ตำนานปู่อือลือ หมอลักษณ์ ราชสีห์ นักโหราศาสตร์ชื่อดัง ที่บันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับตำนาน พญานาคราชพ่อปู่อือลือ โดยเรื่องเล่าครั้งนี้ อ.ลักษณ์เล่าผ่าน ตำนานปู่อือลือราชาบึงโขงหลง รัตพานคร ไว้ดังนี้ 

ตามตำนานปู่อือลือ บึงโขงหลง 

ตามตำนานปู่อือลือ ราชามีความเกี่ยวข้องเกี่ยวกับ "บึงโขงหลง" นั้น ตามตำนานท้องถิ่นมีความเชื่อว่า เกิดจากการถล่มทำลายเมือง รัตพานคร โดยฤทธิ์ของ พญานาคราช ต้นเหตุซึ่งเกิดจากความรักความสัมพันธ์ ระหว่างพญานาคกับมนุษย์ มีจุดจบทำให้เมืองรัตพานคร ที่เจริญรุ่งเรืองล่มสลายกลายเป็นบึงใหญ่ มีนามว่า บึงโขงหลง

บึงโขงหลงในปัจจุบัน ในอดีตเป็นที่ตั้งเมือง ชื่อ รัตพานคร มี พระเจ้าอือลือราชา เป็นเจ้าผู้ครองนคร มีพระมเหสีชื่อ พระนางแก้วกัลยา และมีพระธิดาชื่อ พระนางเขียวคำ ต่อมาพระนางเขียวคำได้อภิเษกสมรสกับพระเจ้าสามพันตา มีพระโอรสชื่อ เจ้าชายฟ้ารุ่ง (ฟ้าฮุ่ง) ซึ่งเป็นผู้ที่มีพระสิริโฉมสง่างาม ทรงมีพระอัจฉริยภาพ มีความเฉลียวฉลาด มีความรอบรู้ในสรรพวิชามาก ขณะประสูติมีท้องฟ้าสว่างไสวใกล้อรุณรุ่ง

ความรัก มนุษย์กับพญานาคราช

เมืองบาดาลมี พระนางนาครินทรานี ซึ่งเป็นพระธิดาของพญานาคราชแห่งเมืองบาดาลได้ยินข่าวเรื่องราวของเจ้าชายฟ้ารุ่ง พระนางนาคได้แปลงกายเป็นมนุษย์ ติดตามเฝ้าดู จนมีดวงจิตเสน่หาซึ่งกันและกัน สุดท้ายมีพระราชพิธีอภิเษกสมรสอย่างยิ่งใหญ่มโหฬาร ทั้งเมืองบาดาลนาคนคร และเมืองมนุษย์ (รัตพานคร) โดยมีการฉลองสมโภช เนื่องในพระราชพิธีฉลองการอภิเษกสมรส ถึง 7 วัน 7 คืน เพื่อเป็นการสร้างสัมพันธไมตรีระหว่างนครแห่งพญานาคราช กับพระเจ้าอือลือราชาแห่งรัตพานคร

...

เมืองต้องคำสาป

เจ้าชายฟ้ารุ่งและพระนางนาครินทรานี ครองรักกันมาเป็นเวลา 3 ปี ด้วยความสุขแต่ก็ไม่สามารถจะมีบุตรสืบสายสกุลได้ จึงทำให้เกิดโทมนัส บังเกิดขึ้นกับท่านและพระญาติทั้งสองฝ่าย ต่อมาพระนางนาครินทรานี เกิดประชวร ทำให้ร่างกายของพระนางที่แปลงเป็นมนุษย์กลายสภาพเป็นนาคตามเดิมตามชาติกำเนิดตน

โดยข่าวนี้ได้แพร่สะพัดออกไปทั่วกรุงรัตพานครและเมืองใกล้เคียง และถึงแม้พระนางนาครินทรานีจะร่ายมนตร์ให้ร่างกลับเป็นมนุษย์ แต่พระเจ้าอือลือราชา พระบรมวงศานุวงศ์ และประชาชนก็ไม่พอใจ จึงได้รวมกลุ่ม ขับไล่พระนางนาครินทรานีกลับสู่เมืองบาดาลเมืองของพระนาง โดยได้แจ้งให้พญานาคราชบิดา มารับตัวกลับไปยังบาดาลพิภพ

ก่อนกลับไปสู่บาดาลพิภพองค์พญานาคราชบิดา ได้ขอเครื่องราชกกุธภัณฑ์ของตระกูลพญานาคราชคืน พระเจ้าอือลือราชาไม่สามารถคืนให้ได้ เนื่องจากนำไปแปรสภาพเป็นอย่างอื่นหรือจะด้วยเหตุอันใดก็ตามที ทำให้พญานาคราชและพระญาติฝ่ายนาคราช กริ้วโกรธมาก ให้ทัพของพญานาคราช เข้าทำลาย ถล่มเมืองรัตพานคร จนล่มจม ทั้งเมืองและประชาชนพลเมืองก็ไม่มีใครรอดพ้นจากฤทธิ์พญานาคราชได้

พระนางนาครินทรานีทราบข่าว ก็ขึ้นมาตามหาเจ้าชายฟ้ารุ่ง ผู้เป็นที่รักจนถึงแม่น้ำสงครามก็ไม่พบ จึงกลับเมืองบาดาล เมืองรัตพานครได้ล่มถูกพญานาคราชกลายถล่มเป็น "บึงหลงของ" ต่อมานานเข้าก็กลายเป็น "บึงโขงหลง" และวัดที่เหลือ 3 วัด ก็คือ วัดดอนแก้ว (วัดแก้วฟ้า) วัดดอนโพธิ์ (วัดโพธิสัตว์) และวัดดอนสวรรค์ (วัดแดนสวรรค์)

ตามเส้นทางที่พระนางนาครินทรานีตามหาเจ้าชายฟ้ารุ่ง คือ ห้วยน้ำเมา (เมารัก) ส่วนพระอือลือราชา ไม่ได้สวรรคตไปกับเหตุการณ์นี้ด้วย แต่ถูกพญานาคราชจับตัวไว้ พร้อมกับสาปให้พระอือลือราชากลายร่างเป็นพญานาคราช เฝ้าอยู่ ณ บึงโขงหลง ชั่วนิรันดร์ จนกว่าจะมีเมืองเกิดใหม่ในดินแดนแห่งนี้ จึงจะถอนล้างคำสาปของพญานาคราชได้

ผู้เฝ้าสมบัติ

ปู่อือลือนาคราชราชา จึงเป็นผู้เฝ้าดูแลสถิต ณ บึงโขงหลง อยู่จากนั้นสืบมายาวนาน ตราบจนเกิดจังหวัดบึงกาฬ (เสมือนบังเกิดเมืองใหม่) คำสาปของพญานาคราช ที่มีต่อพระเจ้าอือลือราชา จะสิ้นสลายไป และถึงเวลา สร้างบุญบารมีอีกครั้งของปู่อือลือราชาต่อมหาชน สายบุญสัมพันธ์ ผู้ที่มีความเคารพนับถือ ได้เดินทางมาบูชาสักการะ ถวายบุญ ขอพร จะสมหวังสมปรารถนาทุกๆ ประการ สมบัติพญานาคราช จะบังเกิดขึ้นกับผู้มีศรัทธานั่นเอง

ข้อมูล : อ.ลักษณ์ ราชสีห์