ย้อนกลับไปเมื่อช่วงปี 2540-2545 ในตอนนั้นมักมีคำพูดติดปากว่าสมเด็จสิบล้าน ซึ่งต้องกล่าวว่าในยุคนั้นสิบล้านเป็นราคาที่คนทั่วไปกล่าวว่าเป็นไปไม่ได้เพราะในช่วงสมัยปี 2540 นั้น จำนวนเงิน 10,000,000 จัดว่าเป็นมูลค่าที่สูงมากๆ ชนิดที่ว่าเป็นราคาที่เหลือเชื่อและเป็นไปไม่ได้ในยุคนั้นกันเลยทีเดียว
แต่ก็ต้องบอกว่าในตอนนั้นเขาซื้อขายกันราคานั้นจริงๆ คือพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่สภาพสวยแชมป์องค์ครูในตำนานจะอยู่ที่ 20 ล้านบาท
แต่ถ้าเป็นพระสมเด็จองค์สวยแต่ไม่ใช่องค์ดังจะอยู่ราวๆ 10 ล้านบาทส่วนพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่สภาพหักซ่อมจะอยู่ที่ 800,000 ถึง 1,200,000 บาท
มาถึงยุคนี้พระสมเด็จวัดระฆังสภาพหักซ่อมต้องคุยกันที่ราคา 10 ล้านบาทขึ้นไปเรียกได้ว่าถ้าเป็นสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่สภาพจะหักซ่อมก็ไม่มีต่ำกว่าราคา 10,000,000 เป็นแน่แท้
...
เห็นว่าล่าสุดเซียนใหญ่บนห้าง พันธุ์ทิพย์งามวงศ์วาน ขายพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่สภาพหักกลางองค์แต่ซ่อมเรียบร้อยแล้วซึ่งพระเป็นองค์ครูในหนังสือ องค์นั้นขายกันไปกว่า 20 ล้านบาท
ก็อาจจะกล่าวได้ว่าถ้าย้อนอดีตไป 20 ถึง 30 ปีราคา 10 ล้าน ถึง 20 ล้านบาทสามารถเช่าพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ในสภาพสวยแชมป์ได้แต่ในปัจจุบันจำนวนเงิน 10 ถึง 20 ล้านบาทสามารถซื้อพระสมเด็จวัดระฆังได้ในสภาพหักซ่อมเท่านั้นซึ่งในปัจจุบันพระสมเด็จวัดระฆังองค์ครูก็ต้องสนนราคาเริ่มต้นกันที่ 40 ล้านบาทขึ้นไป
แต่ถ้าเป็นพระมีโฉนด พระในตำนานที่เรียกได้ว่าเป็นองค์ดังวงการก็ต้องคุยกันที่ 100 ล้านบาทขึ้นไปเลยทีเดียว พระองค์ที่ว่านี้ อาทิ องค์ครูเอื้อ องค์น้ำหมาก องค์แตกลายงา องค์เสี่ยดม องค์ขุนศรี องค์โชติชัย องค์คุณนิยม พระสมเด็จองค์ดังเหล่านี้ มีคนเสนอราคาแล้วกว่า 100 ล้านบาทแต่เจ้าของก็ยังไม่ขาย
สมเด็จวัดระฆังองค์ครูเอื้อมีคนขอซื้อและบูชาต่อในราคา 200 ล้านบาทแต่เจ้าของก็ยังไม่ขายก็นับว่ามูลค่าขององค์ในตำนานเรียกได้ว่าประเมินค่าไม่ได้จริงๆ
หลักวิชาการดูพระของเซียนพระนั้น โดยมาจากการดูพระสมเด็จให้มากๆ ต่างพิมพ์ ต่างเนื้อ ต่างสภาพ แยกแยะความเหมือนที่แตกต่าง ยิ่งดูมากก็จะยิ่งเก่งมาก
สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ องค์ในวันนี้ เป็นองค์ครูในหนังสือหลายเล่มมาช้านาน สภาพพระองค์นี้พิมพ์คมชัดลึก เนื้อหาลงตัวไปทุกอย่าง เริ่มตั้งแต่ คุณสมบัติแรกของพิมพ์ทรงที่ถูกต้องคือ เส้นซุ้มของพระสมเด็จพิมพ์ใหญ่ต้องเอนไปทางซ้ายองค์พระจึงจะถือว่าถูกพิมพ์
เชื่อหรือไม่ว่าในอดีตราวๆ ปี 2520 กว่าๆ ตอนนั้นพระสมเด็จพิมพ์ใหญ่วัดระฆัง สนนราคาอยู่ราวๆ 2-3 แสน มีพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ ที่ว่ากันว่าเนื้อนุ่มซึ้ง มีคราบแป้งติดทั้งองค์เข้ามาในสนามพระ ธรรมชาติองค์รวมก็ครบถ้วนดี แต่ข้อทักเดียวของสมเด็จองค์นั้นคือ เส้นซุ้มตรง?
