หากใครโตมากับช่วงยุค 90 ก็คงต้องรู้จักหรือคุ้นเคยกับ “รูบิค” ของเล่นลับสมองที่มีขนาดตั้งแต่ 2x2, 3x3 ไปจนถึงขนาดใหญ่ ซึ่งแม้ว่าเวลาจะผ่านไปนานหลายปี แต่ปัจจุบันก็ยังมีวิธีเล่นรูบิคใหม่ๆ และยังคงได้รับความนิยมจนมีการจัดการแข่งขันชิงแชมป์โลกเกิดขึ้น
อย่างไรก็ตาม หลายๆ คนอาจจะเจอปัญหาเล่นรูบิคให้สีเต็มหน้าทุกด้านหรือให้สมบูรณไม่ได้ บทความนี้จึงรวม "วิธีเล่นรูบิค" ครบทุกขนาดมาให้ได้ลองฝึกเล่นไปพร้อมๆ กัน
วิธีเล่นรูบิค 2x2
1. หันฝั่งด้านสีขาวเข้าหาตัว
2. หมุนแถวขวาขึ้น หมุนแถวล่างไปทางขวา และหมุนแถวขวาขึ้น
3. หมุนแถวบนไปทางขวา หมุนแถวบนไปทางซ้าย
4. หมุนแถวขวาลงมาด้านล่าง หมุนแถวล่างไปทางขวา และหมุนแถวขวาขึ้น
5. หมุนแถวบนไปทางขวาและหมุนสีขาวแถวขวาขึ้น เพียงเท่านี้ก็จะได้รูบิคครบทุกสีครบทุกหน้าแล้ว
วิธีเล่นรูบิค 3x3
วิธีเล่นรูบิค 3x3 ให้เร็วนั้นแบ่งเป็น 3 แถว
แถวที่ 1 มี 3 ขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นตอน “รูบิคขาวล้อมเหลือง”
เริ่มแรกให้ยึดด้านที่มีสีเหลืองตรงกลางเป็นด้านบน จากนั้นสามารถทำตามวิธีต่างๆ ได้ดังนี้
...
กรณีที่ 1 สีขาวอยู่แถวด้านซ้ายหรือขวา วิธีคือ
- หมุนแถวขวาหรือแถวซ้ายที่มีสีขาวขึ้นหรือลง เพื่อให้พอดีกับสีเหลืองตรงกลาง
กรณีที่ 2 สีขาวอยู่แถวด้านบนหรือล่าง วิธีคือ
- หมุนด้านหน้าไปทางขวา จากนั้นจะได้รูบิคในลักษณะกรณีที่ 1 ให้ทำวิธีเดิมได้เลย
กรณีที่ 3 สีขาวอยู่ด้านล่าง (ตรงข้ามกับสีเหลืองด้านบนที่ยึดเป็นหลัก) วิธีคือ
- พลิกลูกไปทางด้านขวา 1 ครั้ง
- หมุนสีขาวแดงด้านขวาขึ้น 2 ครั้ง ก็จะได้รูบิคขาวล้อมเหลืองแล้ว
2. ขั้นตอน “ขาวล้อมขาว”
ทำต่อจากขั้นตอน “รูบิคขาวล้อมเหลือง” โดยให้ยึดด้านขาวล้อมเหลืองอยู่ด้านบน มีวิธีดังนี้
- หมุนชิ้นรูบิคที่อยู่ตรงหน้าให้ตรงสีเซ็นเตอร์ด้านหน้าที่เราถืออยู่ โดยบิดแถวด้านล่างไปจนกว่าจะเจอสีเดียวกัน
- บิดด้านหน้าไปทางขวา 2 ครั้ง
- ทำซ้ำข้อ 1 และ 2 อีก 3 ครั้งให้ครบตามขอบสีขาวที่ล้อมเหลือง ก็จะได้ขอบขาวล้อมเซ็นเตอร์ขาว หรือที่เรียกว่า “ขาวล้อมขาว”
3. ขั้นตอน “เก็บมุม ทำแถวที่ 1”
ขั้นตอนนี้ให้ยึดเซ็นเตอร์สีขาวอยู่ด้านบนและเซ็นเตอร์สีเหลืองอยู่ด้านล่าง จากนั้นทำตามวิธีดังต่อไปนี้
กรณีที่ 1 มุมสีขาวอยู่ด้านบน แต่คนละด้านกับสีเหลือง วิธีคือ
- หมุนแถวด้านบนให้สีข้างๆ สีขาวตรงกับเซ็นเตอร์ของสีนั้นๆ
- จากนั้นหันด้านดังกล่าวเข้าหาตนเอง
- หมุนแถวซ้ายขึ้น แถวบนไปทางขวา และหมุนแถวซ้ายลง
กรณีที่ 2 มุมสีขาวอยู่ด้านบน ด้านเดียวกับสีเหลือง วิธีคือ
- หมุนแถวด้านบนให้สีขาวและสีข้างๆ ทั้ง 2 สี ตรงกับเซ็นเตอร์ของสีนั้นๆ จะได้สีขาวอยู่ด้านบน มุมฝั่งขวา
