พระสมเด็จองค์นี้ เนื้อละเอียดขาวสว่างทั้งหน้าหลัง เหมือนพระใหม่ ความผุดผ่องของท่านช่วยซ่อนคมงำประกาย ผ่านตาเซียนน้อยเซียนใหญ่ กระทั่งเจ้าของคนสุดท้าย ไม่สะดุดตาเลย

นี่คือพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ ทั้งแม่พิมพ์ทั้งเนื้อหามาตรฐาน

และจุดที่สุดพิเศษก็คือ ในจำนวนพระสมเด็จวัดระฆัง ที่ติดหน้าตาด้วยกัน องค์นี้ ติดชัดเจน ระดับเจ้าของมโนเองมโนกับตัวเองว่า“ท่านยิ้มให้”

ถึงวันนี้ คงไม่มีใครปฏิเสธทฤษฎี...การดูจุดที่ติดแม่พิมพ์ลึกที่สุด เราเริ่มเรียนรู้กัน จากทรงเจดีย์องค์เจ๊แจ๋ว เส้นขอบจีวรเรียวเล็กอ่อนช้อยตะวัดเข้าหารักแร้ เชื่อกันว่านักปลอมพระยังทำตามไม่เหมือน

และเมื่อเจอองค์เกศบัวตูมติดจมูกปากตา ก็รู้ว่า องค์ที่ติดพิมพ์ลึกมาก เห็นเมื่อไหร่ตัดสินใจได้ว่า “แท้”

แต่ช้าไว้! อย่าใจเร็วด่วนได้ พระสมเด็จแพงกว่าราคาเพชรราคาทอง...คนปลอมพระทำตามได้ ต้องดูองค์ประกอบอื่นๆ เช่นธรรมชาติความเก่าของเนื้อหา รอยยุบรอยแยกไว้ด้วย

ความเก่า...คำนี้ เป็นนามธรรม...จับต้องไม่ได้ แต่สำหรับคนเป็นพระมีประสบการณ์มากพอ ก็เข้าใจ

ตัวอย่าง ความขาวสว่างของผิวพระ รวมสภาพพื้นผนังที่ราบ เรียบ เนียน รอยยุบรอยแยกมี แต่ก็น้อยเกินไป ถ้ากระนั้น ลองเพ่งสายตา ปรับแว่นขยายดูกันให้ชัดๆสักครั้ง ในความขาวละเอียด เนียน นั้น

พระสมเด็จองค์นี้ แฝงความหม่นคล้ำน้อยๆ รวมความนุ่มซึ้งตา ที่เรียกว่าความเก่าเอาไว้

เพ่งตาอีกที...ดูจุดดำเล็กเท่าหัวเข็มหมุด หลายจุดในองค์พระ อ๊ะ! จุดดำที่ว่าเห็นเป็นเนื้อรัก ที่ยังมีเนื้อทองเปลวแปะติดสนิทแน่น ผมสมัครใจเรียกจุดนี้ว่า “หมุดทอง” เจอในสมเด็จองค์ไหน ถือเป็นหมุดรับประกัน

รวบรัดเร็วเกินไป ถ้าตามไม่ทัน ค่อยๆย้อนทำความเข้าใจ สมมติฐานของคอลัมน์ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ พระสมเด็จวัดระฆังแท้ ร้อยละกว่าเก้าสิบลงรักปิดทอง วันเวลาผ่านเลยกว่า 150 ปี ทั้งรักทั้งทองหลุดร่อยไป อย่างองค์นี้ ดูเหมือนไม่มีเหลือเลย

...

แต่ความจริง...จุดที่รักทองดูดซึมซับกับ “ก้อนขาว” เล็กๆเอาไว้...โดยธรรมชาติก้อนขาวจะยุบตัวต่ำกว่าพื้นผิวองค์พระ จึงรอดปลอดภัยอยู่ได้

โดยธรรมชาติพระเก่ามักมีคราบไคลสกปรกปิด แต่เมื่อสรงน้ำทำความสะอาด ความผุดผ่องของแผ่นทองที่แปะติดเนื้อรัก ก็จะปรากฏ

หากพระพิมพ์ดี เนื้อดี ก็ถือเป็นตัวช่วย เป็น “หมุดทอง” รับประกันความเก่าได้อีกชั้นหนึ่ง

เอากันแค่ แม่พิมพ์องค์นี้ ติดลึกชัด เห็นจมูก ปาก ตา ไปถึงคิ้ว ชัดชนิดที่คุยได้ว่ายังไม่เคยเห็นจากที่ไหน...แล้วตามด้วยการลงลึก ที่จุดหมุดทอง รับประกัน...ก็แทบจะประคองท่านหาตลับขึ้นคอได้แล้ว

นอกจากเข้าใจความนุ่มซึ้งของเนื้อ...ที่ “ตรียัมปวาย” เรียก “เกสรดอกไม้” แล้วดูภาพรวมของเส้นสายลายพิมพ์ เส้นแซมที่เรียก นิสีทนะใต้เข่า ก็เรียวคมชัดแทบจะบาดมือ เส้นซุ้มโค้งที่มีรอยยุบแยกตามธรรมชาติ

เส้นกรอบกระจกด้านข้างซ้ายแตะเส้นซุ้มบริเวณไหล่...ทุกจุดตำหนิ ที่วงการวางกันไว้...จุดไหน ก็ได้หมด

ทุกมิติของด้านหน้า งามง่าย พลิกด้านหลัง ร่องรางตามโฉลกหลังสมเด็จวัดระฆัง ที่เรียกกันว่า หลังกาบหมาก ก็งามง่าย ทัดเทียมกัน

ทำความเข้าใจทุกองค์ประกอบ กระจ่างชัดเจน ความยากในการส่องสมเด็จองค์นี้ครั้งแรก ก็เปลี่ยนเป็นความง่าย...และความซึ้งตาซึ้งใจเต็มๆ

ดูภาพท่านชัดๆอีกสักที แล้วลองมโนตามว่า ท่านยิ้มให้หรือไม่? โอกาสดีๆได้ดูพระสมเด็จสวยแบบนี้ ไม่มีให้บ่อยครั้งนักหรอก จะบอกให้.


พลายชุมพล

คลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม