเล่นไฟ
  • ประเพณีแห่ผ้าห่มองค์พระปฐมเจดีย์
  • ประเพณีตรุษจีนปากน้ำโพ

...

รายชื่อประเพณีภาคเหนือ

  • ประเพณียี่เป็ง
  • ประเพณีปอยส่างลอง
  • ประเพณีตานตุง
  • ประเพณีอุ้มพระดำน้ำ
  • ประเพณีทานขันข้าว
  • ประเพณีเวียนเทียนกลางนํ้า
  • ประเพณีตานก๋วยสลาก
  • ประเพณีพิธีสืบชะตาแม่นํ้า
  • ประเพณีงานประเพณีนบพระเล่นเพลง
  • ประเพณีสรงน้ำพระบรมธาตุหริภุญชัย

รายชื่อประเพณีภาคใต้

  • ประเพณีชักพระ (ลากพระ)
  • ประเพณีชิงเปรต (ทำบุญสารทเดือนสิบ)
  • ประเพณีพิธีรับ-ส่งตายาย
  • ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ
  • ประเพณีอาบน้ำคนแก่
  • ประเพณีตักบาตรธูปเทียน
  • ประเพณีพิธีโนราห์โรงครู
  • ประเพณีแห่พระแข่งเรือ
  • ประเพณีสมโภชสรงน้ำแม่เจ้าอยู่หัว
  • ประเพณีกวนข้าวยาคู

รายชื่อประเพณีภาคอีสาน

  • ประเพณีบุญบั้งไฟ 
  • ประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง
  • ประเพณีไหลเรือไฟ
  • ประเพณีทอดผ้าป่ากลางน้ำ
  • ประเพณีผีตาโขน
  • ประเพณีบุญข้าวสาก
  • ประเพณีตีช้างน้ำนอง 
  • ประเพณีแห่นางแมว
  • ประเพณีแห่เทียนพรรษา
  • ประเพณีบุญเบิกฟ้า

...

ประเพณีไทยทั้ง 4 ภาคที่ยกตัวอย่างมาทั้งหมดนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น เพราะจริงๆ แล้วในแต่ละพื้นที่ของทุกๆ จังหวัดในประเทศไทยก็ยังมีประเพณีวัฒนธรรมที่สวยงามและน่าสืบสานอีกมากมาย สะท้อนถึงความเชื่อและวิถีชีวิตของผู้คนในแต่ละภูมิภาคนั่นเอง