- จากนั้นให้หมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง จากนั้นหมุนแถวบนไปทางขวา
- ทำซ้ำวิธีที่ 2 อีก 1 ครั้ง
- จากนั้นให้หมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง
กรณีที่ 3 มุมสีขาวอยู่ล่าง วิธีคือ
- พลิกลูกให้สีขาวอยู่มุมล่าง ด้านขวามือ
- จากนั้นให้หมุนแถวขวาขึ้น แถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง
- จากนั้นหมุนแถวบนไปทางขวา จากนั้นจะได้แถวที่ 1 เต็มและด้านขาวเต็มหน้า
แถวที่ 2 มี 1 ขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นตอน “เก็บขอบแถวที่ 2”
เริ่มแรกให้ยึดด้านที่มีเซ็นเตอร์สีเหลืองเป็นด้านบนเหมือนเดิม จากนั้นทำตามวิธีดังต่อไปนี้
- เลือกชิ้นขอบที่ไม่มีสีเหลือง จากนั้นบิดให้สีชิ้นขอบตรงกับสีเซ็นเตอร์
- จากนั้นหมุนแถวบนไปทางขวา หมุนแถวขวาขึ้นบน หมุนแถวบนไปทางขวา หมุนแถวขวาลงล่าง
- จากนั้นให้ทำสลับฝั่งคือ หมุนแถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวซ้ายขึ้นบน
- หมุนแถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวซ้ายลงล่าง ก็จะได้แถวที่ 2 เสร็จสมบูรณ์
...
แถวที่ 3 มี 4 ขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นตอน “ทำเครื่องหมายบวกสีเหลือง”
ขั้นตอนนี้ให้ยึดด้านที่มีเซ็นเตอร์สีเหลืองเป็นด้านบนเหมือนเดิม จากนั้นทำตามวิธีดังต่อไปนี้
- หมุนแถวขวาลงล่าง หมุนแถวบนไปทางขวา หันรูบิคไปทางขวา 1 ครั้ง
- จากนั้นหมุนแถวล่างขึ้นบน หมุนแถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวซ้ายลงล่าง จากนั้นหมุนด้านหน้าไปทางขวา 1 ครั้ง
หมายเหตุ
- กรณีมีสีเหลืองตรงกลางอันเดียวให้ทำวิธีทำข้างต้นซ้ำ 3 รอบ
- กรณีมีขอบสีเหลืองเป็นรูปตัวไอ (I) ให้ทำวิธีทำข้างต้นซ้ำ 2 รอบ
- กรณีมีขอบสีเหลืองเป็นรูปตัวแอล (L) ให้ทำวิธีทำข้างต้นซ้ำ 2 รอบ
2. ขั้นตอน “ทำด้านเหลืองเต็ม”
อย่างไรก็ตาม จะต้องยึดสีเหลืองไว้ด้านบนเสมอ จากนั้นทำตามวิธีดังต่อไปนี้
- หมุนแถวขวาขึ้น หมุนแถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง หมุนแถวบนไปทางซ้าย
- จากนั้นหมุนแถวขวาขึ้น หมุนแถวบนไปทางซ้าย 2 ครั้ง และหมุนแถวซ้ายลง
3. ขั้นตอน “มุมสีเหลือง”
ขั้นตอนนี้ยังคงยึดสีเหลืองขึ้นเป็นด้านบนเช่นเดิม จากนั้นทำตามวิธีดังนี้
- สังเกตมุมคู่ จากนั้นพลิกให้มุมคู่ไปอยู่ทางด้านขวามือ จากนั้นพลิกด้านสีขาวหันเข้าตัวเอง โดยที่มุมคู่ยังอยู่ขวามือ
- หมุนแถวขวาลง 2 ครั้ง หมุนแถวล่างไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนแถวขวาขึ้นบน หมุนแถวบนไปทางซ้าย
- จากนั้นหมุนแถวขวาลง หมุนแถวล่างไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนแถวขวาขึ้นบน หมุนแถวบนไปทางขวา และหมุนแถวขวาขึ้นบน
...
