สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่แท้ สมเด็จต้องโย้ขวา จุดสำคัญที่หลายคนมองข้ามและไม่เคยรู้ หมอกฤษณ์ คอนเฟิร์ม 

เรื่องมีอยู่ว่า 50 ปีก่อน ที่สนามพระวัดราชนัดดา มีเซียนใหญ่ในยุคนั้นนัดซื้อพระสมเด็จด้วยมูลค่าหลักแสน เป็นพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ องค์สึกซ้ำเนื้อฉ่ำซึ้งตา ที่ว่ากันว่าดูง่าย แต่สุดท้ายไม่ได้เสียกัน เนื่องมาจากเหตุผล และข้อติดใจข้อเดียว "ทำไม? องค์พระตั้งตรง" ทำให้การซื้อขายไม่เกิดขึ้น เพราะพระองค์นั้นไม่โย้ หรือเอียงขวา แต่กลับตั้งตรง แถมดูจะเอียงไปทางซ้ายมือนิดๆ อีกด้วย

สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่แท้ ของเซียนรุ่นโบราณ

หลักตัดสินสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่แท้ ของเซียนรุ่นโบราณ พระสมเด็จวัดระฆัง โดยเฉพาะพิมพ์ใหญ่ทุกองค์ต้องเอนไปทางขวามือเรา ซ้ายมือองค์พระ เป็นข้อชี้ขาดความแท้อย่างหนึ่งของพระสมเด็จ ผมเองสงสัยมาตลอดว่าทำไมสมเด็จต้องเอียงขวา และทำไมเซียนรุ่นเก่าจึงนิยมพระเอียงขวา จึงได้พยายามหาเหตุผล ต่อมาจึงได้ทราบว่า หลักคิดของคนยุคก่อนนั้นมาจาก เส้นกรอบกระจกสี่เส้นรอบองค์พระ

สมเด็จต้องโย้ขวา
สมเด็จต้องโย้ขวา

...

เส้นตรงสี่เส้นบรรจบกัน จนเห็นเป็นกรอบกระจกนั้น ช่างคนแกะแม่พิมพ์พระสมเด็จ เจตนาจะใช้เป็นแนวกรอบพิมพ์ ให้คนกดพิมพ์พระตัดเนื้อเกินออกเพื่อความสวยงาม ถ้าคนกดพระตัดตรงเส้นหรือในเส้นก็ไม่เห็นเส้นกรอบ ที่เรียกกันว่าซุ้มตกขอบ แต่ถ้าตัดนอกเส้นก็มองเห็นเส้นกรอบกระจก แต่ในความเป็นจริง มือคนตัดไม่เที่ยง ผลที่ออกมา จึงมีเส้นกรอบครบสี่ด้านบ้าง ไม่ครบบ้าง

เส้นกรอบที่เหลือจึงเป็นจุดสังเกตหนึ่งที่คนเป็นพระจดจำ เส้นกรอบด้านซ้าย (องค์พระ) แตกต่างจากเส้นกรอบอีกสามด้าน คือ ตัดจากบนลงมาไม่ถึงกึ่งกลาง จะชิดเส้นซุ้มระหว่างอกถึงข้อมือด้านซ้ายองค์พระ

หากพิมพ์ใหญ่องค์ไหน มีเส้นกรอบด้านขวามือเราลากยาวตั้งแต่บนจดล่าง เป็นพระปลอมรุ่นเก่า ที่คนปลอมพระยังเข้าไม่ถึงความรู้เรื่องเส้นนี้ดีพอ แต่ของปลอมยุคใหม่หลังปี 2540 ก็จะมีขอบกระจกมาจรดที่อก หรือข้อมือ ซ้ายองค์พระแบบของแท้เช่นกัน เพราะสมเด็จแท้มีลักษณะการตัดแบบนี้จึงทำให้พระสมเด็จส่วนใหญ่เอียงไปทางขวาครับ

แต่นอกเหนือจากการดูพิมพ์ และพระโย้ขวาแล้วยังมีหลักการตัดสินพระสมเด็จวัดระฆังแท้ ต้องใช้องค์ประกอบทุกด้าน พิมพ์ทรง เส้นสาย ลายพิมพ์ ตำหนิพิมพ์ (เช่นเส้นกรอบกระจก) ถูกต้อง เนื้อหาอย่างพิมพ์ใหญ่ที่นำลงให้ชม ละเอียดนุ่มนวล เนื้อขาวอมเหลืองแกมน้ำตาล

เนื้อสภาพนี้ ทฤษฎีครูตรียัมปวาย ท่านเรียก เนื้อขนมตุ้บตั้บ สีเมล็ดพิกุล

ตรงฝ่ามือประสานขององค์พระ และฐานปรากฏเม็ดมวลสาร “ก้อนขาว” ก้อนใหญ่ๆ อยู่ในหลุมหลวมๆ ถือเป็นข้อเด่น เป็นเหมือนลายเซ็นกำกับว่าเป็นพระสมเด็จแท้ มีกากดำ เม็ดแดง เม็ดเทา ก้านธูป ส่องกล้องดูจะเห็นชัดยิ่งขึ้น

รอยยุบ รอยแยก ด้านหน้ามีให้ดูหลายแห่ง ยิ่งพลิกไปด้านหลัง รอยพรุนปู่ไต่ รอยยุบ รอยย่น มวลสารครบสูตร เมื่อดูโดยภาพรวมแล้ว ด้านหลังเป็นแบบหลังเรียบ เป็นไปตามธรรมชาติของเนื้อพระสมเด็จวัดระฆังแท้ทุกประการ

สภาพของสมเด็จวัดระฆังแท้ ที่ดูง่ายโดยทั่วไปก็แค่นี้

แต่ถ้าเป็นองค์ที่เนื้อขาว ผิวราบและเรียบ ไม่ปรากฏเม็ดมวลสาร ก้อนขาว ถ้ามีก็เป็นก้อนเบียดแน่นในหลุม รอยยุบรอยแยกไม่มี หรือมีแต่รอยรานร้าว ต้องระวัง เพราะมีโอกาสเก๊เกือบ 100%

แต่พระแท้สภาพนี้ ก็พอมี แต่เป็นพระดูยาก ต้องหาใบเซอร์หลายสถาบัน หลายสำนัก หรือ ลงหนังสือ มาการันตี ความแท้กันคนสวด

แต่ถ้าดูด้วยตาเอง เมื่อเลือกพระใช้ ต้องเลือกเนื้อหาพระที่นุ่ม เนื้อจัดผ่านการใช้ มีแป้งโรยพิมพ์หม่นคล้ำ มีรักเก่าทองเก่าเป็นตัวช่วย ยิ้งมีฝ้ารักยิ่งดี เพราะเซียนยุคนี้ดูฝ้ารักที่ผิวเป็นตัวชี้เก๊แท้ด้วยครับ