ใกล้เข้ามาแล้วสำหรับเทศกาลกินเจ หรือ เทศกาลถือศีลกินผัก 2018 ใครที่ตั้งใจไว้ว่าจะเริ่มกินเจปีนี้เป็นปีแรก ยกมือขึ้น! แล้วรู้หรือเปล่าว่าการกินเจ กินอะไรได้บ้าง? และต้องงดกินอะไรบ้าง?
ไลฟ์สไตล์ไทยรัฐ รวบรวมอาหารที่คนกินเจหลายๆ คนสับสน เอามาชี้ชัดให้ทราบกันไปเลยว่า อะไรที่คนกินเจเลือกทานได้ เจไม่แตก กับอะไรที่ต้องงดกิน ถ้าเผลอเอาเข้าปากละก็...เจแตกนะจ๊ะ จะบอกให้
5 อาหารที่คนกินเจรับประทานได้
มาเริ่มกันที่อาหารที่สามารถรับประทานกันได้ก่อน สำหรับคนที่ตั้งใจไว้ว่าปีนี้จะกินเจ อันดับแรกเลย ต้องหันมาทานผักผลไม้แทนเนื้อสัตว์ พอไม่มีเนื้อสัตว์ที่เป็นแหล่งโปรตีนให้แก่ร่างกายก็ต้องกินพืชอื่นๆ ที่ให้โปรตีนทดแทน รวมถึงพืชที่สามารถนำมาผลิตเป็นเนื้อสัตว์ปลอม (หน้าตาเหมือนกุ้ง หมึก ปลา) แต่คนกินเจสามารถทานได้แบบสบายใจ
1. โปรตีนเกษตร หมี่กึง
อย่างแรกคือ โปรตีนเกษตร เป็นโปรตีนที่ผลิตจากถั่วเหลือง สามารถรับประทานทดแทนเนื้อสัตว์ได้ดีในช่วงเทศกาลกินเจ ไม่ว่าจะเอามาใส่ต้มจืด ผัดพริกแกง ผัดผัก ก็จะทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนมากขึ้น
อีกอย่างคือ หมี่กึง เป็นก้อนแป้งที่นิยมเอามาทำเลียนแบบเนื้อสัตว์ชนิดต่างๆ เช่น ปลาเค็มเจ หมูแดงเจ ไก่เจ เป็นต้น กินได้ไม่ผิด แต่ก็ไม่ค่อยมีประโยชน์หากเทียบกับโปรตีนเกษตร
...
2. บุก วุ้นเส้น เส้นแก้ว
ถัดมาคือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากหัวบุก เป็นพืชอย่างหนึ่ง นำมาทำได้ทั้งเส้นบุก กินแทนเส้นบะหมี่ไข่ แถมยังสามารถทำเป็นรูปร่างเนื้อสัตว์ต่างๆ ได้ด้วย เช่น กุ้งเจ หมึกเจ เป็นต้น ส่วนวุ้นเส้นก็ทานได้เพราะทำมาจากถั่วเขียว และเส้นแก้วที่ให้รสสัมผัสกรุบๆ กรอบๆ อันนี้คนกินเจก็ทานได้อย่างสบายใจเพราะทำมาจากสาหร่ายนั่นเอง
3. กาแฟ
รู้หรือไม่? คนกินเจสามารถดื่มกาแฟได้นะ แต่ห้ามใส่นมวัว นมข้น หรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่ทำจากนมวัว แต่ให้หันมาใส่นมถั่วเหลืองแทน หรือจะเลือกดื่มเป็น 'กาแฟดำ' แบบไม่ใส่นมเลยก็ได้
4. ถั่ว งา ธัญพืชต่างๆ
สิ่งสำคัญที่คนกินเจห้ามลืม คือ ช่วงกินเจต้องเน้นรับประทานถั่ว งา และธัญพืชต่างๆ ให้ได้มากที่สุด เพื่อให้ร่างกายได้รับโปรตีนที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย เนื่องจากช่วงนี้ร่างกายจะขาดโปรตีนจากเนื้อสัตว์
5. คาราจีแนน ผงวุ้น
สุดท้ายเป็นสิ่งที่หลายคนสับสน คือ ขนมหวานจำพวกเยลลี่ วุ้นกะทิ วุ้นน้ำหวานหลากสี หรือหน้าเค้กเจลลี่ ที่ทำจากคาราจีแนนหรือผงวุ้น อันนี้คนกินเจสามารถรับประทานได้นะจ๊ะ เพราะคาราจีแนนและผงวุ้น ทำจากสาหร่ายทะเล นำมาทำขนมได้หลากหลาย เช่น ไอศกรีม เต้าหู้ น้ำสลัด ซอสปรุงรส รวมทั้งเยลลี่รสผลไม้ต่างๆ ไม่มีส่วนผสมจากสัตว์จ้า...