4. ขั้นตอน “เก็บขอบที่เหลือ”
ขั้นตอนสุดท้าย เริ่มจากยึดด้านสีเหลืองไว้ด้านบนเสมอ จากนั้นทำตามวิธีดังต่อไปนี้
- หมุนด้านหลัง 2 ครั้ง หมุนแถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาขึ้นบน
- จากนั้นหมุนแถวซ้ายขึ้นบน หมุนด้านหลัง 2 ครั้ง หมุนแถวขวาลงล่าง
- หมุนแถวขวาลงล่าง หมุนแถวบนไปทางซ้าย จากนั้นหมุนด้านหลัง 2 ครั้ง ก็จะได้รูบิคสีเดียวกันครบทุกหน้าแล้ว
วิธีเล่นรูบิค 4x4
วิธีเล่นรูบิค 4x4 นั้นต้องมีพื้นฐานจากการเล่นรูบิค 3x3 มาก่อน โดยแบ่งเป็นทั้งหมด 3 ขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นตอน "การจัดเซ็นเตอร์"
- เลือกยึดสีที่จะเริ่มจัดเซ็นเตอร์ก่อนสีแรก เช่น หากเลือกสีขาว ให้หันด้านที่มีสีขาวเข้าหาตัวเองให้สังเกตสีขาวในด้านอื่นๆ
- ทำแบบเดิมกับสีด้านตรงข้ามจะช่วยให้ง่ายมากขึ้น จากนั้นทำเซ็นเตอร์ให้ครบทุกสี
2. ขั้นตอนการจัดขอบ
- สังเกตคู่ฝั่งซ้ายมือ หากเป็นเซ็นเตอร์สีขาว คู่สีฝั่งซ้ายมือเป็นสีส้ม ควรหมุนให้สีส้มในด้านอื่นมาอยู่คู่กับสีขาวในฝั่งขวาด้วย
- จากนั้นหมุนแถวขวาลง หมุนแถวลงไปทางซ้าย หมุนแถวซ้ายลง หมุนแถวขวาขึ้น และหมุนแถวซ้ายขึ้น
- จากนั้นหมุนตามสูตรอีกครั้ง คือ หมุน 2 แถวบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาขึ้น หมุนด้านที่เข้าหาตัวไปทางขวา
- หมุนด้านบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลงล่าง หมุนด้านที่เข้าหาตัวกลับมาทางซ้าย จากนั้นให้หมุน 2 แถวบนไปทางขวา จากนั้นจะได้คู่สีเดียวกันอยู่ทั้งฝั่งซ้ายและขวามือ
- หมุนตามสูตรอีกครั้งให้ครบทุกสี
...