ทำให้เกิดปัญหาในการซื้อขายทันที โดนสรุปว่าเป็นพระไม่แท้ สิ่งที่จะบอกกับทุกท่านว่าปรมาจารย์พระสมเด็จในยุคก่อนให้ความสำคัญกับเส้นซุ้ม พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่แท้ๆ ข้อแรก ซุ้มต้องเอียงซ้าย
...
คุยถึงการตัดขอบพระองค์ครูองค์ที่นำมาให้ชมวันนี้ มีการตัดได้พอดี กับเส้นกรอบทั้งสี่ด้าน ด้านขวามือเรา เส้นกระจกมาหยุดตรงข้อมือพระตามตำรา แต่แบบนี้ก็ต้องเรียกว่าตัดชิด
ถ้าพลิกดูขอบข้างก็จะเห็นระดับความหนาบางที่ไม่เท่ากัน มองดูด้วยตาเปล่าพระสมเด็จจะงอๆ เล็กน้อย ไม่ตรงเป๊ะ ด้านหลังพระจะมีร่องรอยหลุดลุ่ยตรงขอบพระ เนื่องจากตัดพระจากด้านหน้ามาด้านหลัง
และพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่แท้ๆ โดยมากพระจะไม่หนา จะบางๆ และมีน้ำหนักหน่วงมือพอดีๆ ทางด้านพิมพ์พระก็กดได้คมลึกชัดเจนมากๆ ถือเป็นความลึกมาตรฐานของสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ที่ลึกคมชัดที่สุดองค์นึงเท่าที่เคยพบเห็นมา ทุกเส้นสายลายพิมพ์
กระทั่งจุดสังเกต ขอบในเส้นซุ้มด้านขวามือองค์พระราวๆ 10-11 นาฬิกาแหว่งเว้า มีรอยการเขยื้อนของเส้นซุ้มชัดเจนตามตำรา ซอกแขนซ้ายมือองค์พระจะสูงกว่าด้านขวา มีเส้นคอเห็นได้ชัดเจน
จุดสังเกตที่ว่านี้ ท่านลองไปหาหนังสือภาพพระสมเด็จมาดูเทียบเคียงในพิมพ์ใหญ่วัดระฆังแท้มีทุกองค์ และที่สำคัญพระสมเด็จต้องเอียงขวาเป็นมาตรฐาน ผ่านองค์ประกอบด้านพิมพ์ทรง
ต่อมาเป็นข้อพิจารณาด้านเนื้อหา
พระองค์นี้จัดเป็นพระเนื้อละเอียดขาวอมเหลือง ตามองค์พระจะมีคราบแป้งขาว และจะมีคราบออกเหลืองส้มๆ ตามองค์พระที่แผ่กระจายไปทั้งพื้นผนัง สีเหลืองส้มๆ ตามองค์พระนี้เกิดจากการลอกรักล้างรักทองออก เพราะองค์นี้แต่เดิมลงรักปิดทองมาทั้งองค์ แต่เกิดการล้างรักทองออกมานานมากกว่า 60 ปี จึงทำให้ผิวพระกลับสภาพเดิม เหมือนพระไม่ผ่านการใช้
แต่ถ้าลองมองตามผิวพระก็จะยังพอเห็นชิ้นรักเล็กๆ จมอยู่ในหลุมร่อง พลิกด้านหลังหลุม ร่องรอยยุบรอยแยก เนิน ลาด ไล่ระดับสูงต่ำ กลมกลืนกับผิวเนื้อเหลืองเข้ม อ่อนและขาว จะมโนว่า รอยหนอนด้น หรือรอยปูไต่ก็ได้ ริมขอบทั้งสี่ด้าน มีทั้งรอยยุบรอยปริตามขอบพิมพ์ตามมาตรฐานพระวัดระฆัง นี่คือด้านหลังสมเด็จวัดระฆังแท้ๆ ต้องเป็นแบบนี้
...
สรุปจุดเด่นพระสมเด็จวัดระฆัง
พระสมเด็จวัดระฆังที่จะเรียกว่าแท้ 1 พิมพ์ทรงถูกต้อง 2 เนื้อหาต้องถูก 3 ธรรมชาติความเก่า ความแห้งต้องได้ จึงสรุปได้ว่า พระสมเด็จวัดระฆังแท้ๆ ต้องครบ 3 ประการแบบนี้
ผู้เขียน : หมอกฤษณ์ คอนเฟิร์ม