...
5 อาหารที่คนกินเจต้อง 'งดเว้น'
เอาละ...มาถึงอาหารที่คนกินเจต้อง งด ละเว้น ห้ามทาน เพราะมีส่วนผสมที่มาจากไขมันสัตว์ เนื้อสัตว์ กระดูกสัตว์ หรือแม้แต่อาหารบางอย่างที่ได้มาด้วยการไปเบียดเบียนสัตว์ ก็ควรงดเว้นเช่นกัน ได้แก่
1. ผักกลิ่นฉุน 5 ชนิด
ถึงแม้จะเป็นพืชผัก แต่ตามหลักการกินเจแล้ว ควรงดรับประทานผักที่มีกลิ่นฉุน 5 ชนิดนี้ นั่นคือ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว หรือกระเทียมโทนจีน กุยช่าย และใบยาสูบ เนื่องจากผักกลิ่นฉุนเหล่านี้จะส่งผลกระทบต่อธาตุในร่างกาย และกระทบต่ออวัยวะบางอย่างในร่างกาย เช่น ไต ม้าม เป็นต้น
2. น้ำผึ้ง
แม้ว่าเราจะไม่ได้ฆ่าตัวผึ้งตรงๆ แต่การให้ได้มาซึ่งน้ำผึ้งนั้น ก็ต้องไปทำลายรังที่อยู่อาศัยของผึ้ง ถือเป็นการเบียดเบียนสัตว์ และเป็นบาปอย่างหนึ่ง ดังนั้นคนที่เคร่งมากๆ ในการถือศีลกินเจ จึงไม่รับประทานน้ำผึ้ง
...
3. ซอสหอยนางรม
อีกหนึ่งอย่างที่หลายคนสับสนกันมาก คือ ซอสหอยนางรม เป็นซอสปรุงรสที่ทำจากหอย บางคนบอกว่าสามารถทานได้ เพราะเป็นข้อยกเว้น มีกำหนดอยู่ในพระคัมภีร์และตามตำนานที่เล่าต่อๆ กันมา แต่ถ้าใครมีหลักในใจว่าจะไม่เบียดเบียนสัตว์ทุกชนิด ก็ควรงดซอสหอยนางรมในช่วงกินเจไปก่อนดีกว่า เพื่อความสบายใจ
4. นมวัว ชีส โยเกิร์ต
อีกอย่างที่ควรงดเว้น คือ นมวัว นมแพะ และผลิตภัณฑ์จากนมของสัตว์ต่างๆ เช่น ชีส โยเกิร์ต เพราะนมที่ได้มาจากสัตว์ก็เหมือนเป็นการเบียดเบียนสัตว์อย่างหนึ่งเช่นกัน
...
5. เจลาติน
ปิดท้ายกันที่ เจลาติน หรือสารให้ความคงตัวที่เรานำมาทำขนมเยลลี่หรือพานาคอตต้าต่างๆ ขอเล่าให้ฟังแบบนี้ว่า เจลาตินได้จากการแปรรูปคอลลาเจนซึ่งเป็นโปรตีนธรรมชาติที่มีอยู่ในกระดูกสัตว์ หนังสัตว์ และเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของสัตว์ เช่น หมู วัว ปลา แต่ที่นิยมนำมาทำเจลาตินมากคือหนังหมู เจลาตินที่ขายตามท้องตลาดมี 2 ชนิด คือ แบบแผ่นและแบบผง
ดังนั้น เจลาตินจึงเป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้มาจากการเบียดเบียนสัตว์เช่นกัน คนที่เคร่งครัดในการกินเจก็ต้องระวัง ห้ามเผลอทานขนมที่มีเจลาตินเป็นส่วนผสมนะจ๊ะ
*ล้อมกรอบ*
สำหรับคนที่เคร่งครัดมากๆ ในช่วงถือศีลกินเจ ก็ควรจะงดการดื่มแอลกอฮอล์ เลือกทานอาหารที่ไม่เผ็ดจัด หวานจัด เค็มจัด และต้องเป็นอาหารที่คนถือศีลกินเจเป็นคนปรุงขึ้นมาเท่านั้น ส่วนอุปกรณ์การปรุงอาหาร รวมถึงจาน ชาม ช้อน ที่ใช้รับประทานอาหารเจ จะต้องไม่ใช้ปะปนกับอาหารปกติประเภทอื่นๆ เพราะอาจปนเปื้อนเนื้อสัตว์หรือน้ำมันจากสัตว์ได้.