3. ขั้นตอน "การเล่นรูบิค 3x3"
หลังจากคู่สีครบทุกด้าน ให้เริ่มเล่นตามวิธีรูบิค 3x3
เมื่อถึงขั้นตอนทำเหลืองเต็มหน้าให้ยึดด้านสีเหลืองไว้ด้านบน และใช้สูตรหมุนที่ต่างจากรูบิค 3x3 คือ
- หมุน 2 แถวขวาขึ้นบน 2 ครั้ง หมุนด้านหลังไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนด้านบนไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนแถวที่ 2 นับจากซ้ายลง
- จากนั้นหมุนด้านบนไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาลง หมุนด้านบนไปทางซ้ายอีก 2 ครั้ง หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาขึ้น
- หมุนด้านบนไปทางซ้าย 2 ครั้ง หมุนด้านหน้าเข้าหาตัวเองไปทางขวา 2 ครั้ง หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาขึ้น จากนั้นให้หมุนด้านหน้าเข้าหาตัวเองไปทางขวา 2 ครั้ง
- หมุนแถวที่ 2 นับจากซ้ายขึ้น หมุนด้านหลังไปทางซ้าย 2 ครั้ง
จากนั้นแก้ตามขั้นตอนทำด้านเหลืองเต็มจากวิธีเล่นรูบิค 3x3 ก็จะได้รูบิคที่สมบูรณ์แล้ว
วิธีเล่นรูบิค 5x5
1. ขั้นตอน "การจัดเซ็นเตอร์"
วิธีเล่นรูบิค 5 เหลี่ยมเริ่มจากทำให้เซ็นเตอร์ตรงกลางเป็นรูปเครื่องหมายบวกทุกด้าน โดยเริ่มจากสีขาว จากนั้นให้เริ่มทำตามวิธีดังนี้
- หาชิ้นสีขาวที่อยู่บริเวณเครื่องหมายบวก จากนั้นให้หมุนจนกว่าสีขาวนั้นจะอยู่บริเวณ 12 นาฬิกาตรงแกนกลาง
- จากนั้นหมุนตามสูตรคือ หมุนแถวขวา 2 แถวลงล่าง หมุนด้านหน้าไปทางซ้าย หมุนแถวขวา 2 แถวขึ้นบน หมุนด้านบนไปทางซ้าย
- จากนั้นหาตำแหน่งสีขาว ทำซ้ำแบบเดิม จนได้รูปเครื่องหมายบวกครบ
ทำแบบเดิมให้ครบทุกด้าน
2. ขั้นตอน "การจัด 4 มุมรอบเครื่องหมายบวกหรือ 4 มุมด้านใน"
- เริ่มแรกให้ยึดด้านสีขาวเป็นด้านบน
- หมุนให้สีขาวบริเวณมุมด้านในอยู่ในตำแหน่งที่ 4
จากนั้นหมุนตามสูตรคือ หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาขึ้น หมุนด้านบนไปทางขวา - หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาลง หมุนด้านบนไปทางขวา หมุนแถวที่ 2 นับจากขวาขึ้น หมุนด้านบนไปทางขวา 2 ครั้ง จากนั้นหมุนแถวที่ 2 นับจากขวาลง
- ทำแบบเดิมให้ครบ 4 มุมด้านในทุกด้าน
3. ขั้นตอน "การจัดขอบ"
- ขั้นตอนนี้จะหมุนได้เพียงแถวรอบนอกแถวเดียวเท่านั้น โดยเริ่มจากการสังเกตสีขาวฝั่งซ้ายและสีข้างๆ จากนั้นให้หมุนสีขาวอื่นๆ มาอยู่หน้าเดียวกันโดยที่มีต้องมีสีข้างๆ อยู่ทางฝั่งขวา
- จากนั้นหมุนตามสูตรคือ หมุนแถวที่ 2 นับจากล่างไปทางขวา หมุนแถวขวาขึ้น หมุนด้านบนไปทางซ้าย หมุนแถวขวาลง จากนั้นให้หมุนแถวที่ 2 นับจากล่างไปทางซ้าย สีขาวและสีข้างๆ จะอยู่ทางฝั่งซ้ายโดยอัตโนมัติ
- จากนั้นให้หมุนสีขาวที่เหลือมาฝั่งขวามือและเริ่มสูตรเดิม โดยนอกจากจะหมุนแถวที่ 2 นับจากล่างยังต้องหมุนแถวที่ 2 นับจากบนลงมาด้วย
- ทำซ้ำแบบเดิมจนได้ขอบสีเดียวกันเรียงสวยงามทุกด้าน
4. ขั้นตอน "การเล่นรูบิค 3x3"
ขั้นตอนนี้จะต้องมีพื้นฐานเดิมจากการเล่นรูบิค 3x3 หรือวิธีเล่น 4x4 มาก่อน
จากนั้นเล่นตามวิธีเล่น 3x3 ไปจนจบก็จะได้รูบิค 5x5 ในรูปแบบที่สมบูรณ์แล้ว
“วิธีเล่นรูบิค” ข้างต้นนี้เป็นเพียงวิธีเบื้องต้นที่สามารถลองทำตามกันได้ง่ายๆ แต่ยังวิธีเล่นอีกหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับความถนัดความชำนาญของแต่ละบุคคล ทั้งนี้มือใหม่ควรเริ่มจากการเล่นรูบิคขนาดเล็ก 2x2 ก่อนแล้วจึงค่อยๆ เพิ่มขนาดขึ้นเป็นรูบิคขนาด 3x3, 4x4 หรือรูบิค 5 เหลี่ยม