วันสิ่งแวดล้อมไทย ภาษาอังกฤษ คือ Thai Environment Day ตรงกับวันที่ 4 ธันวาคมของทุกปี เพื่อระลึกถึงพระราชดำรัสของของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม อันส่งผลต่อแหล่งที่อยู่อาศัยของประชาชน นอกจากนี้ยังตรงกับวันอาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมหมู่บ้านแห่งชาติ หรือวัน ทสม. แห่งชาติ อีกด้วย

วันสิ่งแวดล้อมไทย มีประวัติและความสำคัญอย่างไร

ประวัติของวันสิ่งแวดล้อมไทย เกิดจากพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2532 ทรงมีพระราชดํารัสแก่คณะบุคคลต่างๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพร เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต มีใจความตอนหนึ่งที่กล่าวถึงปัญหาการจัดการน้ำว่า

“สถานการณ์สิ่งแวดล้อมของประเทศไทย และของโลกที่มีความรุนแรงขึ้น และทรงห่วงใยต่อปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ประชาชนชาวไทยกําลังประสบอยู่ พร้อมทั้งตรัสเตือนพสกนิกรให้ร่วมมือกันแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจัง ด้วยความสุขุมรอบคอบ โดยให้ถือเป็นหน้าที่ของทุกคนที่จะต้องปฏิบัติ มิใช้เพียงเพื่อประเทศไทย เท่านั้น หากเพื่อความอยู่รอดปลอดภัยของโลกด้วย”

...

กระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมได้เสนอเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ในปี พ.ศ. 2534 ให้กำหนดวันที่ 4 ธันวาคมของทุกปีเป็นวันสิ่งแวดล้อมไทย เพื่อช่วยกระตุ้นให้ประชาชนทุกภาคส่วนตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อันมีความสำคัญต่อชีวิตทั้งในปัจจุบันและอนาคต โดยต้องร่วมมือกันปกป้อง รักษาให้คงอยู่สมบูรณ์ในประเทศอย่างยั่งยืนตลอดไป

กิจกรรมวันสิ่งแวดล้อมไทย 2566

หน่วยงานภาครัฐ และเอกชน ร่วมกันจัดกิจกรรมวันสิ่งแวดล้อมไทย เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจแก่ประชาชนเกี่ยวกับการรักษาสิ่งแวดล้อม อาทิ

1. ทำบุญตักบาตร

ช่วงเช้าของวันที่ 4 และ 5 ธันวาคม หน่วยงานที่จัดกิจกรรมวันสิ่งแวดล้อมไทย ร่วมกันทำบุญ ตักบาตร ในวัดใกล้เคียงชุมชน เพื่อถวายพระราชกุศล เนื่องในวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

2. เก็บขยะ ฟื้นฟูสภาพแวดล้อมในชุมชน

ประชาชนและหน่วยงานภาครัฐ ร่วมกันปรับภูมิทัศน์ เก็บขยะ และฟื้นฟูแม่น้ำลำคลอง รวมถึงพื้นที่สาธารณะ เพื่อสร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีในชุมชน

3. ปลูกต้นไม้

หลายหน่วยงานเลือกทำกิจกรรมปลูกต้นไม้ สร้างพื้นที่สีเขียวให้กับป่าไม้ และพื้นที่ต่างๆ ในชุมชน เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ อันเป็นแหล่งต้นน้ำ ลำธาร เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมไทย

4. รณรงค์ใช้ถุงผ้าแทนถุงพลาสติก

หน่วยงานต่างๆ รณรงค์ให้ประชาชนเห็นความสำคัญของการใช้ถุงผ้าแทนถุงพลาสติก เพื่อช่วยลดการเสื่อมโทรมของน้ำและดิน จากถุงขยะที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ เกิดการปนเปื้อนไปกับน้ำและดิน การใช้ถุงผ้าจึงช่วยลดปริมาณขยะถุงพลาสติกในสิ่งแวดล้อมได้

ที่มา 

1. สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม., https://www.mnre.go.th/uttaradit/th/news/detail/7492

2. กิจกรรมเนื่องในวันสิ่งแวดล้อมไทย., กรมทรัพยากรธรณี., https://www.dmr.go.th