ยกระดับผ้าไทยให้ก้าวไกลไปอีกขั้น และเผยเสน่ห์ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่โลกกว้าง “อุมาพร สุขม่วง” อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ ริเริ่มโครงการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติ ด้วยการเปิดตัวแอปพลิเคชันแรกสำหรับคนรักผ้าไทย “คัลเลอร์ ไอดี เลเบลลิ่ง” (Color ID Labeling) เพื่อให้เป็นคลังรวบรวมความงดงามของผ้าไทยทอมือย้อมสีธรรมชาติจากทั่วประเทศ ที่คนรักผ้าไทยจะสามารถสัมผัสและเข้าถึงได้ง่ายขึ้น ประเดิมด้วยคอลเลกชันดีไซน์พิเศษ สร้างสรรค์จากผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติ ภายใต้แนวคิด “กลีบใบ เฮือไฟ (เรือไฟ) สายน้ำ” (Blue voyage and Passage of Petals) นำความงดงามทางธรรมชาติมาผสมผสานกับอัตลักษณ์ของผ้าไทยได้อย่างงดงามน่าทึ่ง

...

สำหรับแอป “คัลเลอร์ ไอดี เลเบลลิ่ง” ตั้งใจรวบรวมความงดงามของผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติของคนไทยจากแหล่งที่ดีที่สุด 20 แหล่ง ใน 6 จังหวัดตำนานผ้าไทยคือ สกลนคร, นครพนม, มุกดาหาร, ชัยภูมิ, บุรีรัมย์ และสุรินทร์ โดยมีจุดเด่นอยู่ที่เทคนิคการวิเคราะห์ค่าสี ที่กรมวิทยาศาสตร์บริการได้นำมาใช้จำแนกเอกลักษณ์ของกลุ่มทอผ้า จากเฉดสีของการย้อมผ้าที่มีความแตกต่างกันตามวัตถุดิบทางธรรมชาติ ประกอบกับเทคโนโลยี QR Code และ AR Code ที่สามารถแสดงถึงกระบวนการผลิต ทั้งในรูปแบบของภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว เพื่อให้คนรักผ้าไทยได้สัมผัสถึงวิถีชีวิตการทอผ้าไทยอย่างแท้จริง อีกทั้งยังตอบโจทย์การทำงานของนักดีไซน์ยุคใหม่ ที่ต้องการแหล่งผลิตผ้าไทยย้อมสีธรรมชาติคุณภาพดี

แหล่งผลิตผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติทั้ง 6 แหล่ง ต่างมีเอกลักษณ์โดดเด่นแตกต่างกันไป เช่น กลุ่มทอผ้าภูไทรุณณี จ.สกลนคร มีอัตลักษณ์อยู่ที่เส้นฝ้ายเส้นใหญ่ต่างขนาดกัน เมื่อทอแล้วเกิดเนื้อผ้ามีเอกลักษณ์ชัดเจน ถิ่นนี้ยังโด่งดังจากการไล่สีหลากเฉดเป็นลายน้ำไหล โดยลวดลายได้แรงบันดาลใจจากธรรมชาติท้องถิ่น ผสมสีสันของสถาปัตยกรรมโบราณ ด้านศูนย์เรียนรู้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง บ้านนาคอย จ.นครพนม เนื้อผ้าและการทอจะสม่ำเสมอกว่า เชี่ยวชาญการย้อมครามด้วยเปลือกไม้มงคล เช่น ต้นคูน, มะขาม, ประดู่ และขนุน ขณะที่กลุ่มแม่เวียง บ้านคำอาฮวน จ.มุกดาหาร ชำนาญการทอมัดหมี่และทอยีนส์เส้นพุ่งด้วยกี่กระสวยพื้นบ้าน ชาวบ้านแถบนี้ปลูกครามเอง และนิยมย้อมครามจากเปลือกไม้ผลไม้ ลวดลายทอขึ้นชื่อมีทั้งลายหอแก้ว, หอล้อมเพชร, พันมาหา และลายโบราณต่างๆ ส่วนจังหวัดสุรินทร์ก็มีกลุ่มมัดหมี่โฮลโบราณย้อมสีธรรมชาติคอยเรียกแขก กลุ่มนี้เชี่ยวชาญการทอลายโฮลโบราณที่แกะลายจากจิตรกรรมฝาผนัง และสามารถทอลายทันสมัยได้ด้วย เช่น ลายตารางร้อยสี และลายมังกร เนื้อผ้าและการทอจะสม่ำเสมอ เรียบเนียน เนื้อบาง นิยมย้อมสีและผสมสีจากคราม, ครั่ง และเปลือกไม้ สามารถย้อมได้นับร้อยเฉดสีในโทนสดใส จนได้รับการยกย่องให้เป็นแหล่งกำเนิดครูศิลป์ของแผ่นดิน

...

พบกับมิติใหม่ช่วยยกระดับผ้าไทยให้ก้าวไกลสู่โลกกว้าง ผ่านแอปพลิเคชัน “คัลเลอร์ ไอดี เลเบลลิ่ง” ดาวน์โหลดได้แล้ววันนี้ทาง APP STORE และ PLAY STORE.